تجاوزات برحقوق بشردرسطح جهاني

- افغانستان : برگشت اداره امربه معروف ونهي ازمنکر

درپهلوي فريادهايي که اززبان هزاران زن درافغانستان بيرون مي شود؛

سازمان ديده بان حقوق بشرازبرگشت مجدد اداره امربه معروف ونهي ازمنکر درافغانستان اظهارنگراني نموده وطي اعلاميه اي اين طورمي نويسد:

پيشنهاد براي تشکيل مجدد اداره امربه معروف ونهي ازمنکرنگرانيهاي جدي را درمورد پامال نموده حقوق زنان وگروههاي آسيب پذيرديگرافزايش داده است.

زما کورزن نيف ، يک کارشناس برجسته حقوق بشردراين سازمان مي گويد:

" زنان ودختران افغان قبلاً نيزبا يک ناامني فزاينده روبروبودند، وآنچه مهم مي باشد اين است که حکومت چگونه دسترسي به زندگي اجتماعي را براي زنان آماده مي سازد نه اينکه اين زندگي را براي آنان محدود بسازد. تشکيل مجدد چنين اداره مورد مناقشه خطرآن را به وجود مي آورد که مباحثات ازمسيرپرداختن به مسائل حياتي امنيتي وحقوق بشرمنحرف گردند."

سازمان ديده بان حقوق بشربراين نظراست که ايجاد اداره پيشنهاد شده امربه معروف ونهي ازمنکرپاسخ به معضلات فزاينده امنيتي درجنوب وجنوب شرق افغانستان نمي باشد.

کورزن نيف مي گويد:

" معيارات تعريف ناشده اداره امربه معروف ونهي ازمنکرکه براي اعتلاي اخلاقي درنظرگرفته شده اند، مي توانند همچون وسيله اي براي خاموش گردانيدن صداهاي انتقادي ومحدوديت بازهم بيشترزنان ودختران براي دسترسي به کار، تعليم وتربيت وصحت به کارگرفته شوند."

2- دريک روزجنگ لبنان چقدرحقوق بشرضايع مي شود؟

حمله اسرائيل برلبنان به منظورسرکوب حزب الله داخل سيزدهمين روزخود مي گردد. بدون توجه به همه تلاشهاي صلح جويانه اي که به راه افتاده اند، جنگ با شدت ويرانگري ادامه دارد. جنگ دريک معنا نفي تمدن وحيات انسانها است. اين واقعيت را دررويدادهاي جاري لبنان به روشني مي توان دريافت . براي اثبات اين مدعا با ذکرحوادثي که تنها ديروزسه شنبه بيست وپنجم ماه جولاي درلبنان اتفاق افتاده اند ،مي پردازميم :

جنرال هلون فريدمن از راديوي نظامي اسرائيل با رضايت اعلان مي دارد:

" جبيل دردست ماست"

آري، سربازان وي يک شب پيش طي جنگ خونيي اين شهرکوچک را ازتصرف حزب الله بيرون کشيده اند. رسماً گفته شده است که دراين جنگ دوسربازاسرائيلي کشته شده 14 تن ديگرآنان زخمي گرديده اند. جانب اسرائيل مدعي است که حزب الله دست کم ده تن ازجنگجويانش را ازدست داده است.خود حزب الله مي گويد که ازيک روزپيش بدين سو پنج تن ازرزمندگانش کشته شده اند

درحمله صبح روزسه شنبه هواپيماهاي جنگي اسرائيل درجنوب لبنان يک خانواده هفت نفري درنباتيه راکه دربين آنان دوکودک نيز مي باشند؛ کاملاً نابود کرده اند. مجموع قربانيان لبناني دراين جنگ بيش از400 نفر مي باشد.

کوفي عنان دبيرکل سازمان ملل متحد دررابطه با اين همه فجايع ديگرراهي ندارد جزاينکه پيشنهاد نمايد تا آتش بس فوري به وجود آيد ونيروهاي صلح درمنطقه جاگزين شوند :

" ازکوتاه مدت بايد ما هرچه درتوان داريم بکارگيريم تا خشونت وکشتار را درهردوجانب متوقف ساخته وامکان رسانيدن کمکهاي بشري را فراهم سازيم . ازدرازمدت ما بايد مطمئن باشيم که اوضاع قبل ازهمه درجنوب لبنان به طوراساسي دگرگون مي شود. اين چيزي است که لبنانيها نيز خواهان آن اند."

