1. رفتن به محتوا
  2. رفتن به مطالب اصلی
  3. رفتن به دیگر صفحات دویچه وله

هیچ کس از حکم صادره علیه کاراجیچ خوشنود نیست

سدراوکو لیوباس / عاصف حسینی۱۳۹۵ فروردین ۶, جمعه

رادوان کاراجیچ، رهبر زمان جنگ صرب‌های بوسنیا، 20 سال بعد از نخستین اقامه دعوا به جرم ارتکاب جنایت جنگی و نسل کشی در جریان جنگ سال‌های 1992 تا 1995، روز پنج شنبه به 40 سال حبس محکوم شد.

https://p.dw.com/p/1IJmr
عکس: Reuters/M. Kooren

باکر عزت بگویچ، رئیس حکومت بوسنیا هرزگوینا پس از اعلان محکومیت کاراجیچ به چهل سال حبس، گفت: «این حکم اهمیت دارد چون این حکمی علیه یک ایدئولوژی است. فقط یک حقیقت پیرامون جنگ در بوسنیا و هرزگوینا (1992 تا 1995) وجود دارد».

این مقام بوسنیا تاکید کرد که این حکم برای قربانیان جنگ، برای کشورهای بالقان و کل منطقه اهمیت دارد. عزت بگویچ گفت: «با صدور این حکم، جهان متمدن نشان داد که رنجی را که مردم در طول جنگ در بوسنیا و هرزگوینا کشیدند، درک می کند».

پدر عزت بگویچ، علیجا عزت بگویچ کشور را در زمان جنگ اداره می کرد و چندین بار با کاراجیچ مذاکره نمود. عزت بگویچ می گوید که برای همه نیاز بود تا به خاطر یک آینده بهتر با حقیقت روبرو شوند.

مادران قربانیان سربرنیتسا: حکم عادلانه نیست

با این حال، حکم محکمه بین المللی جنایی که به موجب آن کاراجیچ 70 ساله به 40 سال حبس محکوم شده، مورد رضایت بازماندگان قربانیان جنگ قرار نگرفته است. نجات یافتگان کمپ نیروهای صرب در "پریدور" واقع در شمال غرب بوسنیا از این حکم ابراز سرخوردگی می کنند و می گویند که محکمه بین المللی کاراجیچ را در ارتباط با اتهام قتل عام و نسل کشی مسلمانان بوسنیا و کروات ها در هفت منطقه از جمله "پریدور" مسئول ندانسته است.

بازماندگان و اقارب قربانیان جنگ به حکم صادر شده علیه کاراجیچ اعتراض کردند.
بازماندگان و اقارب قربانیان جنگ به حکم صادر شده علیه کاراجیچ اعتراض کردند.عکس: Reuters/M. Kooren

نصریتا سیواس، یک قاضی سابق در منطقه "پریدور" می گوید که او "به نحوی این حکم را پیشبینی می کرد". سیواس که یک مسلمان از منطقه "پریدور" است، در سال 1992 دستگیر شد و سه ماه در کمپ "اومارسکا" مورد تجاوز و سوء رفتار قرار گرفت. نصریتا می گوید: «با این حکم عدالت تامین نشده است. به نوعی، این یک سیلی به روی قربانیان کمپ "پریدور" و شش منطقه دیگر است. با این حال، ما انتظار داریم که سارنوال اعتراض کند. ببینیم چه می شود».

منیره صوباسیچ، از "انجمن مادران صربرنیستا" می گوید که عدالت در قبال کاراجیچ انجام نشده اما مجازات الهی دامنگیر او و تمام کسانی که در جنایت دخیل بودند، می شود. کاراجیچ به خاطر قتل عام 8 هزار مرد و پسر مسلمان بوسنیایی در سال 1995 مجرم شناخته شد.

صوباسیچ هنگام صدور حکم در محکمه بین المللی "هاگ" حضور داشت. او به دویچه وله گفت: «حکم چهل سال زندان چندان بد نیست اما امیدوارم که سارنوال علیه آن اقدام کند و بعدش همه ما خوش خواهیم بود. حکم کاراجیچ به خاطر بچه های من چندان مهم نیست چون آنها در سربرنیتسا و سراسر بوسنیا و هرزگوینا کشته شدند اما برای بچه هایی مهم است که با دروغ و نفرت مسموم شده اند».

