شهادتنامه‌های الکترونیک برای فارغان مکاتب افغانستان

مقامها در وزارت معارف گفتند که چون امسال «سال حمایت از معارف» نام گذاری شده، همه تلاش‌ها به خرج داده میشود تا وزارت معارف و سایر وزراتخانه‌ها خدمات بیشتری را برای بهبود معارف در شهرها و روستاها انجام دهند. 
سهولت دیگری که شهادتنامه‌های الکترونیک به وجود آورده، سرگردانی کمتر است چنانچه شاگردان مکلف نیستند برای اخذ شهادتنامه به کابل بروند زیرا حالا شاگردان هر ولایت میتواند از همان ولایت و با امضای رییس معارف ولایت، شهادتنامه‌های شان را به دست آورند. 
میرویس بلخی وزیر معارف افغانستان روز شنبه در مراسم آغاز توزیع شهادتنامه‌های الکترونیک در کابل گفت که پس از این شاگردان میتوانند در وقت کمتر و بدون این که سرگردان شوند، شهادتنامه‌های شان را به دست آورند. آقای بلخی افزود که با الکترونیک شدن شهادتنامه، از کاغذبازی‌ها و سرگردانی‌های بیشتر جلوگیری خواهد شد. 
کبیر حقمل رییس نشرات وزارت معارف روز شنبه در گفتگو با دویچه وله گفت پس از این از جعل اسناد صنف دوازدهم جلوگیری خواهد شد: «به همین دلیل ما یک سیستم جدید را ساختیم که کمپیوتری است. با ایجاد این سیستم هر شاگرد یک سریال نمبر دارد و نمرات آنها از صف دهم تا دوازدهم در آن گنجانده میشود.»
آقای حقمل افزود که شهادتنامه‌های الکترونیک شش مشخصه دارد و این مشخصه‌ها وزارت معارف را کمک میکند که از جعل شهادتنامه‌ها جلوگیری شود. 
نبود سیستم الکترونیک و استفاده از سیستم‌های قدیمی شهادتنامه در شانزده سال گذشته این زمینه را مساعد کرده بود که هر کس میتوانست بدون رفتن به مکتب و با پرداخت رشوه به مدیران مکاتب، سند فراغت از مکتب بدست میآورد. اما وزارت معارف میگوید پس از این امکان جعل شهادتنامه وجود ندارد.
جلوگیری از فساد
مقامها در وزارت معارف میگویند که نبود چنین سیستمی، زمینه فساد گسترده را در سراسر افغانستان فراهم کرده بود زیرا کسانی که مکتب نخوانده بودند با پرداخت پول، نتایج و شهادتنامه فراغت از صنف دوازدهم به دست می‌آوردند و به این ترتیب بسیاری‌ها بدون این که مکتب بروند به راحتی میتوانستند سند فراغت از مکتب را به دست آورند. 
وزارت معارف میگوید کسانی که پیش از این شهادتنامه گرفته و این شهادتنامه‌ها اساس نداشته‌اند، شناسایی آنها مشکل است زیرا مدیران مکاتب برای فارغان جعلی نتایج سه ساله میساختند و براساس همین اسناد برای این تعداد از فارغان شهادتنامه توزیع می‌شد. 
ولی پس از این هر شاگرد مکتب یک سریال نمبر دارد و مشخص میشود که وی در کدام مکتب درس خوانده است.

"مشکلات در ولایات حل شده است"
مشکل دیگر این است که به دلیل نبود برق و عدم دسترسی به کمپیوتر و تکنالوژی ولایات و ولسوالی‌های دورافتاده نمی‌توانند اسناد کمپیوتری شاگردان را آماده کنند اما وزارت معارف می‌گوید این مشکل حل است. آقای حقمل گفت: «این مشکل حل است و هر ولایت مکلف است تا این اسناد را آماده و برای وزارت معارف ارسال کند. تمام ریاست‌های ما در ولایات با کمپوتر و انترنت مجهز هستند و در این راستا مشکلی وجود ندارد.»
در همین حال شاگردان مکاتب با استقبال از الکترونیک شدن شهادتنامه‌ها می‌گویند پس از این هیچ شاگردی مجبور نیست که برای گرفتن شهادتنامه رشوت بدهد. سمیر یک شاگرد مکتب گفت: «ما امیدوار استیم که با الکترونیک شدن شهادتنامه‌ها رشوت خوری کمتر شود بخاطری که پیش از این شاگردان مجبور بودند برای هر مامور و گرفتن امضا رشوت پرداخت کنند.»
سمیر افزود که گرفتن شهادتنامه پیش از این بسیار مشکل بود زیرا شاگردان مجبور بودند هفته‌ها در وزارت معارف سرگردان شوند ولی امیدوار است که مقامات وزارت معارف به وعده خود وفا کنند و این پروسه را سهل تر سازند.
هرچند استفاده از تکنالوژی جدید برای توزیع شهادتنامه با استقبال شاگردان مکاتب روبرو شده اما این نگرانی وجود دارد که به دلیل نبود ظرفیت در ریاست‌های معارف و مجهز نبودن مکتب‌ها با کمپیوتر و انترنت ممکن است این تصمیم دشواری‌ها و سرگردانی‌های خود را داشته باشد.

حسین همراز - کابل