خشونت جنگ، با چشمان کوري عمل مي کند .شب سه شنبه يک کارمند صحي کشته شد. يک هواپيماي جنگي شفاخانه اي را موردحمله قرارداد. چهارسربازکلاه آبي يا پاسداران ملل متحد توسط آتش سلاح اسرائيل زخمي شده اند.

جان اگلند همآهنگ سازنده کمکهاي عاجل سازمان ملل متحد اکنون ازاسرائيل تقاضا مي نمايد تا امنيت انتقال مواد امدادي را تضمين نمايد.نظراگلند اين است تا يک معبرمصئوون براي انتقال مواد امدادي ايجاد شود . تاکنون اسرائيل ازتوجه به اين مطلب خود داري نموده بود.

اگلند حمله اسرائيل را برمردم غيرنظامي تخطي ازحقوق بشرخوانده ودرعين زمان برحزب الله نيز به شدت انتقاد نموده است.

سازمان امريکايي ديده بان حقوق بشر ازبکاربرد سلاح ومهمات خوشه اي توسط اسرائيل درجنگ حاضر درمناطق مزدحم مسکوني سخن به ميان آورده است. سازمان نامبرده توجه جهاني را به عواقب ترسناک اين کارجلب نموده است. اسرائيل اين ادعا را رد نکرده است وآنرا مطابق به قوانين بين الملل مشروع دانسته است، لاکن اين ادعاي رئيس جمهورلبنان را که اسرائيل ازبمبهاي فسفوردار درجنگ استفاده نموده است، رد نموده است.

با چنين دهشتهايي که دريک جنگ به وجود آمده اند ؛ کوفي عنان نظريه اش را درمورد توسعه نيروهاي پاسدارصلح ملل متحد درلبنان اين طورتوضيح مي دهد:

" وقتي که براي نخستين بارفکرتشکيل نيروهاي صلح درذهنم خطورکرد، من به آن نيروهاي ملل متحد فکر مي کردم که بايد برپايه آنچه قبلاً وجود دارند، توسعه وتشکيل يابند. يعني نيروهاي قبلي هم توسعه يابند وهم تغييرمکان داده شوند."

3- سربازان آمريکا از آزار زندانيان در عراق ميگويند

(نيويورک- ٢٣ جولاي، ٢٠٠٦) – سازمان حقوق بشر امروز براساس اظهارات جديد سربازان آمريکايي گزارش داد که شکنجه و ديگر انواع سوء استفاده از زندانيان در بازداشتگاه هاي آمريکا در عراق، حتي بعد از رسوايي به وجود آمده در زندان ابوغريب در سال ٢٠٠٤ مجاز شمرده شده و به صورت روزمره در جريان بوده است. اين گزارش جديد شامل اظهارات دست اول که به وسيله پرسنل ارتش آمريکا در مصاحبه با سازمان ديده بان حقوق بشر اظهار شده است، به جزييات بدرفتاري وسوء استفاده درتاسيسات ممنوعه فرودگاه بغداد وديگر بازداشتگاه هاي عراق مي پردازد.

در " نه خون، نه سوخت: سربازان ازسوء استفاده از زندانيان در عراق مي گويند"، سربازان آمريکايي شرح مي دهند که چگونه زندانيان به صورت عادي وروزمره مورد ضرب وشتم قرارگرفته، در موقعيت هاي بسيار دردآور گذاشته، براي مدت هاي طولاني ازخوابيدن محروم ودر درجه حرارت هاي بسيار سرد و يا گرم نگهداري شده اند. گزارش تهيه شده از دل مصاحبه هايي که توسط ديده بان حقوق بشر تهيه شده و با ضميه هايي از سخنان به کار گرفته شده ويادداشت هاي ديگر، تکميل شده است.

جان سيفتون، نوسنده گزارش ومحقق ارشد بخش تروريسم وضد تروريسم سازمان ديده بان حقوق بشر گفت: " به سربازان گفته شده بود که کنوانسيون ژنو در مورد آنها به کار نمي رود وبه همين جهت بازجويان مي توانند ازروش هاي آزار واذيت براي وادار کردن زنداني ها به سخن گفتن استفاده کنند." به گفته وي اظهارات اين سربازان ادعاهاي دولت آمريکا مبني براينکه شکنجه وآزار واذيت زندانيان در عراق غيرمجاز وغير قابل قبول است را رد مي کند ودر مقابل تصريح مي کند که استفاده از چنين روش هايي مورد اغماض قرارگرفته وبه صورت گسترده مورد استعمال قرار گرفته است.

