رگ های حیاتی افغانستان در چنگال اختلاس و رشوت

رحمت الله حتا به گروه جاده سازی پیوست و روزانه فقط 6 دالر (300 افغانی) درآمد داشت. قرار بود که جاده 28 کیلومتری شهر گردیز، مرکز ولایت پکتیکا را به ولسوالی میرزکی که رحمت الله آنجا زندگی می کند، متصل کند.

اما حالا دو سال گذشته است؛ زمین رحمت الله از دست رفته و جاده نیمه کاره رها شده است. امید مردم ولسوالی میرزکی هم رو به خاموشی گذاشته است. رحمت الله می گوید: "من زمین زراعتی خود را رایگان به جاده سازان دادم تا به ما جاده بدهند، اما این است نتیجه کار".

جاده میرزکی نیز مانند دیگر پروژه های بازسازی که برای دور ساختن مردم از پیوستن به گروه های شورشی اجرا می شوند، قربانی رشوت و شرکت های ساختمانی سودجو شده است.

دلالی قراردادهای جاده سازی

بیش از 57 میلیارد دالر از سال 2001 تاکنون برای بازسازی افغانستان خرج شده است، اما منتقدان می گویند که میلیون ها دالر کمک کنندگان در دست شرکت های داخلی و بین المللی حیف و میل شده است. افغانستان یکی از کشورهایی است که میزان فساد در آن بسیار بالا است.

رحمت الله که مانند بسیاری از افغان ها یک نام دارد و نام خانوادگی ندارد، می گوید: "مردم قریه امید داشتند که این جاده بتواند آنها را کمک کند تا میوه و ترکاری خود را پیش از خراب شدن در بازار جدید بفروشند".

به گفته یکی از مقامات ولایت پکتیا، قرارداد احداث جاده میرزکی به ارزش 7 میلیون دالر به شرکت "هفت ستاره" داده شد، اما آن شرکت قرارداد را به یک شرکت محلی دیگر به بهای 6 میلیون دالر فروخت.

قاری فهیم، مالک شرکت "هفت ستاره" پروسه پیچیده قرارداد را دلیل شکست پروژه می داند. او به خبرگزاری رویترز گفت: "من فقط 25 درصد پول قرارداد را اول گرفتم. دیگر اقساط به مدت چند ماه دیگر به تاخیر افتاد. سرانجام مجبور شدم که پروژه را به یک شرکت دیگر به پول کمتر واگذار کنم".

مشکل شایع و همه گیر

یک جاده 105 کیلومتری دیگر که پکتیا را به ولایت خوست وصل می کند نیز به دلیل اختلاس و رشوت ناتمام رها شده است. این مطلب را یک مقام افغان به شرط فاش نشدن نامش گفت.

قرارداد دیگری به ارزش 126 میلیون دالر که سه سال پیش به یک شرکت که مقر آن در هند است، سپرده شد؛ اما قرارداد به بهای 84 میلیون دالر به یک شرکت افغان فروخته شد و جاده هنوز ناتمام است.

جمعه خان همدرد، والی پکتیا می گوید که شرکت های رده پایین وقتی قرارداد را ارزان تر می خرند، جاده ها را هم با کیفیت بد می سازند. او می گوید: "فساد و رشوت وجود دارد. به همین خاطر است که جاده ها ساخته نمی شوند".

جاده سازی یکی از اولویت های دولت کرزی در ده سال گذشته بوده است. آژانس توسعه بین المللی امریکا (یو.اس. اید) قول داده بود که 1900 کیلومتر جاده در افغانستان بسازد اما کمتر از ده درصد آن را ساخت وقتی که این برنامه سال گذشته متوقف گردید. مالیات پردازان امریکایی پیش تر 270 میلیون دالر برای جاده سازی پرداخته بودند.

در همین حال، مقامات افغان می گویند که 6700 کیلومتر جاده در سراسر افغانستان اسفالت شد، اما 4000 کیلومتر آن بلافاصله به دلیل کیفیت پایین خراب شد.

رویترز / عاصف حسینی

ویراستار: مبلغ