مبارزه عليه شلاق ماينهاي ضد پرسونل

ماين ضد پرسونل نتنها مهلک ترين، بلکه ارزان ترين سلاح است. با آنکه از کنوانسيون اوتاوا، ده سال ميگذرد، هنوز هم سالانه تقريباً 8000 انسان بر اثر انفجار ماين ها جان خود را از دست ميدهند، و يا کم از کم معيوب ميشوند. کنوانسيون اوتاوا، که از سال 1999 ميلادي نافذ است و در آن تا هنوز همه کشور ها داوطلبانه سهم نگرفته اند، استفاده، توليد و ذخيره کردن ماين هاي ضد پرسونل را منع قرار داده است.

در سال 1997، زمانيکه اين پيمان به امضاء رسيد، پيش بيني ميشد که کشور هاي مانند انگولا، که در آنها تعداد بسيار زياد ماين فرش شده است، به زمان زيادي نياز دارند تا از خطر اين ماين ها رهايي يابند. بيشترين فعاليت را براي پاکسازي اراضي از وجود ماين، سازمان هاي غير دولتي مانند "بنياد سنکت باربارا" از کشور آلمان انجام ميدهند.

سازمان هاي غير دولتي مانند "بنياد سنکت باربارا" موفقيت هاي شاياني را در کاهش خطر ماين هاي منفجر نشده بدست آورده اند. اين بنياد تنها در سال 1996 بيشتر از 23000 ماين و گلوله را در انگولا خنثي ساخته است. "بنياد سنکت باربارا" در سال 1995 اساس گذاشته شد. مخارج مالي اين بنياد از پول عامه، مثلاً از وزارت خارجۀ آلمان در برلين تمويل ميگردد. اين بنياد همچنان به قربانيان ماين ها رسيده گي ميکند. توماس روت معاون اين بنياد ميگويد:

"ما مشغوليت هاي ديگري هم داريم، مثلاً کمک به قربانيان ماين ها. بايد ببينيم که بطور مثال در انگولا سازمان هايي همچون "جي تي زيد" يا انجمن آلماني براي همکاري هاي تخنيکي، وجود دارند که کلينيک هاي خاص و کارخانه هاي توليد دست و پاي مصنوعي دارند."

با وجود اينهمه تلاش، رسيده گي به قربانيان ملکي ماين ها بصورت کافي صورت نميگيرد. در بسياري از کشور ها، منجمله عراق، افغانستان، سوماليا و همچنان انگولا زخمي ها و معيوب ها به کمک و تجارب از خارج نيازمند اند.

در حاليکه در آغاز سالهاي نود ميلادي در 50 کشور جهان ماين توليد ميگرديد، اکنون تنها 13 کشور رسماً به توليد اين سلاح ميپردازند. بر اساس گزارش سال 2008 "ادارۀ نظارت بر ماين" سازمان ملل متحد، تنها طي سال گذشته 42 ميليون ماين در سراسر جهان از بين برده شده است. حدس زده ميشود که در حال حاضر در افريقا 30 ميليون ماين ديگر در 18 کشور آن قاره موجود اند.

از آنجاييکه بسياري از کشور ها تعداد زياد ماين هاي فرش شده را رديابي کرده نميتوانند، "بنياد سنکت باربارا" در تلاش يافتن نقشه هاي مخفي نگهداشته شده اي اند که زماني از مناطق ماين گزاري شده برداشته شده اند. توماس روت و ديگر فعالان مبارزه عليه ماين، اظهار اميدواري ميکنند که تکنالوژي پيشرفته امروزي درين امر بسيار مثمر خواهد بود.

اما اين نميتواند يک اعلام رفع خطر باشد، زيرا هنوز هم سالانه دست کم 1400 انسان در سراسر جهان بر اثر انفجار ماين جان خود را از دست ميدهند، و اين در حاليست که رقم زخمي شده گان به مراتب بالاتر از اين است. افزون بر آن قدرت هاي بزرگ نظامي مانند ايالات متحدۀ امريکا، روسيه و چين تا هنوز شامل کنوانسيون اوتاوا نشده اند.

محمد المسيحاني/صفي ابراهيم خيل

ويراستار: رسول رحيم