ذکی پناهجوی افغان: ایران زندانی برای افغان‌هاست
۱۳۹۵ فروردین ۲۹, یکشنبه
ناصر و ذکی در برلین آمده بودند و گاهی به عنوان "افغان‌های کثیف" در این شهر دشنام می خوردند. آنها می‌گویند، هنگامی که در نخستین هفته ورود به برلین مجبور به خوابیدن در سرک ها شدند، هیچکس از مردم شهر به آنها کمکی نکرد. زمانی که این دو به اقامتگاه ویژه برای پناهندگان در این شهر انتقال داده شدند، در آنجا همواره با درگیری ها و زدو خورد ها مواجه بودند.
این دو می‌گویند که در این اقامتگاه نمی‌توانستند به آرامی استراحت کنند و مورد توهین قرار می گرفتند. از نخستین لحظات ورود، رؤیاهای بسیار زیبایی که ناصر در ارتباط با آلمان برای خود ساخته بود، فروریخت. او در افغانستان مامور پولیس بود.
ناصر ۲۴ ساله پس از ۵ ماه اقامت در برلین سرانجام به این نتیجه رسید که دیگر نمی‌تواند در آلمان زندگی کند. در ماه مارچ سال جاری میلادی با تهیه پول از راه قرض از آشنایان تکت برای بازگشت به افغانستان خرید. او یکی از ۴۱۹ مهاجر افغان است که به میل خود به کشورش بازمی‌گردد.
ناصر خوشبختانه هنوز این امکان را دارد تا به عنوان مامور پولیس در افغانستان دو باره به کار آغاز کند. او سفر به آلمان را تجربه‌ای منفی می‌داند، زیرا همان‌گونه که خود می‌گوید در این سفر غرورش جریحه‌دار شده است.
"ایران زندانی برای افغان هاست"
احمد ذکی یکی از پناهندگان افغان در ایران بوده و از راه همین کشور خود را به آلمان رسانده است. او که ۲۴ ساله است، مثل ۲۰ درصد دیگر پناهجویان افغان خود را به خاک یونان رسانده است.
احمد ذکی تجربه تلخی از زندگی در ایران دارد و درباره شرایط زندگی در این کشور می‌گوید: «ایران زندانی برای افغان‌هاست. ما در آنجا نمی‌توانیم به دانشگاه برویم؛ نمی‌توانیم خانه بخریم و حتی نمی‌توانیم یک سیم-کارد تلفون برای خود تهیه کنیم».
ذکی می‌گوید که یک افغان در ایران حق زندگی ندارد و باید برای کارهای ساده به ماموران دولتی رشوه دهد. او ۱۴ ماه در سفر بوده تا سرانجام خود را به آلمان رسانده است. ذکی ۱۰ ماه در منطقه گوستاوزبورگ، در نزدیکی شهر ماینس آلمان زندگی کرد.
روزی ماموران پولیس آلمان به سراغ ذکی رفتند، به او دستبند زدند و او را به رومانیا فرستادند، زیرا ذکی برای نخستین بار نام خود را به عنوان پناهجو در این کشور به ثبت رسانده بود. برمبنای قوانین موجود اتحادیه اروپا نخستین کشور این اتحادیه که پناهجو وارد آن می‌شود، موظف است به تقاضای پناهندگی فرد رسیدگی کند.
ذکی پشیمان از پناهندگی در آلمان به وطن بازگشت
ذکی می‌گوید ماموران دولتی در رومانیا تنها وظیفه داشتند که هرچه زودتر او را به کشورش بازگردانند؛ اقامتگاهش در رومانیا مانند زندان بود و غذای آنجا بسیار بد و ماموران به او می‌گفتند بخت او برای ماندن در آن کشور در بهترین حالت یک‌درصد است.
ذکی می‌گوید پس از یک ماه اقامت در رومانیا دیوانه شده بود و سرانجام "خواسته یا ناخواسته" به هواپیمای سازمان ملل متحد به مقصد افغانستان سوار شده و خود را به کشورش رسانده است.
اکنون ذکی در کشورش افغانستان نیز احساس بیگانگی دارد، کشوری که آن را خوب نمی‌شناسد؛ زیرا والدین‌اش افغانستان را هنگامی که او ۸ ساله بوده ترک کرده‌اند. او حالا بعضی از خویشاوندان‌اش را یافته و پیش آنها زندگی می‌کند. نه کاری دارد، نه برنامه‌ای برای زندگی در آینده. ذکی تنها می‌داند که هرگز آلمان، رومانیا و ایران را برای زندگی انتخاب نخواهد کرد.
البته شمار این افغان های که داوطلبانه به کشورش شان برمی گردند، در مقایسه با بیش از ۲۰ هزار تقاضای پناهندگی که شهروندان این کشور از آغاز سال جاری (۲۰۱۶) تا پایان ماه مارچ در ادارات مربوط به مهاجرت آلمان کرده اند، بسیار اندک است، اما به نظر می‌رسد که روند بازگشت پناهجویان افغان به کشورشان در آینده افزایش یابد.
بازگشت اجباری
بازگشت داوطلبانه بسیاری از پناهجویان افغان در حالی صورت می گیرد که گفته می‌شود درحال حاضر تا ۸۰ هزار افغان در اتحادیه اروپا مجبور به بازگشت به کشورشان شده‌اند. بسیاری از سازمان‌های حقوق بشری به این امر اعتراض کرده‌اند.
بسیاری از پناهجویان برای رساندن خود به اروپا همه دارایی خود را فروخته‌اند و بسیاری از آنها قرضه های کلانی گرفته‌اند تا خرج سفر خود به اروپا را تامین کنند و باید به تدریج این قرضه ها را بپردازند.