روحانی از محدودیت بر احزاب سیاسی انتقاد کرد

بسیاری اصلاح طلب ها و منتقدان رژیم که در انتخابات ریاست جمهوری ماه جون 2013 به روحانی رای دادند، آرزوهای بزرگی در سر داشتند. روحانی در مبارزات انتخاباتی اش در کنار سایر موضوعات وعده داده بود که می خواهد به سرکوب احزاب و فعالان مخالف رژیم پایان ببخشد.

انتظارها زمانی افزایش یافتند که روحانی اندکی بعد از شروع ریاست جمهوری اش شماری از فعالان مخالف را از زندان آزاد کرد. همچنان آزادی دو سیاستمدار برجسته اصلاح طلب، میرحسین موسوی و مهدی کروبی، از حبس خانگی نیز ممکن به نظر می رسید. هر دو سیاستمدار "جنبش سبز" سال 2009 را رهبری می کردند.

اما از آن زمان به بعد تلاش های حکومت در این عرصه متوقف شده است زیرا مخالفان محافظه کار رییس جمهور روحانی از تمام توان خود استفاده می کنند تا برنامه هایش برای ایجاد اصلاحات در سیاست داخلی را در نطفه خفه کنند

تقاضای آزادی های بیشتر

روحانی روز سه شنبه (7 جنوری) در یک سخنرانی در حضور والیان ایران در وزارت داخله این کشور، نگرانی اش از وضعیت سیاسی کنونی ابراز کرد. در عین زمان او از فضای رایج امنیتی در جمهوری اسلامی ایران انتقاد کرد.

شیرین عبادی، فعال حقوق بشر این انتقادهای روحانی را کافی نمی داند. او در گفتگویی با دویچه وله می گوید: «وقتی رئیس جمهور روحانی از امنیتی شدن فضا انتقاد می کند، او می باید یک گام به جلو بگذارد و از مشکلات و مسئولان نام ببرد».

خانم عبادی، برنده جایزه صلح نوبل ادامه می دهد: «بنابراین، روحانی به عنوان رئیس جمهور پاسبان حقوق مردم است که در قانون اساسی تضمین شده است، و بسیاری بازداشت ها، به شمول بازداشت خانگی موسوی و کروبی، واضحاً مغایر قانون اساسی است».

افزون بر این، رئیس جمهور روحانی از فعالیت "احزاب سیاسی قانونی" حمایت کرده است. به گزارش خبرگزاری دولتی ایران، ایرنا، روحانی گفته است: «البته ما نمی توانیم مسایل سیاسی یک کشور با جمعیت بیش از 70 میلیون تن را بدون احزاب سیاسی به پیش ببریم».

با وجود این، روحانی از قدرتی برخوردار نیست تا تصمیم هایی بگیرد که چشم انداز احزاب سیاسی را زنده کند. به خاطری که در مسایل سیاسی آخرین حرف را علی خامنه ای، رهبر مذهبی ایران می زند.

ترس از صدای مخالف

خانم عبادی باور ندارد که حکومت ایران در تلاش تامین دموکراسی بیشتر باشد: «همین که یک حزب از محافظه کاری رژیم فاصله می گیرد و نظر مردم را جلب می کند، باید انتظار این را داشته باشد که برچسب غیرقانونی بودن به آن زده شود».

صادق زیبا کلام، کارشناس مسایل سیاسی در تهران می گوید که روحانی در تلاش است حداقل آن احزاب اصلاح طلب که تا حالا اجازه فعالیت دارند تقویت گردند. زیبا کلام به دویچه وله گفت: «رهبری محافظه کار ایران همیشه به سازمان های سیاسی بدبین است. به این دلیل، تقویت احزابی که فعالیت های قانونی دارند، گام نخست برای دموکراتیزه ساختن واقعی در آینده است».

در ایران فراکسیون ها و جناح های سیاسی زیادی وجود دارند، اما این کشور دارای یک سیستم کلاسیک حزبی نیست. بسیاری احزاب، به ویژه احزاب اصلاح طلبی که برای لیبرالیزه کردن جامعه فعالیت می کردند، در جریان سرکوب تظاهرات بر ضد انتخاب مجدد محمود احمدی نژاد در سال 2009 ممنوع اعلام شدند یا این که فعالیت های آنها شدیداً محدود گردید. این احزاب به بی باوری به نظام اسلامی متهم شدند.

شیرین عبادی می گوید: «انتقاد علیه رژیم در ایران از سوی قدرتمندان محافظه کار به عنوان (تلاش به) براندازی دولت و خطری برای امنیت ملی دیده می شود. هر فعال یا سیاستمدار حزبی که از نظام آشکارا انتقاد کند، این اتهام بر او وارد می شود. در چنین یک وضعیتی، احزاب ارزش خود برای جامعه را از دست می دهند».

به گفته خانم عبادی، نخبگان محافظه کار باید تغییر بنیادی کنند تا تصورات آقای روحانی به واقعیت تبدیل شود: «تا زمانی که انتقاد به معنای خطری برای نظام فهمیده شود، در ایران هیچ گاهی یک نظام واقعی دموکراسی حزبی ایجاد نمی شود».