قارچ سیاه؛ چالشی جدید برای مردم و سیستم صحی افغانستان

شیوع ویروس کرونای نوع "دلتا" از هند باعث شده که بسیاری از کشورهای جنوب آسیا به آن آلوده شوند. در افغانستان شمار مبتلایان و تلفات روز تا روز افزایش می یابد. وزارت صحت عامه این کشور می گوید بیش از هر جایی، شدت افزایش واقعات در شمال و غرب این کشور دیده می شود.

داکتر وحید مجروج، سرپرست وزارت صحت عامه که به هرات رفته بود و از شفاخانه ها دیدن کرده است، در کنفرانسی مطبوعاتی در کابل گفت: «در ولایت های شرقی افغانستان شیوع ویروس کرونا کاهش چشمگیری نداشته است. شمار مبتلایان در ولایت های شمالی نیز اوج گرفته است. هنوز هم تهدید بسیار بالاست. موج ویروس به شدت به سوی غرب افغانستان روان است. ما شب و روزهای خوبی را در این ولایت ها نداریم.»

هنوز موج سوم ویروس کرونای "دلتا" در افغانستان پایان نیافته که در ایران موج پنجم ویروس آغاز شده و در پاکستان نیز موج چهارم ویروس رو به اوج گرفتن است. همواره گفته شده که عدم کنترول مرزی باعث شده که چرخه ویروس میان کشورها جریان داشته باشد. روز شنبه عربستان سعودی بر مسافرت از افغانستان محدودیت وضع کرد.

مرتبط: عربستان سعودی بر مسافرت از افغانستان محدودیت وضع کرد

قارچ سیاه، چالشی جدید

در سه روز گذشته سومین واقعه قارچ سیاه یا فنگس سیاه در افغانستان ثبت شده و مقامات صحی این کشور را با چالشی جدید و به شدت نگران کننده روبرو کرده است. آقای مجروح گفت: «مورد اول در میان شهروندان کابل شناسایی شده است. مورد دوم بیماری است که از ولایت بغلان به کابل منتقل شده و صبح امروز شنبه مورد سوم را در سمنگان شناسایی کردیم.»

او افزود یافته های کلینیکی در افغانستان تشخیص این باکتری را تثبیت می کند و در آن شکی وجود ندارد: «هر سه واقعه مبتلایان به ویروس کرونا هستند که موارد وخیم نیستند، ولی از اعراض و علایم بیماری قارچ سیاه رنج می برند. دو بیمار مشکل شکر یا قند خون دارند.»

قارچ سیاه چیست و با بدن چه می کند؟

قارچ سیاه بیماری بسیار نادری است که در چندین دهه گذشته هیچ موردی از آن در افغانستان ثبت نشده بود. این بیماری در کسانی بروز می کند که سیستم ایمنی بدن شان تحت حملات مداوم بیماری های ویروسی باشد. همه گیری ویروس کرونا زمینه را برای شیوع این بیماری مساعد ساخته است. افرادی که به بیماری های مزمنی مثل قند خون، سرطان و ایدز مبتلا هستند، بیشتر مستعد ابتلا به قارچ سیاه هستند.

سرپرست وزارت صحت عامه گفت این بیماری ساری نیست و از فرد به فرد انتقال نمی یابد: «یکی از راه های انتقال این باکتری، تعقیم نادرست وسایل و دستگاه های تنفس مصنوعی در شفاخانه ها می باشد». وی افزود: «وزارت صحت عامه امروز جلسه ای اضطراری را با داکتران متخصص در این زمینه برگزار کرده و رهنمودهایی را برای چگونگی مقابله با این بیماری ساختیم. به تمام مراکز صحی هدایت داده شده تا احتمامات وقایوی را برای کنترول قارچ سیاه روی دست گیرند.»

این بیماری انواع موضعی، عضوی و منتشر دارد. قارچ سیاه ابتدا در جلد، سپس به سرعت به سینوس ها، بعد به مجرای تنفسی و سپس به مغز بیمار انتشار می یابد. در بیشتر موارد فقط با قطع عضو می توان جلو گسترس این بیماری را گرفت. در بهترین حالت ۵۵ درصد از بیماران مبتلا به قارچ سیاه جان خود را از دست می دهند.

این بیماری پس از شیوع آخرین موج شدید ویروس کرونای دلتا در هند، در میان بیماران بهبود یافته از ویروس کرونا شایع شد.

