اسلحه غیرقانونی؛ مایه بی‌ثباتی یا نیازی در مقابله با طالبان؟
۱۳۹۴ تیر ۱۱, پنجشنبه
پس از بمباران دیپوی مهمات مربوط به احمد خان، یک فرمانده جهادی در ولایت پروان در شمال کابل توسط نیروهای امریکایی، بحث نگهداری سلاح‌های غیرقانونی دوباره زنده شده است.
داکتر عبدالله رئیس اجراییه حکومت و فرماندهان پیشین مجاهدین به شمول عطا محمد نور، امرالله صالح رئیس پیشین امنیت ملی و شماری دیگر از سران مجاهدین به منزل قوماندان احمد خان رفتند و این عمل نیروهای امریکایی را تقبیح کردند.
موجودیت یا عدم موجودیت دیپوهای سلاح نزد افراد غیرمسئول بحث‌های داغی را وارد پارلمان کرده است. مخالفان موجودیت سلاح نزد مردم می‌گویند با این سلاح‌ها دامنه ناامنی گسترش می‌یابد، اما برخی دیگر می‌گویند این سلاح‌ها برای دفاع در مقابل طالبان و داعش ضروری است.
دفاع در برابر شورشیان
افغانستان تجربه تلخی از گروه‌های مسلح دارد. در گذشته وقتی گروه‌های مجاهدین وارد کابل شدند، جنگ سختی بین این گروه‌ها در گرفت و درگیری‌های کوچه به کوچه آغاز شد. آگاهان به این باورند که ویرانی کابل توسط گروه‌های مسلح بی‌پیشینه بود و خسارات مالی و جانی فراوانی به پایتخت‌نشینان وارد کرد.
شینکی کروخیل یکی از نمایندگان ولسی جرگه گفت: «ما با داشتن دیپوهای شخصی و سلاح خودسرانه یک دوره شاهد کشتن 80 هزار مردم بی‌دفاع کابل بودیم. مردم سلاح شخصی خود را غیرمسئولانه استفاده کردند و انسان‌ها را از بین بردند. امروز هیچ‌کس جوابگو نیست و بعضی‌ها افتخار هم می‌کنند.»
اما موافقان موجودیت دیپوهای شخصی می‌گویند که این سلاح‌ها هیچ‌گاهی علیه نظام و به منظور قانون‌شکنی استفاده نخواهد شد و در صورتی که گروه‌های تروریستی برای مردم خطر ایجاد کنند، این سلاح‌ها می‌تواند به دفاع خودی کمک کند.
حفیظ منصور نماینده کابل می‌گوید مردم مجبورند برای دفاع در برابر داعش و طالبان سلاح داشته باشند: «از این که نیروهای ضد طالب خلع سلاح شدند و امروز بی‌دفاع هستیم، همه ما معترض نیستیم؟ همین اکنون دوباره زیر نام اربکی سلاح توزیع نمی‌کنیم در گوشه و کنار افغانستان؟ و این معنایش این نیست که هم دولت و هم خارجی‌ها غلط کرده‌اند؟»
صدها گروه مسلح در کابل
خطر موجودیت سلاح نزد مردم پس از انتخابات بدون نتیجه در سال 2014 آشکار شد. در شب و روزهایی که بحران انتخاباتی به اوج خود رسیده بود، گروه‌های مسلح آشکارا در جاده‌های کابل گشت و گذار می‌کردند و خطر بروز یک جنگ داخلی همه را نگران کرده بود.
آگاهان مسایل سیاسی می‌گویند براساس اظهارات مسئولان امنیت ملی، صدها گروه مسلح تنها در ولایت کابل حضور دارند و این برای امنیت پایتخت خطرناک است. شاه حسین، مرتضوی روزنامه نگار و تحلیلگر می‌گوید حکومت باید تنها به نهادهای رسمی و قانون اجازه حمل و داشتن سلاح بدهد.
به باور آقای مرتضوی به هراندازه که گروه‌های مسلح غیرمسئول تقویت شوند به همان اندازه حاکمیت حکومت مرکزی ضعیف‌تر می‌شود: «برداشت ما این است که این ذخیره‌گاه‌ها به بی‌ثباتی افغانستان بیشتر منجر می‌شود تا ثبات، ولی شیوه برخورد با این دیپوها باید دقیق و سنجیده شده باشد.»
دفاع خودی
در حال حاضر هزاران تن در ولایات مختلف افغانستان مسلح شده استدلال می‌کنند که این سلاح‌ها به منظور دفاع خودی است و از آن علیه حملات طالبان استفاده می‌شود.
سلاح‌های برخی از گروه‌های مسلح مانند پولیس محلی از سوی وزارت داخله توزیع شده و آگاهان مسایل نظامی می‌گویند این سلاح‌ها با وجودی که منجر به قانون‌شکنی شده ولی حکومت قادر است این افراد مسلح را کنترول کند.