برگزیت؛ نجات در دقایق آخر؟

خانم می این توافق جدید را «تغییرات الزام آور» عنوان کرده و اتحادیه اروپا آن را نوعی تضمین و وضاحت توصیف کرده است. تریزا می، نخست وزیر بریتانیا اندکی قبل از رای گیری سرنوشت ساز در مورد طرح توافقنامه برگزیت در پارلمان بریتانیا دست به اقدام هیجان انگیز دیگر زد. او شامگاه دوشنبه به اشتراسبورگ سفر کرد تا با مقام های اتحادیه اروپا در مورد مساله جنجالی حصار (Backstop ) ایرلند در این توافقنامه به یک یک راه حل برسد. خانم می و مقام های اتحادیه اروپا از یک موفقیت سخن گفتند، اما چه تغییراتی در این طرح ایجاد شده است؟

سازش جدید دوجانب مربوط به حصار ایرلند موسوم به «بک استاپ» در توافقنامه برگزیت می شود. ایرلند عضو اتحادیه اروپاست و ایرلند شمالی بخشی از بریتانیا است. با خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا، مرز خارجی این اتحادیه در ایرلند قرار می گیرد.

آیا چیزی تغییر کرده است؟

تنها حقوقدانانی که از مسائل حقوقی در قراردادهای بین المللی واقف اند، می توانند ظرافت سند مورد توافق دو جانب در اشتراسبورگ را درک کنند. همین که دو جانب توضیحات متفاوتی از این سند ارائه کردند، خودش نشان می دهد که مفهوم این سند الزام آور حقوقی بستگی به چگونگی تعبیر آن دارد.

تریزا می در مورد این سند از «تغییرات قابل توجه در توافقنامه برگزیت» یاد کرده، اما ژان کلود یونکر، رئیس کمیسیون اتحادیه اروپا از «تضمین های اضافی» سخن گفته است. گفته شده است که اتحادیه اروپا با «تمام قوت» تلاش خواهد کرد که این "بک استاپ" مورد استفاده قرار نگیرد و اطمینان دوباره داده می شود که این حصار دایمی نباشد.

در عقب این اظهارات پیچیده حقوقی تلاش سیاسی اتحادیه اروپا نهفته است که می خواهد از طرح توافقنامه برگزیت در رای گیری پارلمان بریتانیا حمایت کند.

ژان کلود یونکر روشن ساخت که سندی که جدیداَ مورد توافق دوجانب قرار گرفته است، متمم توافقنامه برگزیت است. به گفته او، اتحادیه اروپا به خطوط قرمزی که قبلاَ تعیین کرده بود وفادار مانده و توافقنامه برگزیت را مورد مذاکره مجدد قرار نداده است و علاوه بر این، توافق جدید مساله حصار ایرلند (Backstop ) را زیر سوال نمی برد.

واکنش های اولیه

دیوید لیدیگنتون، عضو پارلمان بریتانیا این توافق جدید را یک بهبود و تقویت توافقنامه برگزیت عنوان کرد. بسیاری طرفداران برگزیت خواستار این بودند که با باقی ماندن بریتانیا در یک اتحادیه گمرکی با اتحادیه اروپا، مساله حصار ایرلند یا «بک استاپ» از توافقنامه کاملاَ برداشته شود.

یین دانکن اسمیت، رهبر سابق حزب محافظه کار گفته است که هرچه باشد باید اکنون این توافق با دقت بررسی شود.

استیو بکر، از تندروان در حزب اتحادگرای دموکراتیک ایرلند شامگاه دوشنبه در یک مصاحبه رادیویی گفت که این سازش جدید تریزا می کافی نمی باشد. خانم می در این رای گیری به شدت به حمایت این حزب نیازمند است.

اگر تریزا می رای پارلمان را برای این توافقنامه به دست نیاورد، پلان ب عملی خواهد شد. پس از آن نمایندگان پارلمان روز چهارشنبه تصمیم خواهند گرفت که آیا آنها یک خروج بدون قرارداد را می خواهند و بعدا رای گیری دومی بر سر تمدید مهلت برگزیت صورت می گیرد.

چنانچه مخالفان می گویند، در صورت شکست دوباره توافقنامه خروج بریتانیا، خانم می از نظر سیاسی دیری نخواهد پایید. او فعلاَ بیش از هر زمانی مخالف در برابر خود دارد، حتی در داخل کابینه خودش و برخی ها منتظر جانشینی او هستند. 

در صورتی که می دوباره رای پارلمان را به دست نیاورد، برگزیت که برای تاریخ ۲۹ ماه مارچ تعیین شده بود لغو می شود و تا تاریخ نامعلومی به تعویق می افتد.

Wesel, Barbara/pa/af