تلاش سخت موسسات نشراتي شرق آلمان براي بقا

بيست سال پس از يکجا شدن آلمان غرب و آلمان دموکراتيک عرصۀ کتاب در بخش شرقي آلمان بيلانس ضعيفي را نشان ميدهد. از جمع 78 مؤسسۀ نشراتي که داراي جواز دولتي بودند، امروز تنها تعداد انگشت شماري باقي مانده اند. رقم کارمندان اين عرصه در بخش شرقي آلمان واحد کنوني به يک دهم حصه کاهش يافته است. فروش کتاب هم درين بخش آلمان سابق دموکراتيک به همين منوال خيلي کم صورت ميگيرد.

اما انگيزۀ اينهمه چيست؟

"مؤسسۀ نشراتي کتاب هاي کودکان 60 ساله ميشود"

اين عنوان درشت در اشتهارات مؤسسۀ بيلتس و گلبرگ در نمايشگاه بين المللي کتاب در شهر لايپزيک آلمان به چشم ميخورد.تجليل از شصت سالگي اين مؤسسۀ نشراتي، که در آلمان دموکرتيک به نشر کتاب هاي کودکان ميپرداخت، واقعاً هم ارزش دارد، زيرا اين مؤسسه توانسته است تا هنوز باقي بماند. تا سال 1990 اين مؤسسه 4700 کتاب مختلف کودکان را به تيراژ مجموعي 270 ميليون جلد به چاپ رسانده بود. بالاخره پس از تحول، يعني وحدت دوبارۀ دو آلمان، مؤسسات آلمان دموکراتيک بايد وارد اقتصاد بازار ميشدند و روند خصوصي سازي اين مؤسسات آغاز شد.

مؤسسۀ نشراتي کتاب هاي کودکان هم چند بار از يک دست بدست ديگري فروخته شد، تا بالاخره در سال 2003 ميلادي مالک کنوني خود، بيلتس و گلبرگ، را يافت.

درين مدت اين مؤسسه نتنها از يک ساختمان به ساختمان ديگري کوچ داده ميشد، بلکه تعداد زيادي از کارمندان و بخش اعظم آرشيف خود را هم از دست داد.

اينکه بيلتس و گلبرگ از سال 2003 به اينسو اين مؤسسه را دوباره روي پا آورده و به نشر همان کتاب هاي ميپردازد که قبلاً در آلمان دموکراتيک خيلي محبوب بودند، در مورد تعداد ناچيز مؤسسات ديگر آلمان شرقي صدق ميکند.

رقم بزرگي از مؤسسات ديگر از بين رفتند، که دليل آن تنها خصوصي سازي نبود.

کريستوف لينکس عضو مؤسسه ميگويد: "يکي از اين دلايل اين بود که مؤسسات آلمان دموکراتيک براي اقتصاد بازار آماده گي خوب نداشتند. آنها تنها انحصارگران کوچکي بودند. ما امروز در جمهوري آلمان فدرال به تعداد 2800 مؤسسۀ فني نشراتي داريم که رقيب سرسخت همديگر اند، در حاليکه در آلمان دموکراتيک اين رقم تنها به 78 مؤسسه ميرسيد، و هريک از آنها تنها در يک ساحۀ مشخص نشريات داشتند. از طرف ديگر مردم تشنۀ مطالعه بودند و کتاب ها در مدت کمي همه بفروش ميرسيدند و نيازي به اعلانات و تبليغات نبود. به اين ترتيب راه يافتن و بقا داشتن در اقتصاد بازار کار سهلي نبود."

افزون بر آن مؤسسات آلمان دموکراتيک از نگاه تخنيکي هم خوب مجهز نبودند و همچنان سرمايۀ کمي در اختيار داشتند، زيرا مفاد بدست آمدۀ شان به دولت يا احزاب شان تعلق ميگرفت. از آنست که عرصۀ کتاب در بخش شرقي آلمان، که در گذشته جزء جمهوري آلمان دموکرتيک بود، رونقي خوبي ندارد.

اما در عرصۀ سياسي، پس از وحدت دو آلمان، رضايتمندي زيادي وجود دارد.

ای پی دی /ابراهیم خیل

ویراستار: رحیم