مرتبط:  بروز یک بیماری عفونی خطرناک در میان بیماران کرونا در هند

بی توجهی مردم

افغانستان کشوری درگیر جنگ است و مردمش غم نان دارند تا غم جان؛ همین باعث شده که بسیاری ها توصیه های صحی را جدی نگیرند و حتی از پوشیدن ماسک امتناع ورزند. سرپرست وزارت صحت عامه این کشور به مردم گفت: «اگر در برابر ویروس کرونا بی تفاوت باشیم و شب ها را در تالارهای عروسی خوش گذرانی کرده و فردایش با سنگ و چوب به جان شفاخانه ها و کارمندان صحی بیفتیم، به مصیبت بزرگتری نیز به نام قارچ سیاه دچار خواهیم شد.»

در آستانه عید قربان که یکی از مراسم بزرگ مسلمانان می باشد، ترس از اینکه ویروس کرونا به شکل گسترده تری شیوع کند، بیشتر شده است. سرپرست وزارت صحت عامه افغانستان با اشاره به شکنندگی سیستم صحی این کشور، خطاب به مردم گفت: «روی خدا و قرآن را ببینید و به جان خودتان و دیگران رحم کنید. به جامعه و اقتصادتان رحم کنید. به دولت خود رحم کنید که با مشکلات بسیار زیادی از جمله جنگ دست و پنجه نرم می کند.» وی افزود: «عید را به ماتم تبدیل نکنید. عید گذشته حرف ما را جدی نگرفتید و ما تا حالا تاوانش را پس می دهیم.»

وزارت صحت عامه از مردم افغانستان خواست تا در ایام عید از تجمعات خودداری کرده و دستورالعمل های صحی برای جلوگیری از شیوع ویروس کرونا را رعایت کنند.

کمبود آکسیجن

با افزایش تعداد واقعات ابتلا به این عفونت تنفسی، کمبود آکسیجن در افغانستان به چالشی جدی تبدیل شده است. مردم ادعا می کنند آکسیجن برای افراد متمول انحصاری شده و در بازار با چندین برابر قیمت به فروش می رسد. سرپرست وزارت صحت عامه می گوید ظرفیت تولید آکسیجن در این کشور در حال بالا رفتن است: «به زودی دستگاه های تولید آکسیجنی که یونیسف به ما کمک کرده در ۱۰ ولایت کشور فعال می شوند. دو دستگاه از ترکیه خریدیم که در گمرک هستند. چین نیز ۶۲۰ دستگاه آکسیجن سیار را به افغانستان کمک می کند.» وی گفت "اگر در دروازه هر خانه در افغانستان نیز یک دستگاه تولید آکسیجن وصل شود، بازهم این مشکل حل نمی شود؛ چراکه باید مردم برای جلوگیری از گسترس ویروس کرونا همکاری کنند".

مرتبط:  هندوستان: ایجاد بخش‌های ویژه برای بیماران عفونت کشنده قارچی

چالش واکسین کرونا

فشار بر وزارت صحت عامه افغانستان بسیار بالا گرفته است. در کابل و هرات علیه این وزارت تظاهرات شده و در شبکه های اجتماعی نیز انتقاد از عدم بازگشایی مکاتب و دانشگاه ها بالا گرفته است. وحید مجروج در این زمینه گفت: «با رسیدن واکسین کرونای امریکایی به افغانستان، ابتدا استادان و دانشجویان واکسین شده و سپس در مورد بازگشایی مکاتب و دانشگاه ها تصمیم گرفته خواهد شد.»

ایالات متحده امریکا گفته که سه میلیون دوز واکسین کرونا را به افغانستان کمک می کند. مجروح گفت: «قرار است به زودی یک و نیم میلیون دوز این واکسین به افغانستان منتقل شود. با رسیدن واکسین کرونای امریکایی، ابتدا معلمان، استادان دانشگاه، کارمندان صحی، کارمندان رسانه ها، کهنسالان، افراد آسیب پذیر جامعه و سپس دانشجویان واکسین شده و سپس مکاتب و دانشگاه ها باز می شوند.»

قرار است ۵۰۰ هزار دوز واکسن کوویشیلد هندی از شرکت "آسترازنیکا" از طریق برنامه "کوواکس" سازمان ملل متحد در ماه جولای به افغانستان منتقل می شود. آقای مجروح اضافه کرد: «وزارت صحت عامه تلاش می کند هرچه زودتر از طریق منابعی که داریم، حداقل پنج میلیون دوز را فعلا فراهم کند.»

قبل از این نیز چین ۷۰۰ هزار واکسن سینوواک و هندوستان ۵۰۰ هزار واکسن کوویشیلد را به افغانستان کمک کرده اند. براساس گفته کارشناسان افغانستان به ۴۸ میلیون دوز واکسن نیاز دارد تا ۲۴ میلیون تن بزرگسال این کشور را واکسن کند.