شرايط دشوار دو طرف براي رسيدن به صلح در افغانستان

حکومت افغانستان به مردم اين کشور اطمينان داده که هيچ گاه بخاطر صلح، با گروه طالبان معامله نمي کند و تنها با طالباني مصالحه مي کند که قانون اساسي را بپذيرند، با القاعده قطع رابطه کنند و سلاح هاي شان را به زمين بگذارند.

ولي طالبان همواره خروج نيروهاي خارجي، تغيير قانون اساسي و ايجاد حکومت براساس شريعت اسلام را شرط هاي اساسي براي مذاکره عنوان کرده اند.

خدا نظر سرمچار عضو کميسيون روابط بين الملل در ولسي جرگه مي گويد دولت و طالبان هنوز فاصله زياد دارند زيرا هنوز حتا زمينه هاي ابتدايي براي آغاز مذاکرات فراهم نشده است:"خيلي فاصله ها زياد است به همين خاطر اين ها نبايد داد بزنند که ما به تفاهم رسيده ايم. در حالي که اين ها هنوز زمينه ها را براي آغاز مذاکرات فراهم نساخته اند."

به باور تحليل گران جامعه جهاني و دولت افغانستان در طول نه سال گذشته دست به ايجاد نهادهاي دموکراتيک زده اند و وضعيت زنان نسبت به زمان طالبان تفاوت کرده درحالي طالبان به چنين دست آورد ها باور ندارند.

آقاي سرمچار مي گويد دولت افغانستان و حاميان بين المللي آن براي تقويت دموکراسي و حکومت مردم تلاش دارند در حالي که طالبان هيچ باوري به چنين نظامي ندارند و آنها يگانه نظام مورد قبول شان امارتي است که مشروعيت خود را از خداوند مي گيرد:"اين (دولت افغانستان) براي حقوق زن مبارزه مي کند و اهدافش است در حالي که آنها (طالبان) مي گويند اگر صداي پاي زن به گوش نا محرم برسد حرام است. اين ها براي حاکميت مردم و دموکراسي مبارزه مي کنند اما آنها حکومتي را قبول دارند که حاکميت خداوند بر روي کره زمين است."

اين در حاليست که مسوولان شوراي عالي صلح که به تازگي براي گفتگو با طالبان تشکيل شده، شرايط هر دو طرف را قابل تغيير و انعطاف پذير مي دانند.

برهان الدين رباني رييس شوراي عالي صلح مي گويد شرايطي که دوطرف مذاکره گذاشته اند سنگين است. اما او مي گويد برخي از شرايطي که اکنون بسيار پيچيده به نظر مي رسند در جريان گفتگوها انعطاف هايي در آنها به ميان خواهد آمد:"دولت چيزهايي را که گفته به اين معنا نيست که انعطاف پذيري در بعضي مسايل نباشد. ممکن است در جريان مذاکرات در اين شرايط انعطاف هايي به ميان بيايد."

اختلافات ايديولوژيک

برخي از تحليل گران به اين نظرند که حکومت افغانستان و طالبان از نظر طرز تفکر تفاوت هاي زيادي دارند.

عبدالمنعم نجفي تحليل گر مسايل سياسي مي گويد دولت افغانستان داعي دموکراسي و ارزش هاي مانند آزادي بيان و حقوق بشر است در حالي که طالبان سنت گرا و ايديولوژيک هستند:"اين امر بسيار بعيد به نظر مي رسد در يک طرف سنت قرار دارد در جبهه طالب و در طرف ديگر قضيه کساني که داعيه دموکراتيک بودن را مي کنند قرار دارد اين دوتا در طول تاريخ باهم در تضاد و تناقض بوده."

تفاوت نظرهاي جهاني

هرچند ايالات متحده امريکا و ساير کشورهاي عضو ناتو حمايت شان را از برنامه مصالحه آقاي کرزي اعلام کرده اند اما آنها نيز شرايط خود را براي مذاکره با اين گروه دارند.

اخيرا يک مقام امريکايي گفته است که گفتگو تنها با آن عده از اعضاي شوراي کويته صورت مي گيرد که روابط شان را با القاعده قطع کنند. اين مقام امريکايي از ملاعمر رهبر گروه طالبان نام برده و گفته است که عمر نمي تواند در مذاکره نقش داشته باشد زيرا او هنوز با القاعده در ارتباط است.

به نظر تحليل گران چنين خط سرخ ها مذاکره با طالبان را متاثر مي کند زيرا برنامه مصالحه زماني نتيجه مي دهد که رهبران طالبان از جمله ملاعمر وارد گفتگو شود.

گزارشگر: حسين سيرت

ويراستار: رسول رحيم