پاکستان: با وجود یک فتوا، ازدواج کودکان ادامه دارد

اخیرا سنای پاکستان با وجود مخالفت قانونگذاران احزاب مذهبی، لایحه ممنوعیت ازدواج کودکان را تصویب کرده است. در مجلس نمایندگان حتی وزیران حزب حاکم این لایحه را رد کردند.

این لایحه حداقل سن قانون ازدواج را ۱۸ ساله تعیین کرده است. 

در مجلس سنای پاکستان این پیش‌نویس از سوی شیری رحمن از حزب اپوزیسیون مردم پاکستان (پی پی پی) پیش‌کش شده و پس از جروبحث‌های زیادی مورد تصویب قرار گرفت. اما در مجلس نمایندگان با مخالفت حزب برسر اقتدار عمران خان، نخست وزیر پاکستان (تحریک انصاف) مواجه و رد شد. هرچند شماری از اعضای این حزب در مجلس سنا به آن رای مثبت داده بودند.

سناتور شیری رحمن در صفحه تویترش نگاشته است: «عدم اجماع در زمینه قانون منع ازدواج کودکان در قوه مقننه مایه تاسف است. این قانون می‌توانست زندگی شمار زیادی از زنان را که تقریباً نیمی از جمعیت پاکستان را تشکیل می‌دهند، نجات داده و بهتر کند.»   

 

نظرات متفاوت

در مجلس نمایندگان پاکستان طرح قانون یادشده از سوی رامش کومار، نماینده اقلیت هندو و عضو حزب حاکم پاکستان مطرح شد. این عضو مجلس خواستار تعیین حداقل سن ۱۸ ساله برای ازدواج و مجازات ازدواج‌های زیرسن شد. اما حتی هم‌حزبی‌های خودش با این طرح مخالفت کرده و آن را غیر اسلامی خواندند. 

نورالحق قادری، وزیر دولت در امور مذهبی در این مورد اعتراض کرده و گفت که این لایحه ابتدا باید به "شورای ایدئولوژیک اسلامی" ارسال شود تا ارزیابی شود که آیا این قانون مطابق با اسلام است یا خیر.

فواد چودری وزیر علوم و تکنالوژی پاکستان در پیامی تویتری، مخالفان لایحه را (افرادی) "ترسناک" خواند.

شیرین مزاری، وزیر فدرال حقوق بشر و عضو حزب عمران خان از این پیش نویس قانون حمایت و در این زمینه به فتوای جامعه الازهر مصر اشاره کرده است.

او تاکید کرد: « اگر جامعه الازهر مصر بر علیه ازدواج کودکان فتوا صادر کرده است، آیا ما باید آن را غیر اسلامی عنوان کنیم؟»

ماریا اقبال ترانه، فعال حقوق بشر و عضو کمیساریای مربوط به وضعیت زنان در کشمیر پاکستان، به دویچه وله گفت ازدواج زیرسن یکی از چالش‌های عمده در پاکستان است.  به باور او جامعه مدنی همواره از این ناحیه تحت فشار قرار داشته است.

او افزود: «این یکی از علل عمده مرگ و میر زنان در طول و بعد از حاملگی در پاکستان است. در مناطق روستایی، این ازدواج ها تقریبا در هر خانه تاثیر می گذارند زیرا امکانات بهداشتی مناسب وجود ندارد.»

میزان ازدواج‌های ‌زیرسن در کشورهای مختلف

میزان این گونه ازدواج‌ها در افریقا و آسیای جنوبی بیشتر از دیگر مناطق جهان است. براساس آمار اداره حمایت از کودکان سازمان ملل (یونیسف) هر سال ۱۲ میلیون دختر پیش از رسیدن به سن قانونی ۱۸ سالگی به شوهر داده می شوند که از این میان ۳۸ درصد آن مربوط به جنوب صحرای آفریقا می شود.  

علیرغم کاهش چشمگیر میزان ازدواج کودکان از ۴۹ درصد به ۳۰ درصد، میلیون ها دختر در جنوب آسیا هنوز پیش از رسیدن به سن ۱۸ سالگی وادار به ازدواج می شوند.

براساس آمارهای جهانی، در جنوب آسیا بنگله دیش با ۵۹ درصد در صدر کشورهایی قرار دارد که در آن کودکان پیش از رسیدن به سن قانونی به عقد نکاح درآورده می‌شوند. در این فهرست پس از بنگله دیش به ترتیب، هند (۴۷ درصد)، نیپال (۳۷ درصد)، افغانستان (۳۵ درصد)، بوتان (۲۶ درصد)، پاکستان (۲۱ در صد) و سریلانکا (۱۲ درصد) قرار دارند.

براساس این ارقام، کشورهای مختلف اسلامی با چالش ازدواج زیرسن روبرو هستند. در اندونیزیا، بزرگ‌ترین کشور اسلامی، ۱۴ درصد دختران قبل از رسیدن به سن قانونی به شوهر داده می‌شوند.

عاطف توقیر/ن.ا