شرکت برشنا: توان جمع‌آوری پول برق را نداریم
۱۳۹۶ آذر ۹, پنجشنبه
نتیجه ضعف‌های شرکت برشنا در جمع آوری پول برق محسوس است. این شرکت نمی‌تواند حتا به ساکنان پایتخت برق برساند. کمبود برق در شهر کابل و ولایات به یک مشکل جدی تبدیل شده است. در این شب‌ها که توزیع برق نوبتی شده، نیمی از شهر کابل تاریک است.
شرکت برشنا به دلیل ناتوانی در جمع آوری پول برق قادر نیست تا مقدار بیشتر برق را از کشورهای همسایه خریدار کند و یا از منابع داخلی برای تولید برق استفاده نماید.
صنایعی که به برق نیازدارند، این روزها متوقف اند. کسبه‌کاران کوچک نیز مجبورند برای پیشبرد کارهای شان از جنراتور استفاده کنند. اداراتی که از کمپیوتر و امکانات دیجیتالی برای پیشبرد کارهای شان استفاده می‌کنند، فعالیت‌های شان با سکتگی مواجه می‌شود.
«زندگی فلج است»
باشندگان شهر کابل می‌گویند در ۲۴ ساعت تنها ۴ تا ۷ ساعت در شب برق دارند. احمد ضیا یک باشنده کابل گفت: «از زمانی که سردی شروع شده ما با مشکلات زیاد مواجه هستیم. از ۲۸ ساعت شاید هفت یا هشت ساعت برق داریم. شب‌ها وقتی خواب می‌کنیم برق می آید و وقتی از خواب بیدار می‌شویم، برق می‌رود. ما هیچگونه استفاده‌ای از آن کرده نمی‌توانیم.»
این باشنده کابل که در یکی از ادارات کار می‌کند، می‌گوید وقتی برق نباشد فعالیت‌هایش متوقف می‌شود و نمی‌تواند وظایفی که به او سپرده شده سر وقت انجام دهد: «نبود برق به این معنا است که من نمی‌توانم کار کنم. چون باید از انترنت مواد بگیرم، ترجمه کنم، ایمیل‌ها را چک کنم و مواد مورد نیاز را از طریق ایمیل به دیگران بفرستم. وقتی برق نباشد این کارها در کل فلج است.»
کمبود برق در کابل و ولایات سبب شد تا نمایندگان پارلمان مقامات وزارت انرژی و آب و شرکت برشنا را استجواب کنند. نمایندگان گفتند که این نهادها نتوانسته‌اند وظیفه شان را به درستی انجام دهند.
نظیفه ذکی نماینده کابل در ولسی جرگه روز چهارشنبه در جلسه استجواب این مقامات گفت: «در کارهای شان سکتگی است. ریاست برشنا فوق العاده ضعیف است. در یک سمت برق همیشه است و در سمت دیگر اصلا نیست. پرچوی ها نیز منصفانه نیست.»
این نماینده پارلمان با انتقاد از شرکت برشنا گفت وقتی مردم برق ندارند نیز مبالغ هنگفتی را به این شرکت می‌پردازند در حالی که برقی برای مصرف کردن وجود ندارد.
رمضان بشر دوست نماینده دیگر گفت وزارت انرژی و آب و شرکت برشنا در توزیع برق منصفانه عمل نمی‌کنند: «۳۵ درصد مردم کابل در ۱۲ سال گذشته حتا یک ثانیه برق ندارند. آن‌ها از برق محروم است. ۴۰ درصد دیگر مردم کابل در روز تنها ۶ ساعت برق دارند. سوال من این است که چرا رهبران جهادی، چپی، دموکراسی، وزیران، نمایندگان پارلمان و معاونین ع و غ این‌ها بل برق را نمی‌پردازند. چرا لین این‌ها قطع نمی‌شود.»
براساس آمار شرکت برشنا، شهر کابل به ۵۵۰ میگاوات برق نیاز دارد اما مقدار برق فعلی در کابل تنها ۲۶۵ میگاوات است. وزارت انرژی و آب و شرکت برشنا گفتند که تامین برق ۲۴ ساعته در شهر کابل، به این زودی‌ها ممکن نیست.
در حال حاضر تنها ۲۰ درصد برق افغانستان از منابع داخلی تامین می‌شود و ۸۰ درصد دیگر از کشورهای تاجیکستان، ازبیکستان، ترکمنستان و ایران وارد می‌شود. تنها در سال گذشته افغانستان ۲۸۶ ملیون دالر برق خریداری کرده است.
اظهار عجز
مسوولان شرکت برشنا می‌گویند افزایش نفوس در شهر کابل دلیل اصلی ناکامی این شرکت در خدمات برق رسانی‌است. ننگیالی میاخیل معاون عملیاتی شرکت برشنا گفت: «سالانه در حدود یک و نیم الی دو میلیارد افغانی به طلبات برشنا افزوده می‌شود. ما در ساحات ناامن برق رسانی می‌کنیم اما قادر به جمع آوری عواید خود نیستیم.»
در یکی دو سال اخیر گزارش‌هایی نشر شد که نشان می‌داد پول صرفیه برق در ولایت هلمند به یک منبع عایداتی بزرگ برای طالبان تبدیل شده است. در صورتی که این پول به طالبان نرسد، آن‌ها لین برق کجکی الی مرکز لشکرگاه را قطع می‌کنند.
در حال حاضر تنها ادارات دولتی بیشتر از ده میلیارد افغانی از پول برق قرضدار اند و این پول را نمی‌پردازند. در کنار حکومت، زورمندان و مقامات بلندپایه دولتی نیز سال‌ها برق مصرف کرده‌اند؛ ولی در عوض پولی نپرداخته‌اند. آقای میاخیل گفت:«یک کتگور را ما به شکل زورمندان در برشنا شرکت داریم که متاسفانه برق را مصرف می‌کنند ولی حاضر به پرداخت پول نیستند.»
اما این جواب‌ها برای نمایندگان قانع کننده نبود. بسیاری نمایندگان خواهان افشا شدن نام مقاماتی شدند که پول برق شان را نمی‌پردازند.
ضعف نهادهای دولتی در تامین برق تنها معضل نیست. برقی که در حال حاضر از کشورهای آسیای میانه به کابل می‌رسد نیز گاهی توسط مخالفان مسلح قطع می‌شود و مردم ماه‌ها از داشتن برق محروم می‌شوند. از سوی دیگر پایه‌های برق از مسیر سالنگ عبور کرده که در فصل زمستان به برفگیر و است بعضا با سرازیر شدن برفکوچ برق کابل قطع می‌شود.
مقامات وزارت انرژی و آب می‌گویند با رسیدن برق ازبیکستان در سال ۲۰۱۸ کابل صاحب برق ۲۴ ساعته خواهد شد. اما نمایندگان پارلمان به این باورند که این تنها یک وعده است و در عمل کاری انجام نمی‌شود.