"برنامه مشترک برای خروج از افغانستان وجود ندارد"

روزهای چهارشنبه 18 و پنجشنبه 19 اپریل سال روان، وزیران خارجه و دفاع کشورهای عضو ناتو در بروکسل می خواهند روی چگونگی بیرون کشیدن نیروهای بین المللی از افغانستان مشورت کنند.

ناتو پیش تر اعلام کرده است که تا پایان سال 2014 میلادی نیروهایش را از افغانستان بیرون می کشد. مسؤولیت های امنیتی در کشور قرار است به گونۀ مرحله یی به ارتش و پولیس ملی افغانستان واگذار گردد. این در حالی است که نیروهای امنیتی افغانستان از سوی نیروهای ایتلاف آموزش می بینند و تمویل می گردند.

نیروهای بین المللی که پس از سقوط حاکمیت طالبان در سال 2001 میلادی به افغانستان اعزام شدند، برای بیرون رفتن از این کشور به برنامه ریزی دقیق نیاز دارند. نشست مشورتی وزیران خارجه و دفاع کشورهای عضو ناتو در بروکسل دقیقاً به همین مسأله خواهد پرداخت.

اگون رامس، جنرال متقاعد ناتو که تا سپتمبر سال 2010 میلادی فرماندۀ کل قطعات بین المللی در افغانستان بود، در مصاحبه ای با دویچه وله از بعد وسیع چالش ها برای بیرون رفتن قطعات بین المللی از افغانستان سخن گفت و یادآور شد: "اول از همه باید یک بررسی صورت بگیرد که ما در افغانستان اصلاً چه چیزهایی داریم. این را بسیاری از افراد نمی دانند. ما در آن زمان هنوز 120 هزار سرباز دیگر، 70 هزار واسطۀ نقلیۀ و بیشتر از 100 هزار کانتینر داریم. این حجم مواد و این شمار سربازان مستقر در افغانستان بدون مشکل نیست. به ویژه وقتی عملکرد پاکستان در رابطه با راه های اکمالاتی و راه های بیرون رفتن از طریق این کشور را در تقریباً شش ماه گذشته می بینیم".

به گفته رامس، پاکستان این راه ها را از نوامبر سال گذشته به بعد عملاً بسته است. مشکل در این است که همه مواد نیروهای بین المللی را نمی توان از طریق هوا بیرون کشید. برای این کار به یک هماهنگی دقیق نیروهای ایتلاف نیاز است. این مشکل لوجستیکی تخمیناً چندین میلیارد یورو خرج بر می دارد. اما در پهلوی آن، مسأله امنیت نیز مهم است؛ به طور مثال امنیت نیروهای بین المللی هنگام خروج تا چه حد و چگونه تأمین گردد؟ و یا زمانی که ایالات متحدۀ امریکا قطعات خود را از افغانستان بیرون می کند، چه کسی در آنجا باقی می ماند و چه کسی امنیت را تأمین می نماید؟

اگون رامس، در این رابطه از طرحی سخن می گوید که به اساس آن مسؤولیت های امنیتی بعدا به 350 هزار نیروی امنیتی افغانستان که از سوی جامعۀ بین المللی آموزش دیده و یا هنوز در حال آموزش هستند، سپرده می شود.

رامس با در نظرداشت سوءقصدهایی که از سوی برخی از سربازان افغان علیه نیروهای بین المللی صورت گرفته است، یعنی به اصطلاح "دشمن داخلی" در پاسخ به سؤال خبرنگار صدای آلمان، که نیروهای امنیتی افغان تا چه حدی توانمندی تأمین امنیت را دارند، گفت: "مشورت می دهم که این سوءقصدها از سوی نیروهای امنیتی نباید بسیار بزرگ پنداشته شوند، زیرا شمار آنها، به تناسب شمار نیروهای ارتش و پولیس بسیار ناچیز است. اما وقوع همچون حملاتی را در آینده نمی توان ناممکن خواند. به یاد بیاورید قضیۀ سوزاندن قرآن را، و یا قتل گروهی را که سرباز امریکایی در افغانستان انجام داد، و به یاد بیاورید واکنش هایی را که این قضایا در پی داشتند. چنین رویدادها اعتماد میان سربازان ما و نیروهای امریکایی را تا حدی از بین می برد".

رامس افزود این مسأله مشکل را آسانتر نمی سازد. به گفته وی، نیروهای بین المللی هنگام خروج باید خودشان امنیت خود را تأمین کنند. سؤال اینجاست که بحث بر سر تعیین میعاد زمانی برای خروج نیروهای بین المللی تا چه حدی می تواند سازنده باشد، و آیا طالبان انتظار نخواهند کشید؛ و پس از بیرون رفتن قطعات خارجی بازهم هجوم نخواهند برد؟ اگون رامس، چنین بحثی را در سیاست داخلی کشورها مهم می داند، ولی همزمان آن را برای حل مشکل افغانستان بی فایده تلقی می کند. او می گوید: "چنین بحث هایی به هر سو پیام های غلطی را می فرستد: یک پیام غلط به سربازان خود، یک پیام غلط به مردم خود، یک پیام غلط به مردم افغانستان و یک پیام غلط هم به طالبان".

اگون رامس، در مورد تاریخ بیرون کشیدن نیروهای بین المللی از افغانستان تردید نشان داد. در جریان انتخابات ریاست جمهوری در ایالات متحدۀ امریکا، وزیر دفاع این کشور در ماه فبروری حتی از بیرون کشیدن قطعات در سال 2013 میلادی سخن گفت. حامد کرزی رئیس جمهور افغانستان هم باری اعلام کرد که کشورش آماده است تا مسؤولیت های امنیتی را در سال آیندۀ میلادی به دوش بگیرد. با آن هم این جنرال پیشین ناتو با درنظرداشت چالش های موجود زمان باقیمانده برای بیرون کشیدن قطعات خارجی از افغانستان در سال 2014 میلادی را ناکافی خوانده و می گوید در اینصورت این روند باید حداقل یک ماه پیش آغاز می شد.

ایگون رامس افزود در رابطه با خروج نیروهای بین المللی از افغانستان یک برنامۀ مشترک میان 49 کشور که در این افغانستان سرباز دارند، وجود ندارد.

دویچه وله / صفی الله ابراهیم خیل

ویراستار: عاصف حسینی