مبارزه علیه تروریسم بدون ترکیه ممکن است؟

بعد از حملات تروریستی بر مجله طنزی "شارلی ابدو" در پاریس، مبارزه علیه تروریسم بین المللی بیش از هر زمان دیگری اهمیت یافته است. ترکیه به عنوان عضو ناتو در این زمینه نقش مهمی می تواند بازی کند.

قبل از همه مرزهای مشترک ترکیه با سوریه و عراق، دو کشوری که با بزرگ‌ترین تهدید گروه تروریستی "دولت اسلامی" مواجه اند، همکاری استراتژیک با ترکیه را در مبارزه علیه تروریسم اجتناب ناپذیر می سازد.

این در حالی است که در افکار عامه ترکیه این انتقاد افزایش می یابد که غرب از ترکیه روگردان می شود. روزنامه ترکی "تو دیز زمان" پرسیده است: «چرا ترکیه در انزوا کشیده می شود؟» به همین ترتیب "حریت"، دیگر روزنامه ترکی نوشته است: «ترکیه نباید از ایتلاف ضد تروریسم محروم شود.»

از حکومت ترکیه در سطح بین المللی همواره انتقاد می شود که علیه گروه تروریستی "دولت اسلامی" و دیگر تروریست ها قاطعانه عمل نمی کند. زیرا گزارش‌ها حاکی است که جنگجویان این گروه غالباً از ترکیه به عنوان کشور عبوری استفاده کرده خود را به سوریه و عراق می‌رسانند.

اما احمد داوود اغلو، نخست وزیر ترکیه دو هفته قبل در دیدارش از آلمان با ارائه اسناد این اتهامات را رد کرد. او گفت که ترکیه حدود 7000 جنگجوی خارجی را در لیست سیاه قرار داده است که با تروریسم در سوریه و عراق رابطه داشته اند. نخست وزیر ترکیه گفت که «2000 تن از این جنگجویان به کشورهای زادگاه شان فرستاده شده اند».

احمد داوود اغلو افزود که ترکیه به موقع اطلاعات را درباره حیات بومیدین همسر کولیبالی، عامل حمله تروریستی پاریس، در اختیار سازمان استخبارات فرانسه قرار داده بود. به گفته او، اطلاعات راجع به این زن مظنون «پیش از آن که دولت فرانسه تقاضا کند» به پاریس داده شده است.

مراد یکتین، روزنامه نگار ترکی در تبصره اش در نسخه انگلیسی روزنامه "حریت" انتقاد کرده است که در آغاز ماه جنوری نمایندگان 11 کشور در پاریس با هم دیدار کردند تا در باره خطرهای امنیتی بعد از حمله بر شارلی ابدو باهم مشوره کنند، «اما در این دیدار از ترکیه دعوت نشده بود». یکتین به دو کنفرانس دیگر ضد تروریسم اشاره کرده است که یکی در 12 فبروری در بروکسل و دیگری در 18 فبروری در واشنگتن برگزار شد که در هردو کنفرانس ترکیه دعوت نشده بود.

در همین حال فتحی اچیکِل، دانشمند علوم سیاسی در دانشگاه انقره در گفتگو با دویچه وله گفت: «نشانه های وجود داشته است که حکومت ترکیه در همکاری با اتحادیه اروپا و دیگر کشورهای غربی در مبارزه علیه سازمان های تروریستی تلاش کافی نمی کند.» این دانشمند علوم سیاسی به عنوان مثال از رابطه حزب حاکم "عدالت و توسعه" ترکیه و جبهه الانصار یاد می کند که یک سازمان تروریستی در سوریه است و به شبکه القاعده تعلق دارد. به قول او جنگجویان الانصار و رهبری آن در مناطق مختلف ترکیه آموزش دیده اند.

اچیکِل می افزاید که به همین ترتیب جنگجویان "دولت اسلامی" پیش از آن که در عراق و سوریه علیه رژیم بشار الاسد بجنگند، از ترکیه به عنوان مکان امن استفاده می کردند.

منصور اکگون از دانشگاه فرهنگ در استانبول می گوید که ارتباط حکومت ترکیه با تمام شبکه های القاعده به صورت رسمی نه از جانب ایالات متحده امریکا تایید شده است و نه از جانب دولت های دیگر. او به دویچه وله گفت: «همه دولت های غربی با سازمان های استخباراتی شان در ترکیه فعال هستند و در ترکیه شبکه های هماهنگی این کشورها وجود دارد.»

منصور اکگون می افزاید که ترکیه کاملاً آماده است تا علیه "دولت اسلامی" بیشتر عمل کند، «اما در این زمینه باید یک استراتیژی همه جانبه از جانب غرب وجود داشته باشد. چگونه ممکن است که ترکیه بدون یک چنین استراتژی به سادگی در خاک عراق و سوریه داخل شود؟» او اتهام انفعال ترکیه را رد می کند: «حکومت ترکیه برای عراقی ها، پیشمرگه های کرد و اپوزیسیون امکانات آموزش نظامی و عبور از مرز را ممکن می سازد.»