سيدجلال کريم، شماره 7

جلال کريم به عمرنه سالگي شامل دانشکده انجينري دانشگاه کابل گرديد وسپس به دانشگاه کلمبياي ايالات متحده امريکا پذيرفته شد. به گفته خودش، پس ازآن چند رشته ديگر را درمسکوفراگرفته است. وي درپايان تحصيلات به عربستان سعودي مهاجر شد.

آقاي کريم هراز گاهي به مسايل سياسي افغانستان نيز مداخله کرده است. وي درسال 1376 پس از يک رشته مذاکرات با طالبان توانست ده تن گروگان ايراني از نزد طالبان رها سازد ودرسال بعدآن توانست آتش بس دوماهه اي را ميان طالبان ومقاومت شمال برقرار کرده حدود 1200 تن اسير را ميان طرفين تبادله نمايد.

سيد جلال کريم اکنون نامزد کرسي رياست جمهوري افغانستان مي باشد. درسلسله گفتگوهاي ما با نامزدان، اين درگفتگويي ازآقاي کريم درباره برنامه هاي شان پرسيده ايم :

دويچه وله : آقاي کريم مشکل نا امني درصدرمسايل افغانستان قرار گرفته است، برنامه هاي شما درخصوص تامين امنيت چيست؟

جلال کريم : تامين امينت وآوردن صلح درافغانستان يکي از اساسي ترين برنامه هاي من است. من اگررييس جمهور افغانستان انتخاب شوم با مخالفان دولت وارد صلح ومذاکره مي شوم؛ شرايط را طوري آماده خواهم کردکه قواي خارجي سه تا پنج سال ازافغانستان خارج شوند، ظرفيت ارتش ملي افغانستان وپليس ملي افغانستان بايد تقويت شود تا بتوانند امينت را درافغانستان تامين نمايند.

من مي خواهم تعريف تروريزم را درافغانستان تغيير بدهم. افغانها تروريست نبوده، نيست ونخواهند بود. به نظر من هرفرد، هر گروه، هردولت وحزبي که افراد بيگناه را هدف قرار ميدهند تروريست هستند وما ضد تروريزم مبارزه مي کنيم.

آنان که ضد قواي خارجي وضد بي عدالتي اسلحه گرفته اند، ما با آنها مذاکره مي کنيم، ما درجهان يک پيغام داريم که ما با تروريزم مبارزه مي کنيم وضد تروريزم هستيم، ولي با تعريفي که به حال ما مناسب است، من مي خواهم قواي خارجي از افغانستان بيرون شوند، عدالت اجتماعي تامين گردد. دروازه صلح ما به روي مخالفان باز خواهد بود، ولي ما يک خط سرخ داريم که دموکراسي است وما هيچ وقت از دموکراسي برنمي گرديم. حقوق زن، آزادي بيان وآزادي احزاب از اساسات است که ما ازآنها حمايت مي کنيم وبا مخالفان اين موضوع را يک نقطه سرخ قرارمي دهيم.

دويچه وله : شما ازمذاکره با مخالفان وخروج نيروهاي خارجي صحبت کرديد، ولي ميکانيزم تقويت قواي مسلح افغانستان دربرنامه هاي شما چيست؟

جلال کريم : من مي خواهم که ارتش ملي افغانستان از 90 هزار به 150 هزار برسد ودرکنار اين سربازي بارديگر اجباري گردد. ما نمي توانيم با يک ارتش معاش بگير از افغانستان حفاظت کنيم. بلند بردن ظرفيت وکميت ارتش وپليس ملي افغانستان از اساسات کاري من است وبا اين کار مي توان نيروهاي خارجي را از افغانستان بيرون کرد.

دويچه وله : سياست خارجي شما درمقياس کشورهاي همسايه، منطقه وجهان برچه معيارهاي استوار خواهد بود؟

جلال کريم : ما درسياست خارجي با همسايه هاي خود يک سياست نرم را درپيش مي گريم وبه همسايه هاي خود اطمينان مي دهيم که از افغانستان ضد منافع استراتيژيک آنها استفاده نمي شود وآنها نيز به ما اطمينان بدهند که درمسايل داخلي افغانستان دخالت نمي کنند واز خاک شان ضد منافع افغانستان استفاده نخواهد شد. من مي خواهم، افغانستان يک مملکت اسلامي است ويک عضو فعال جامعه وعالم اسلام باشد ودرعين حال ما به ساير ممالک هم نياز داريم، ما باهمه ي جهان روابط خوبي خواهيم داشت ونمي خواهيم با جهان درتشنج باشيم. ما به کمک هاي اقتصادي وفني جهان نيازداريم، ولي يک کشور اسلامي هستيم وآنها بايد به فرهنگ اسلامي ما احترام داشته باشند. پس يک رابطه ديپلماتيک نرم باهمه جهان وبخصوص همسايه خواهيم داشت.