سارایوو را از یاد نبرید

محکمه بین المللی "هاگ" همچنان کاراجیچ را مسئول 44 ماه محاصره شهر سارایوو دانست. سکیم مویو حسنویچ، که اعضای خانواده اش در قتل عام در بازار "مارکاله" در فبروری 1994 کشته شدند، می گوید: «بیشتر فامیل من کشته شدند؛ پدرم، مادرم، مادرکلان، برادرم و همسرش. همسرم و دخترم زخمی شدند». سکیم که هنوز در بازار "مارکاله" تره بار می فروشد، تاکید می کند که "حکم عادلانه علیه کاراجیچ صادر نشده است".

ایوو کومسیچ، عضو سابق حکومت بوسنیا و هرزگوینا در زمان جنگ، و شهردار کنونی سارایوو هم از این حکم ابراز سرخوردگی می کند. او می پرسد که چرا محکمه اتهام قتل عام را فقط محدود به سربرنیتسا کرد در حالی که "کاراجیچ مسئول جنایات در سراسر کشور بود".

کومسیچ می گوید: «اگر ما فقط سارایوو را در نظر بگیریم، به تنهایی حکم بیشتر از حبس ابد را می طلبد. بگذارید یادآوری کنم که بیش از 10 هزار نفر در سارایوو کشته شدند، بیش از 1500 کودک جان خود را از دست دادند؛ غیر از آن که شهر مدام بمباران می شد و زیر آتش تک تیراندازان بود، و بیش از 1400 روز در محاصره قرار داشت. همین ها کافی هستند تا کسی تمام عمرش را در زندان سپری کند بدون آن که چانسی برای بیرون شدن داشته باشد».

رادوان کاراجیچ، رهبر زمان جنگ صرب‌های بوسنیا
رادوان کاراجیچ، رهبر زمان جنگ صرب‌های بوسنیاعکس: picture-alliance/AP Photo/M. Kooren

علیرغم فیصله محکمه بین المللی جزایی علیه رادوان کاراجیچ، گروه قومی را که او از صرب های بوسنیا تشکیل داده بود، در امان مانده است. اعضای این گروه قومی موسوم به "ریپابلیکا سپرسکا" بر اساس معلومات "توافق صلح دایتون" حدود 49 درصد بوسینا و هرزگوینا را تشکیل می دهند. مقامات بوسنیایی صرب، به ویژه اعضای "حزب دموکراتیک صرب" کاراجیچ نیز از این حکم ناخوشنود هستند و قویا می گویند که رادوان کاراجیچ باید آزاد می شد.

صرب های بوسنیا نیز از حکم ناخوشنودند

ملادن بوسیچ، رئیس "حزب دموکراتیک صرب" (SDS) می گوید: «حکم صادره برای رادوان کاراجیچ ناعادلانه است و سبب برقراری عدالت و حقیقت در اینجا نمی شود». بوسیچ در مقر سابق کاراجیچ در منطقه "پیل" نزدیک سارایوو به خبرنگاران گفت که این حکم "بار دیگر نشان می دهد که محکمه عالی جزایی یک نهاد سیاسی است که ماموریت دارد صرب ها را اهریمن نشان دهد. واقعیت این است که بیشتر اتهامات جنایت علیه صرب ها روند را طی نکردند تا ثبوت شوند». او همچنان افزود: «ما به خاطر قربانیان تمام جنایاتی که در گذشته رخ دادند متاسف هستیم و ما تمام آن جنایات را که مردم ما مرتکب شدند، محکوم می کنیم».

در همین حال، میلوراد دودیک، رئیس "ریپابلیکا سپراسکا" که از طریق مقابله و انتقاد از کاراجیچ به ریاست این نهاد رسید، اخیرا موضع خود را تغییر داده و شروع به بزرگنمایی نقش کاراجیچ در ایجاد نهاد صرب های بوسنایی کرده است. او به رسانه های محلی گفته است: «حکم صادره علیه کاراجیچ یا هر کس دیگر نمی تواند قدرت "ریپابلیکا سپرسکا" را کاهش دهد چرا که هیچ وقت مانند اکنون قوی و مصمم برای حفظ حقوق خود نبوده است».