ارزیابی ملی وضعیت حقوق بشر در افغانستان

با خروج نیروهای خارجی از افغانستان این کشور دهه تحول را تجربه خواهد کرد. تمام مسوولیت های امنیتی، سیاسی و اقتصادی از آن پس به دوش حکومت این کشور می باشد. نهادهای حقوق بشری تلاش دارند تا پس از خروج نیروهای خارجی، از نقض حقوق بشر و آسیب رسیدن به مردم افغانستان جلوگیری کنند.

موسی محمودی، رییس اجرایی کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان در گفتگو با دویچه وله گفت که نتیجه این تحقیق به شکل یک گزارش در اختیار حکومت افغانستان و جامعه جهانی قرار می گیرد: «چه اقداماتی باید صورت بگیرد در سطح ولایتی تا ما برای دغدغه و نگرانی هایی که ممکن است برای حمایت و انکشاف حقوق بشر در آینده پیش بیاید، پیش از پیش برنامه داشته باشیم.»

هدف کمیسیون مستقل حقوق بشر این است که با تهیه گزارشی از این بررسی، سیاستمداران و تصمیم گیران را متوجه خلاها و اولویت ها در زمینه اجرای موازین حقوق بشر کند.

ارزیابی وضعیت حقوق بشری تاکنون در سه ولایت افغانستان انجام شده و قرار است این کمیسیون گزارشی را نیز در این مورد نشر کند. برنامه های پنج سال آینده کمیسیون حقوق بشر نیز براساس همین بررسی و تنظیم می شود.

مصالحه و حقوق بشر

این اقدام کمیسیون مستقل حقوق بشر در زمانی آغاز شده که تلاش ها برای گفتگو با طالبان نیز شدت یافته اند. یکی از خواست های طالبان برای مصالحه، تغییر قانون اساسی است، قانونی که در آن حقوق زنان تضمین شده و تمام مردم افغانستان از حقوق و مکلفیت های یکسان برخوردارند.

آقای محمودی می گوید در چهار سال گذشته طالبان به صورت سیستماتیک و پیوسته حقوق بشر را نقض کرده اند. او گفت که در صورت مصالحه با طالبان باید مسایل حقوق بشری در نظر گرفته شود: «مسایلی مهم وجود دارد. نقض های حقوق بشری که آن ها (طالبان) انجام داده اند، در این مورد پاسخگویی آن ها مهم است. رعایت حقوق بشری زنان مهم است و همچنین ثبات مبتنی با عدالت بسیار مهم است.»

تاکید کمیسیون حقوق بشر این است که عدالت و حقوق بشر، باید ارزش های غیرقابل مصالحه باشند. قرار است تا چند ماه آینده مسوولیت تامین امنیت سراسر افغانستان به نیروهای افغان واگذار شود. این کمیسیون می گوید، در صورتی که نیروهای امنیتی افغانستان بر تعهداتشان مبنی بر رعایت حقوق غیرنظامیان پابند باشند، در آن صورت نگرانی ها در این زمینه کاهش می یابند.

آقای محمودی می گوید، این نگرانی نیز وجود دارد که سطح پایین آموزش نیروهای افغان، باعث آسیب دیدن افراد ملکی در جنگ ها شود. به گفته رییس اجرایی کمیسیون زیان های اصلی جنگ متوجه زنان و کودکان است و باید رفتار انسان دوستانه با آن ها تضمین شود.