صادرات ایران به افغانستان کاهش یافته است

از هنگامی که فشار بین المللی بر ایران بیشتر شده، این کشور صادرات خود به افغانستان را کمتر ساخته است. این امر سبب افزایش قیمت مواد خوراکی، مواد سوخت و دیگر احتیاجات اولیۀ شهروندان افغانستان، مثل لباس و یا محصولات پلاستیکی گردیده است.

وحیدالله غازی خیل، سخنگوی وزارت تجارت افغانستان روز یکشنبه (9 سرطان / 30 جون) در یک مصاحبۀ اختصاصی با دویچه وله گفت: "متأسفانه وقتی مناسبات برخی از کشورها، مثل ایران و پاکستان با ناتو و یا امریکا خراب می شود، تجارت افغانستان هم گاهگاهی قربانی این رقابت های سیاسی می گردد، که در نتیجه به زیان مردم افغانستان تمام می شود. موترهای ما را توقف می دهند، به نام اینکه گویا برای ناتو کالا حمل می کنند؛ در حالی که ناتو اکمالات خود را از طریق شمال، مثلاً از راه ازبکستان انجام می دهد".

به گفته غازی خیل، یکی از دلایل بالا رفتن قیمت ها در افغانستان تشدید تعزیرات اقتصادی بین المللی علیه ایران است. تاجران افغانستان شاکی اند که پس از تحریم های جهانی بر بانک های ایران، آنها نمی توانند پول خود را به خاطر تجارت به صورت قانونی به آن بانک ها بفرستند.

بر اساس آمار وزارت مالیۀ افغانستان، پس از سقوط رژیم طالبان در سال 2001، واردات از ایران به شدت رو به افزایش بود. در سال 2009 میزان تجارت با ایران به 700 میلیون دالر امریکایی رسید. این رقم در سال 2010 به 850 میلیون دالر، و در سال 2011 به تقریباً یک میلیارد دالر افزایش یافت. اما از سال 2012 به اینطرف این میزان رو به کاهش است.

آذرخش حافظی استاد اقتصاد دانشگاه کابل می گوید که افغانستان باید از تجارب بین المللی استفاده کند. حافظی می گوید: "از تجارب کشور های دیگری، مثل کوریا، چین، مالیزیا و یا آلمان باید استفاد شود. باید دیده شود که آنها برای رشد اقتصادی شان چه کارهایی انجام داده اند. اما متأسفانه کسی به آن توجه ندارد، نه خود راه درست را انتخاب کرده می توانیم و نه تجارب دیگران سرمشق قرار می گیریم".

اما حکومت افغانستان می گوید که برای نجات اقتصاد کشور از اثرات منفی سیاسی همسایگان، تلاش برای راه های حل بدیل آغاز شده است. سخنگوی وزارت تجارت افغانستان می افزاید: "افغانستان در عرصۀ تجارت تنها به ایران اتکا ندارد. ما با کشورهای زیادی مناسبات تجارتی داریم. اما زمانی که بر ایران تعزیرات وضع می شود، خواه ناخواه برخی از اقلام آسیب می بینند. ولی ما با هند، چین و کشورهای خلیج فارس و طبعاً با کشورهای آسیای میانه هم داد و گرفت تجارتی داریم و تنها بر ایران و پاکستان تکیه نمی کنیم".

اتاق تجارت افغانستان چندی پیش گفته بود که در عرصۀ تجارت، عدم وابستگی افغانستان به کشورهای همسایه، ایران و پاکستان در آیندۀ نزدیک متصور نیست؛ زیرا با وجود تلاش های حکومت برای افزایش پیمانۀ تجارت با کشورهای دیگر، تاجران کشور به دلیل بالا بودن مصارف مجموعی، واردات کالا از کشورهای دورتر را ترجیح نمی دهند.