اين اظهارات آشکار مي کند که طي سالهاي ٢٠٠٥-٢٠٠٣، آزار واذيت وسوء استفاده از زندانيان به عنوان يکي از روش هاي روند بازجويي به صورت آشکار مجاز شمرده شده است. آنها همچنين پيشنهاد کرده اند که سربازاني که مي خواستند چنين بدرفتاري هايي را گزارش کنند از اين کار منع ويا اساسا ناديده گرفته شده اند.

گزارش سازمان ديده بان حقوق بشردر حالي منتشر مي شود که مقامات دولت بوش و رهبران کنگره درگرما گرم بحث در خصوص قابليت اجراي کنوانسيون ژنو در نحوه برخورد با زندانيان هستند. اين گزارش اثبات آشکاري از سوء استفاده وبدرفتاري با زندانيان در هنگامي است که پايه اي ترين اصول واستانداردهاي بين المللي ناديده گرفته مي شوند.

برخي از جدي ترين اين آزارها که به صورت جزيي در گزارش سازمان ديده بان حقوق بشر آمده است به گروه هاي رزمي که از آنها مي توان به گروه رزمي ٢٠، ١٢١، ٢١-٦ وگروه رزمي ١٤٥ اشاره کرد، مربوط است که در بازداشتگاه هاي ممنوعه در فرودگاه بغداد موسوم به اردوگاه "ناما" انجام شده است.

اين گزارش همچنين به شرح سوء استفاده هاي جدي در تاسيسات نزديک به فرودگاه ماسول ودر قرارگاه نزديکي القائم در نزديکي مرز سوريه مي پردازد.

بر اساس سخنان سربازان ياد شده، زنداني هاي قرار گاه ناما ، در نقض کامل قوانين بين المللي- در ليست صليب سرخ بين المللي ثبت نشده اند. آنها به صورت مرتب عريان شده ومورد ضرب وشتم قرار گرفته اند، تمرين هايي اجباري انجام داده اند، به مدت زمان زياد از خوابشان جلوگيري شده وروش هاي مختلف توهين وتحقير در مورد آنها به کار رفته است.

يکي از بازجوياني که در در قرارگاه "ناما" خدمت کرده به ديده بان حقوق بشر گفته که رهبر بازجويي هاي واحد او "سوء استفاده و آزار واذيت را تشويق کرده است. او مي گويد: " مردم مي خواستند بروند، بروند وبروند با هرکسي بدرفتاري کنند. آنها فکر مي کردند که اين شغل آنهاست وچيزي است که به آن نياز دارندکه انجام دهند وبنابراين هر زماني که مي خواستند آن را انجام مي دادند. "

اظهارات بيان شده توسط سربازان آشکار مي کند که بسياري ازبسياري از روش هاي آزار واذيت به کار گرفته شده توسط سلسله مراتب نظامي مجاز شمرده شده است. يکي از بازجويان که در سال ٢٠٠٤ در يکي از مراکز نظامي نزديک به شهر موصل خدمت کرده است به ديده بان حقوق بشر در خصوص موردي گفته است که افسرمسئولي واحد بازجويي او، به او وديگران گفته است که مي توانند از روش هاي اذيت وآزاردر مورديک سري از زندانيان استفاده کنند. طبق گزارش يادشده افسر مذکور گفته است " ببينيد، اين کاري است که مي خواهيم انجام دهيم – ما تمام مدت شب انها را بيدار نگه خواهيم داشت، ما تمام مدت انها را روي زانو هاي خود نگه مي داريم واجازه نمي دهيم بخوابند."

