بی اعتمادی عمیق میان روسیه و ترکیه

فرانسوا اولاند رئیس جمهور فرانسه در هر صورت از تلاش خود دست بردارد نیست. او پس از دیدار با بارک اوباما رئیس جمهور ایالات متحدۀ امریکا در واشنگتن و انگلا مرکل صدراعظم آلمان در پاریس، امروز پنجشنبه به مسکو سفر می کند تا با ولادیمیر پوتین همتای روسی اش حرف بزند. هدف اولاند تشکیل یک "ائتلاف بزرگ و متفق" در برابر گروه خودخواندۀ "دولت اسلامی" است.

همین دوشنبه گذشته رئیس جمهور فرانسه از دیوید کامرون نخست وزیر بریتانیا در پاریس استقبال کرد. کامرون در این ملاقات در کاخ الیزه از طرح حملات هوایی بریتانیا بر مواضع "دولت اسلامی" در خاک سوریه طرفداری کرد. اما هنوز معلوم نیست که آیا او می تواند تایید پارلمان کشور را نیز به دست بیاورد. تا حال نیروی هوایی بریتانیا تنها در عراق مواضع شبکه های تروریست "دولت اسلامی" را بمباران می کند.

حمایت از جانب ایالات متحدۀ امریکا

اولاند از واشنگتن نیز حمایت لفظی به دست آورد. اوباما پس از دیدار با اولاند در کاخ سفید گفت ایالات متحدۀ امریکا، پس از حملات تروریستی در پاریس، با "همبستگی کامل" از متحد نزدیک اش (فرانسه) حمایت می کند. ایالات متحدۀ امریکا در مبارزه علیه "دولت اسلامی" حتی یک همکاری نزدیکتر نظامی با روسیه را نیز ناممکن نمی داند، اما به یک شرط، و آن این که مسکو باید از یک تغییر سیاسی در دمشق حمایت کند. اما همین نکته است که طرح های اولاند برای تشکیل یک ائتلاف بزرگ علیه "دولت اسلامی" را به آینده های دور موکول می سازد، زیرا ایالات متحدۀ امریکا مثل گذشته خواهان خلع بشارالاسد رئیس جمهور سوریه از قدرت است، در حالی که روسیه یک متحد مهم اسد به شمار می رود.

هرچند نیروی هوایی روسیه، پس از آنکه واضح شد دلیل سقوط طیارۀ مسافربری روسی در پایان ماه اکتوبر امسال در سینای مصر یک حملۀ تروریستی بوده است، حملات خود بر مواضع گروه تروریستی "دولت اسلامی" در خاک سوریه را گسترش داده است، با آنهم اینکه پوتین چه بازی را با سوریه در پیش گرفته است و تا چه حدی می خواهد با غرب همکاری کند، اصلاً روشن نیست.

توضیحات متفاوت

سقوط دادن یک جت جنگی روسیه توسط ترکیه به روز سه شنبه مأموریت اولاند را دشوار ساخته است، زیرا مسکو این رویداد را یک "تحریک برنامه ریزی شده" عنوان کرده است. حکومت روسیه می گوید که این طیاره هیچ خطری را متوجه ترکیه نساخته بود و بر فراز سوریه هدف شلیک قرار گرفته است.

در مسکو پایتخت روسیه معترضان خشمگین در برابر سفارت ترکیه جمع شده و در برابر چشمان پولیس شیشه های ساختمان سفارت را شکستند. ترکیه برعکس تأکید می کند که جت جنگی نوع SU-24 روسی به خاطری سقوط داده شد که وارد حریم فضای ترکیه شده بود.

به باور مارکوس کایم کارشناس سیاست امنیتی از انجمن علوم و سیاست آلمان، این رویداد عدم همآهنگی خوب در حریم هوایی سوریه را نشان می دهد. کایم به صفحۀ خبری آلمانی "تاگیس شاو" گفت: "هرچند یک توافق میان ایالات متحدۀ امریکا و روسیه روی یک پروتوکول خاص در مورد فاصله میان طیاره های جنگی و فریکانس های اضطراری وجود دارد، اما این توافق دوجانبه است و تنها به همین دو کشور ربط دارد و کشور های دیگر شامل آن نیست".

اتحاد نامحتمل

پس از حملات تروریستی در پاریس، فرانسه و روسیه یک "همآهنگی" نظامی را اعلام کردند. در مبارزه علیه "دولت اسلامی" هنوز هم روسیه ظاهراً برای یک فرماندهی مشترک نظامی با ایالات متحدۀ امریکا، فرانسه و شاید حتا با ترکیه آماده است، زیرا پوتین در سوریه همچنان این هدف را دنبال می کند که خود را از انزوای بین المللی بیرون بکشد و به عنوان یک قدرت بزرگ در جهان تبارز کند.

با اینهمه مسکو در واکنش با سقوط دادن جت جنگی اش اعلام کرد که یک سیستم پیشرفتۀ دافع هوا را در پایگاه هوایی اش در لاذقیۀ سوریه مستقر می سازد. روسیه با این سیستم می تواند طیاره ها را از فاصله های دور هدف قرار بدهد. این امر یک همآهنگی بین المللی حملات هوایی را، آن گونه که رئیس جمهور اولاند تقاضا دارد، نامحتمل می سازد.