دست فشردن تأریخی در اجلاس سران امریکا

اجلاس سران امریکا در شهر پانامه آغاز شد که در آن کیوبا برای اولین بار اشتراک دارد. در این اجلاس بارک اوباما رئیس جمهور ایالات متحدۀ امریکا و رائول کاسترو رئیس دولت کشور سوسیالیستی کیوبا، آنگونه که با هیجان انتظار برده می شد، دستان همدیگر را فشردند. به باور بسیاری از ناظران، این حرکت نشانه ای از مشی نزدیک شدن ایالات متحدۀ امریکا و کیوبا است، که حدود چهار ماه پیش گام های اولی در آن راستا گذاشته شد. فضا نیز ظاهراً بسیار خوب است. هر دو سیاستمدار اندکی پیش از افتتاح رسمی اجلاس سران در صحبت های کوتاه با اشتراک کنندگان دیگر این اجلاس آرام به نظر می رسیدند. پس از مراسم افتتاح ضیافتی برای صرف غذای شام برای نمایندگان ارشد همه 35 کشوری که در اجلاس اشتراک دارند، درنظر گرفته شده بود.

اولین صحبت در پانامه

قرار است در جریان روز شنبه اولین گفتگوی مستقیم میان رئیس جمهور ایالات متحدۀ امریکا و رئیس دولت کیوبا پس از نیم قرن عدم مناسبات میان این "دشمنان موروثی" در قارۀ امریکا صورت بگیرد. بن رودس معاون مشاور امنیت ملی ایالات متحدۀ امریکا در پانامه گفت: "هرچند ما کدام دیدار رسمی در یک زمان مشخص را در نظر نگرفته ایم، اما انتظار یک بحث آنها را داریم. در این صحبت افتتاح احتمالی دوبارۀ سفارت خانه های هردو کشور در واشنگتن و هاوانا نیز مطرح خواهد شد."

به گفتۀ رودس تنها حضور کشور سوسیالیستی کیوبا در اجلاس سران امریکا یک رویداد تأریخی است. اما او همچنان اشاره کرد که واشنگتن هنوز تصمیم نهایی در مورد حذف کیوبا از فهرست کشورهای حامی ترور اتخاذ نکرده است. رودس گفت: "ما هنوز آماده نیستیم". پیش از آن گمانه زنی های وجود داشت که ایالات متحدۀ امریکا همچو گامی را در اجلاس سران در پانامه اعلام خواهد کرد.

اوباما کمی پیش از افتتاح رسمی اجلاس سران، در یک نشست با دگراندیشان کیوبایی و فعالان از چندین کشور امریکای لاتین اشتراک کرد. رئیس جمهور ایالات متحدۀ امریکا در این نشست اطمینان داد که دیگر زمان "دخالت" واشنگتن در امریکای لاتین گذشته است. اوباما گفت: "روزهای که دستور کار ما اغلب بر این بنیاد استوار بود که ایالات متحدۀ امریکا گویا می تواند بدون هیچگونه مجازاتی در این نیم کره مداخله کند، دیگر سپری شده اند".

پایان یخبندان 50 ساله

اجلاس سران امریکا به ایجاد روابط نیک میان ایالات متحدۀ امریکا و کیوبا اختصاص یافته است، با آنهم تا عادی شدن روابط این دو کشور هنوز راه درازی در پیش است. همین شام پنجشنبۀ گذشته جان کری وزیر خارجۀ ایالات متحدۀ امریکا با برونو رودریگز همتای کیوبایی اش ملاقات کرد. وزارت خارجۀ ایالات متحدۀ امریکا از یک بحث بسیار سازنده میان این دو وزیر سخن گفت. به قول رسانه های ایالات متحدۀ امریکا، این دیدار در یک هوتل در شهر پانامه تقریباً دو ساعت طول کشیده است.

کاخ سفید اعلام کرده است که اوباما و کاسترو قبلاً به روز چهارشنبه با هم تلفونی صحبت کردند. اما در مورد جزئیات این صحبت چیزی گفته نشده است. این دومین صحبت تلفونی در 50 سال گذشته میان رؤسای جمهور کشورهای دشمن دیرینه بود. اولین صحبت تلفونی اوباما و کاسترو در ماه دسمبر سال گذشته بود که در آن ایجاد مناسبات حسنه میان ایالات متحدۀ امریکا و کیوبا از هردو جانب وعده داده شد.

از نیمۀ ماه جنوری سال روان یک سلسله سفرها در سطوح مختلف صورت گرفت. هر دو کشور همچنان، برای ایجاد مناسبات دیپلوماتیک، اعزام سفیران خود را نیز در نظر دارند.