دويچه وله : آقاي کريم، معضل خط ديورند هميشه به عنوان يک مشکل در روابط افغانستان پاکستان وجود داشته، شما اگر برنده شويد با اين مشکل چه برخورد خواهيد داشت؟

جلال کريم : مشکل خط ديورند مشکلي است که چندين رييس جمهور افغانستان با آن مواجه شده است وهيچکسي دراين خصوص کاري نکرده است. من مي خواهم درافغانستان صلح وامينت بياورم وبا همسايه هاي خود درصلح خواهم بود. پس هرنوع مشکلي که ميان همسايه ها باشد. براساس ديپلماسي حل گردد. من خود، نمي خواهم شخصاً درمورد خط ديورند کدام تصميم بگيرم ويا پارلمان افغانستان تصميم بگيرد، بايد تصميم را ملت افغانستان با يک ريفراندوم بگيرند.

دويچه وله : به عنوان رييس جمهور آينده افغانستان برنامه هاي شما درخصوص انکشاف اقتصادي به طور مثال دربخش هاي زراعت ويا صنعت چيست؟

جلال کريم : من به زراعت توجه بيشتر مي کنم ومن حد اقل براي 500 هزار دهقان افغانستان قرضه هاي کوچک مي دهم تا ازاين طريق وضع زراعت بهبود يابد، دوم دربخش مالداري هم ما به 500 هزارمالدار قرضه هاي کوچک مي دهم تا ازاين طريق براي حد اقل 3.5 ميليون نفر زندگي خوبي فراهم کنيم، من به بيوه ها، معلولان، معيوبان وماموران افغانستان توجه خواهم داشت وما نظام کوپون را فعال خواهيم ساخت، درعين زمان من به جوانان وتاجران افغانستان قرضه هاي مي دهم که صنايع خفيفه افغانستان را ارتقا دهند، از همه مهمتر ما بايد روي انکشاف معادن افغانستان کار کنيم تا افغانستان ديگر دست گدايي را به طرف غرب ويا کشور هاي ديگر درازنکند، من پلان (برنامه ) دارم که افغانستان 5 ت 10 سال اکتفا ذاتي داشته باشد وهيج نيازي به کمک هاي ديگران نداشته باشند.

دويچه وله : آقاي کريم درنظام هاي دموکراتيک تساوي حقوق زن ومرد يک اصل است؛ شما اگر برنده شويد دراين خصوص چه برنامه داريد؟

جلال کريم : افغانستان يک کشور اسلامي است وقانون اساسي ما همه اين مسايل را تعيين کرده است ومن رييس جمهوري خواهم بود که از قانون حمايت مي کنم، خواهران ما درروند هاي سياسي، فرهنگي واقتصادي نقش اساسي خواهند داشت، دين مبين اسلام به زنان حق کار، حق اشتراک در روند هاي سياسي واقتصادي را داده است. زنها درچوکات اسلام آزادي بيان خواهند داشت؛ من ضد خشونت مي باشم، من به طفل وزن اهميت بس بزرگي مي دهم.

دويچه وله : آقاي کريم، شما درخصوص آزادي بيان ورسانه ها چه برنامه داريد؟

کريم : با وجودي که اقاي کرزي يک لطمه بزرگي به آزادي بيان ورسانه ها وارد کرده است، رسانه ها را ازاد نگذاشته است، از رسانه به منظور تامين منافع شخصي اش استفاده مي کند، درحکومت من رسانه ها وروزنامه نگاران آزادي تام(کامل) خواهند داشت. ولي باتوجه به اصول وقواعد آزادي بيان ورسانه ها، رسانه ها حق دارند که همه ي مسايل سياسي، اقتصادي وغيره را پوشش دهد، ولي درمسايل شخصي تا زماني که اثبات کامل نداشته باشند، من نمي خواهم به شخصيت کسي لطمه وارد گردد.

آزادي بيان، احزاب سياسي وانتخابات دردرون احزاب سياسي ازاساسات کاري من است.

دويچه وله : آقاي کريم برخورد شما با مولفه اي وحدت ملي چه خواهد بود؟

جلال کريم : متاسفانه که در 25 سال گذشته رهبران سياسي افغانستان صحنه سياسي افغانستان را اختطاف کردند وکوشش کردند تا از مسايل قومي استفاده کرده درميان مردم افغانستان تفرقه بياندازند خود استفاده کنند. ولي من تاجيک، پشتون، هزاره، شيعه وسني را همه بايک چشم مي بينم.

ثروت هاي سياسي اجتماعي ومالي افغانستان را انشاالله به همه به شکل مساوي ويکسان توزيع مي کنيم، ما تفرقه را ازبين خواهيم برد وما يک دولت کاري خواهيم داشت، براساس شايسته سالاري.

دويچه وله : مشکل ميحط زيست به عنوان يک مشکل زيستي وبهداشتي مطرح شده است؛ برنامه شما دراين مورد چيست؟

جلال کريم : ما يک برنامه کامل براي محيط زيست داريم وبه بلند ترين استندرد جهان ما تطبيق خواهيم کرد. وما با بلند ترين معيارهاي بين المللي زندگي را براي مردم واطفال افغانستان تامين خواهم کرد.

دويچه وله : آقاي سيد جلال کريم جهان سپاس از شما که وقت تان را با دويچه وله صرف کرديد.

جلال کريم : ازشما تشکر که به ما فرصت داديد.

گفتگوکننده: امین بهراد

ویراستار: یاسر