سوال‌های بی‌پاسخ در برابر مبارزه با مواد مخدر در افغانستان
۱۳۹۴ مرداد ۲۰, سه‌شنبه
براساس گزارشی که این نهاد منتشر کرده، برخی از مقام‌های امنیتی نیز در میان قاچاقبران دستگیرشده حضور دارند. سارنوالی اختصاصی مبارزه با مواد مخدرگفته است در برخی از قضایا، از زرهپوش‌های اردوی ملی برای قاچاق مواد مخدر استفاده شده است.
گزارش این نهاد نشان می‌دهد که قندهار با 36 قضیه قاچاق، هلمند با 23 قضیه، و ننگرهار با 20 قضیه بیشترین قضایای قاچاق مواد مخدر را داشته‌اند. درمیان افرادی که به اتهام قاچاق مواد مخدر بازداشت شده، 32 تن از منسوبان امنیتی هشت زن و دو شهروند ایرانی نیزحضور دارند.
مسئوولان سارنوالی اختصاصی مبارزه با مواد مخدر روز سه شنبه در یک کنفرانس خبری گفتند که در چهار ماه اول سال 1394 سه تن هیرویین، بیش از نیم تن مورفین، یازده تن تریاک و بیست و یک تن چرس از سوی نیروهای امنیتی کشف و ضبط شده است.
یار محمد حسین خیل رییس سارنوالی اختصاصی مبارزه با مواد مخدر در این کنفرانس گفت برخی از مقام‌های امنیتی بجای ضبط مواد مخدر، با قاچاقبران همکاری کرده‌اند: «یک تعداد منصبیداران که وظیفه شان است مواد را گرفتار کنند، بجای این که مواد را گرفتار کنند، آن را کتمان می‌کنند. این‌گونه افراد را نیز ما محکمه کرده و مجازات نموده‌ایم.»
فرار بزرگترین قاچاقبر
حکومت افغانستان بارها تاکید کرده که در مبارزه با قاچاق مواد مخدر جدی است. ولی گزارش‌ها حاکی از آن است که بزرگترین و معروف‌ترین قاچاقچیان مواد مخدر بازداشت نشده و برخی پس از بازداشت، از زندان رها شده‌اند.
از این میان حاجی لعل جان که یکی از قاچاقبران مشهور است و بارک اوباما رییس جمهور امریکا نیز از او به عنوان یکی از قاچاقبران خطرناک نام برده، پس از آنکه بازداشت شده، دوباره آزاد گردیده است.
براساس یک گزارش تحقیقی روزنامه 8صبح، حاجی لعل جان در سال 1391 از ولایت قندهار بازداشت شد و برای پیگرد قضایی به کابل انتقال داده شد. دوسیه این قاچاقبر بزرگ توسط مرکز عدلی وقضایی مبارزه با مواد مخدر در کابل تکمیل گردیده و او به 20 سال حبس محکوم شده است.
مسوولان سارنوالی اختصاصی مبارزه با مواد مخدر با آن که حاجی لعل جان را سومین قاچاقبر بزرگ دنیا خواندند؛ اما پس از آنکه حاجی لعل جان به زندان پلچرخی انتقال داده شد، تلاش‌های برای آزادی او نیز آغاز گردید. لعل جان ابتدا از کابل به قندهار منتقل شد و در سال 1393 دوباره از زندان آزاد گردید.
در حالی که مرکز عدلی و قضایی مبارزه با مواد مخدر یکی از مهم‌ترین نهادها برای پیگرد و مجازات قاچاقبران است اما آقای حسین خیل گفت که این اداره در آزاد کردن حاجی لعل جان دست ندارد: «ایشان از مرکز رها نشدند. او را به قندهار انتقال دادند و از قندهار رها شده است. سارنوالان ما برای او 20 سال مجازات پیشنهاد کرد و حکم زندانش نیز نهایی شد.»
حامیان مافیا در داخل حکومت؟
در حال حاضر نهادهای مختلفی برای مبارزه با مواد مخدر در افغانستان فعالیت می‌کنند. وزارت مبارزه با مواد مخدر، مرکز عدلی و قضایی مبارزه با مواد مخدر و معینیت مبارزه با مواد مخدر وزارت داخله، مسئوولیت مبارزه با مواد مخدر را به عهده دارند.
اما کشت و قاچاق مواد مخدر در سیزده سال گذشته نه تنها کاهش نیافته بلکه با گذشت هر سال رو به افزایش است. در سال جاری نیز احتمال می‌رود که کشت و تولید مواد مخدر افغانستان افزایش یابد.
برخی از مقام‌های حکومتی گفته‌اند که دستان قدرتمندی در داخل حکومت افغانستان از قاچاقبران مواد مخدر حمایت می‌کنند به همین دلیل مبارزه با مواد مخدر ناکام بوده است.
اما آقای حسین خیل گفت هر مقامی که از قاچاقبران حمایت کند، مورد مجازات قرار خواهد گرفت: «یک تعداد افراد و اشخاص را گرفتار کردیم که سوء استفاده کرده از موقف دولتی خود و یا از افراد و اشخاص پول گرفته، ما آن‌ها را به میز محاکمه کشانده‌ایم.»
سارنوالی اختصاصی مبارزه با مواد مخدر می‌گوید 15 تن از افرادی که در سال جاری بازداشت شده از جمله قاچاقبران بزرگ هستند و هرکدام بیش از نیم تن مواد مخدر را قاچاق کرده‌اند.