تاثيرات تغيير فرماندهي در جنگ افغانستان

جنرال مک کريستال روز چهارشنبه پس از آن که اظهارات رکيک او در مورد مقامهاي واشنگتن، در مجله "رولينگ استون" به چاپ رسيد، از سمتش برکنار شد و جنرال ديويد پتريوس که پيش از اين فرماندهي نيروهاي امريکايي در خاورميانه، شرق افريقا، عراق و جنوب آسيا را به عهده داشت، به جاي او تعيين شد.

جنرال مک کريستال پس از آن که از کابل به واشنگتن فراخوانده شد، بعد از يک ملاقات سي دقيقهاي با بارک اوباما رييس جمهور امريکا، استعفايش قبول گرديد.

به باور مقامهاي حکومت افغانستان کاهش در تلفات غيرنظاميان، هماهنگي نيروهاي افغان و ناتو و تلاشهاي سياسي در کنار تلاشهاي نظامي، از دستآوردهاي مک کريستال است.

سخنگوي رييس جمهور کرزي روز چهارشنبه از آقاي مک کريستال و عملکرد او در افغانستان به نيکي ياد کرد.

جنرال ظاهر عظيمي، سخنگوي وزارت دفاع افغانستان نيز از شيوههايي که توسط مک کريستال براي پيشبرد جنگ با تروريزم در افغانستان استفاده ميشد، دفاع کرد و گفت که طرحهاي مک کريستال موثريت خاصي در جنگ افغانستان داشت.

عظيمي گفت: "از موقعي که جنرال مک کريستال به عنوان قوماندان عمومي قواي آيساف به افغانستان آمده، تغييرات بسيار مهم و مثبتي به ميان آمده که خواستههاي مردم افغانستان را تشکيل ميدادند. به طور مثال تلفات افراد ملکي پايين آمده و هنوز ما تلاش ميکنيم اين تلفات را پايينتر بياوريم. هماهنگيها افزايش پيدا کرده، دستگيريهاي خودسرانه کاهش پيدا کرده و در برخي مناطق به صفر رسيده و همچنين تلاشيهايي که به شکل خودسر (توسط نيروهاي خارجي) صورت ميگرفت حال توسط نيروهاي افغان صورت ميگيرد".

شرايط حساس جنگ

جنرال مک کريستال زماني از مقاماش کنار زده شد که جنگ در افغانستان در وضعيت حساسي قرار دارد.

هم اکنون مراحل مقدماتي عمليات قندهار آغاز شده و قرار است در تابستان امسال عمليات وسيعي به منظور خارج کردن شورشيان طالبان از زادگاه اين گروه در ولايت قندهار، به راه انداخته شود.

به باور تحليلگران نظامي، برکناري آقاي مک کريستال و دو مقام امنيتي افغانستان، روحيه طالبان در جنگ با دولت افغانستان را افزايش داده، در حالي که چنين رويدادهايي، بر روحيه نيروهاي افغان و ناتو که عليه طالبان ميجنگند، تاثير منفي دارد.

عبدالواحد طاقت، از جنرالان سابق افغانستان و تحليلگر امور نظامي ميگويد اگر جاي کساني که از سمتهاي شان کنار زده شده اند به زودي پر نشود، تاثير بدي بر وضعيت جنگ افغانستان خواهد گذاشت: "روحيه طالبان بلند برده ميشود و نيروهاي رزمي، نيروهاي ضد تروريزم ضعيف شده ميروند. اگر تلافي شود زودتر و جاي کساني که خالي شده بهتر پر شود باز کدام گپي نيست".

جنگ و سياست

جنرال استنلي مک کريستال از جمله نادر فرماندهان امريکايي بود که به باور تحليلگران روابط نزديکي با رييس جمهور کرزي داشت.

مک کريستال آقاي کرزي را در پلانهاي صلح ياري ميکرد و معتقد بود که جنگ افغانستان بدون راه حلهاي سياسي تنها از راه نظامي به پيروزي نميرسد.

هر باري که افراد ملکي در جنگ عليه تروريزم کشته ميشدند مک کريستال از طريق رسانهها از مردم افغانستان معذرت ميخواست و وعده ميداد که چنين حادثههايي تکرار نخواهد شد.

وحيد غازي خيل، تحليلگر مسايل سياسي افغانستان ميگويد مک کريستال تلاش کرد که جنگ افغانستان به يک جنگ ناکام تبديل نشود: "(مک کريستال) يگانه کسي بود که 40 هزار نيرو را براي افغانستان درخواست کرد که اوباما پذيرفت و سي هزار از اين نيروها به افغانستان آمدند. وي طرفدار مذاکره با مخالفين بود و او ميخواست که بايد با طالبان مذاکره شود و حتا در حکومت براي آنها نقش داده شود".

تفاوت دو جنرال

هرچند جنرال استنلي مک کريستال از جمله جنرالان موفق امريکايي در جنگ عراق بود، اما پلانها و طرحهاي جنرال ديويد پتريوس در بهبود اوضاع امنيتي عراق بسيار موثر بوده است.

به باور تحليلگران عرصه نظامي، ديويد پتريوس به دليل مريضياي که دارد نميتواند جاي جنرال مک کريستال را در خط اول جنگ آن هم در افغانستان پر کند.

آقاي طاقت ميگويد نيرو و توانايي فردي جنرال مک کريستال به مراتب بيشتر از جنرال پتريوس است، بنا بر اين آقاي مک کريستال امتيازهايي داشت که نميتوان آن را در وجود پتريوس يافت.

طاقت ميافزايد: "پتريوس کسي است که سناش بالا است و در برابر چند انتقاد جان مک کين نزديک بود که سکته کند و در حضور داشت زياد مردم ضعف کرد. يعني توانايي خود انسان در سوق اداره و رهبري نقش عمدهاي دارد."

جنرال پتريوس که از سوي باراک اوباما به عنوان فرمانده نيروهاي ناتو در افغانستان انتخاب شده، علاوه بر افزايش تلفات نيروهاي خارجي، با تابستان خونيني روبه رو است، زيرا طالبان نه تنها فعاليت شان را در جنوب بلکه در شمال افغانستان نيز گسترش داده اند.

گزارشگر: حسين سيرت

ويراستار: عارف فرهمند