اين بازجو مي گويد:

« او ( افسرMI) خيلي مشخص وواضح درمورد آن بود. او نگفت که " من از شما ها مي خواهم که با اين آدمها ديوانه وار رفتار کنيد، اما معلوم بود که چه چيزي مي خواهد... بعدا، ما چندين سگ را به همراه خود آورديم، (سگ براي ارعاب زندانيان مورد استفاده قرار مي گرفت) وهمه چيزي که ... ( افسرMI) گفت اين بود که اين سگ ها را من از مربي گرفته ام وشما قرار است از اين سگ ها در بازجويي استفاده کنيد. (ما) از اين افراد خواستيم تا تمرين هاي MPT انجام بدهند، که بسيار برايشان سخت بود. وضعيت کشيده شدن نيز براي آنها طاقت فرسا بود....مي دانيد، مانند زانو زدن درشن، راه رفتن بازانو در شن....ايستاده نگه داشتن آنها به بازوان کشيده شده ، با بطري هاي آب در دستانشان براي مدت زمان هاي طولاني.... وسينه خيز رفتن از ميان شن ها...»

بازجويي که در اردوگاه ناما خدمت مي کرد، به اظهارات فوق اضافه کرده است که فرمانده بخش بازجويي مسئول مجاز شمردن استفاده از تکنيک هاي آزار واذيت عليه سربازان بوده است، اما اين اختيارات خيلي معمول مورد استفاده قرار مي گرفتند به نحوي که بازجويان از قالب والگويي براي پر کردن فرم هاي اختيارات استفاده مي کردند:

« يک فرم اختيارات درکامپيوتر وجود داشت، صفحه که شما بايد چاپ مي کرديد وآن را پر مي کرديد. ويک ليست در آن قرارداشت....شما بايد تنها کنترل کنيد که چه چيزي را مي خواهيد مورد استفاده قرار دهيد، واگر شما برنامه داشتيد که يک بازجويي خشن را مورد استفاده قرار دهيد، تنها لازم بود که آن را امضا مي کرديد... »

درچندين مثالي که در اين گزارش ذکر شده است، آزار واذيت زندانيان به صورت مکرر به فرماندهان نظامي در بغداد وواشنگتن گزارش داده شده است، کمتر ويا هيچ عملي براي متوقف کردن آن انجام شده است. براي مثال، تحقيقي که در خصوص يکي از قرارگاه هاي واقع در شهر فرودگاه موصل در سال ٢٠٠٤ بعد از آنکه فک او شکست، آشکار کرد که زندانيان در موصل به صورت مداوم تحت اذيت وآزار قرار گرفته اند. اگرچه هيچ عملي براي متوقف کردن کساني که اين اعمال را مرتکب شدند، انجام نشد و بازجويي که آنجا خدمت مي کرد آزار واذيت هاي جدي را حتي پس از سال ٢٠٠٤ گزارش داد. يکي از زندانيان درسال ٢٠٠٣ زير فشار بازجويي در اين قرارگاه کشته شد وزنداني ديگري نيز درآوريل سال ٢٠٠٤ به قتل رسيد.

آزار واذيت وسوء استفاده از زندانيان همچنان درسال ٢٠٠٤ در ارودگاه ناما ادامه داشت، حتي بعد از آنکه مقامات مختلف نظامي شکايات مختلفي را در خصوص آزار واذيت درآن ثبت کردند. کول استوارت اي هرينگتون، يکي از افسران امنيتي بازنشسته، تا به ارزيابي اطلاعاتي امنيتي جمع اوري شده بپردازد. او به ژنرال باربارا فست، رييس نيروهاي امنيتي در عراق در يادداشتي اطلاع داد که نيروهاي رزمي واحد٢١ زندانيان را مورد آزار واذيت قرار داده اند وهمچنين نه جزو اسامي زندانيان رسمي آن واحد ثبت شده اند ونه در ليست کميته بين المللي صليب سرخ.

هرينگتون اضافه کرده بود " به نظر روشن مي رسد که نيروهاي رزمي واحد ٢١ نيازمند به اين هستند که تحت کنترل قرار بگيرند تا به زنداني ها احترام بگذارند." برخلاف اين هشدار، آزار واذيت توسط نيروهاي رزمي ياد شده ادامه يافت.

سازمان ديده بان حقوق بشر گفت که اين گزارش جديد نشان مي دهد که چگونه سربازاني که فکر مي کردند اين روش هاي آزار دهنده اشتباه يا غيرقانوني است زماني که تلاش کردند که اين موارد را گزارش دهند يا انها افشاء کنند با مشکلات جدي مواجه شدند. براي مثال، يکي از نگهبانان تاسيسات نظامي نزديک القائم، که به يکي از افسران در خصوص کتک زد وديگر روش هاي آزار واذيتي که او شاهد بود گزارش داده بود، گفته شد: "تو نياز داري که جلو بروي وازاين موضوع صرف نظر کني، سرگروهبان".

نگهبان ياد شده به ديده بان حقوق بشر گفت: " بارها به من تاکيد شد که اين مسير عاقلانه اي نيست که من دنبال مي کنم... " شما قرار نيست اين بازجويي وپرسش ها را جاي ديگري ببريد" يا چيزي شبيه اين" ..تو قطعا بايد از اين موضوع صرف نظر کني، اين چيزي نيست که تو قراراست باخودت انجام بدهي."

در مثالي ديگر، وقتي که يک بازجو در مورد آزار واذيت در تاسيساتي نزديک فرودگاه بغداد شکايت کرد، فرماندهان از وکلاي نظامي خواستند که يک جلسه ارائه مطلب( به صورت پاورپوينت) براي بازجويان برگزار کنند. در اثناي سخنراني آنها، وکلاي يادشده، به صورت اشتباه به بازجويان ياد شده تعليم دادند که کنوانسيون ژنو در مورد زنداني هاي موجود در قرارگاه نظامي ياد دشده، به کار نمي رود وتکنيک هايي که آنها در بازجويي هاي خود مورد استفاده قرار مي دهند، قابل قبول است.

يکي از اين بازجويان مي گويد: " آنها به ما گفتند که اين زنداني ها دشمنان جنگجوي ما هستند. بنابراين ما مي توانيم هر کاري که مي خواهيم با آنها انجام بدهيم."

سازمان ديده بان حقوق بشر پيش از اين گروه هاي ياغي وشورشي عراقي را براي نقض دائمي قوانين انساني بين المللي، آدم ربايي، حمله عليه مردم عادي ونيروهاي سازمان هاي امدادرسان وانفجار صدها بمب دربازارها، مساحد وديگر مناطق غيرنظامي را محکوم کرده است. ديده بان حقوق بشر اعلام کرده است که کساني که مسئول اين نقض قوانين هستند، از جمله رهبران اين گروه ها، درصورتي که دستگير شوند، تحت قوانين عراق وقوانين مربوط به شرايط جنگي، مورد تحقيق وبازجويي قرار خواهند گرفت."

سيفتون گفت : " براي جنايات شورشي هاي عراقي هيچ بهانه اي وجود دارد. اما آزار واذيت ونقض قوانين توسط يکي از طرفين، هرچقدربي شرمانه باشد، توجيهي براي ناديده انگاري قانون توسط نيروهاي طرف مقابل نيست. اين يکي از اصول اوليه قانون جنگ است. "

سازمان ديده بان حقوق بشر گفت که گزارش ياد شده نشان داد که تحقيقات جنايي از آزار واذيت هاي ياد شده نيازمند به پيگيري سلسله مراتب اداري دارد، به جاي آنکه روي سربازان رده پايين تمرکز شود. تا امروز، هيچ يکي از افسران امنيتي درارتباط با اظهاراتي که درخصوص آزار واذيت ها در عراق به دادگاه فرخوانده نشده است. سازمان ديده بان حقوق بشر از هرگونه تحقيقات جنايي از خطاکاري هاي افسراني که سرپرستي بازجويي ها و زندان ها را به عهده دارند، بي اطلاع است.

سازمان ديده بان حقوق بشر از کنگره ايالات متحده خواسته است تا کميته اي مستقل متشکل ازاحزاب مختلف براي تحقيق در مورد وضعيت واقعي آزار واذيت زندانيان عراقي، همدستي افسران عالي رتبه و مشکلاتي را که گزارش آزار واذيت هاي ياد شده را براي شاهدان وسربازان دشوار مي کند، تشکيل دهد.

سازمان ديده بان حقوق بشر، همچنين از رييس جمهوري آمريکا خواسته است که کميته اي براي بازجويي و تحقيق از مرتکبين اين آزار واذيت ها شامل مقامات نظامي وغيرنظامي تشکيل دهد که چنين روشهايي را مجاز شمرده اند.

سيفتون گفت : " درحال حاضر بسيار آشکار است که رهبران براي چنين آزار واذيت هايي که در عراق رخ مي دهد مسئول هستند. امروز زمان آن است که اين افراد پاسخگوي اين مسائل باشند.