چین در تلاش گسترش حضورش در آسیای میانه

وین جیاباو، نخست وزیر چین روز چهار شنبه (15 قوس 1391/ 5 دسمبر 2012) گفت که بانک های دولتی کشورش برای تمویل پروژه هایی به شمول ساخت یک راه مواصلاتی از ازبکستان تا داخل قرغیزستان آماده هستند. او گفت که چین همراه با روسیه قصد فرستادن یک ماهواره به فضا در منطقه را دارند.

وین جیاباو این مطلب را در جریان اجلاس سازمان همکاری شانگهای ابراز داشت. این سازمان به منظور همکاری های امنیتی - اقتصادی تشکیل شده و برعلاوه چین و روسیه، چهار کشور آسیای مرکزی، یعنی قزاقستان، قرغزستان، تاجیکستان و ازبکستان عضو آن می باشند.

چین در دیدار اعضای این سازمان در ماه جون، وعده یک بسته قرضه 10 میلیارد دالری را داده بود. وین جیاباو در نشستی که در بیشکک، پایتخت قرغیزستان برگزار شده بود، گفت: «ما قصد داریم این پول را در پروژه های زیرساختی، انرژی و تولید سرمایه گذاری بکنیم تا زمینه رشد یک اقتصاد واقعی را فراهم کنیم».

چین در حال گسترش نفوذ اقتصادی اش در کشورهای آسیای مرکزی به عنوان یک وزنه متقابل در برابر حضور ایالات متحده و روسیه می باشد. این کشورها سرشار از منابع معدنی بسیار غنی می باشند. چین با جمهوری های شوروی سابق، 2800 کیلومتر مرز دارد.

چین و روسیه در یک قسمت منافع مشترک دارند. آن ها می خواهند مرزهای نفوذ پذیر منطقه را تقویت کنند و از گسترش خشونت ناشی از فعالیت طالبان در آن سوی مرزهای افغانستان جلوگیری کنند.

نخست وزیر چین در ادامه گفت که چین و روسیه در مورد امکان فرستادن یک ماهواره به فضا تحقیق کرده اند که می تواند به یک سکوی «مبارزه با ترور» برای کشورهای عضو سازمان همکاری شانگهای تبدیل شود و برقراری ارتباط را برای جلوگیری از بلایای طبیعی بهبود بخشد. وین ادامه داد: «چین و روسیه، تحقیقاتی در مورد امکان پذیری آن انجام داده اند و برای ساختن این ماهواره و فرستادن آن به فضا آماده هستند».

افزون بر شش کشور عضو سازمان همکاری شانگهای که در سال 2001 تاسیس شد، ایران، هندوستان، پاکستان و کشورهای دیگری نیز در اجلاس این سازمان اشتراک می کنند.

دیمیتری مدویدیوف، نخست وزیر روسیه که روز چهارشنبه در این جلسه حضور داشت، گفت که مسکو از ساختن این ماهواره حمایت می کند و در پروژه ها برای بهبود زیرساخت در جمهوری های آسیای مرکزی سهم می گیرد.

نخست وزیر چین گفت که می خواهد انجام طرح ساخت یک راه آهن را از ازبکستان به چین سرعت بخشد. او همچنین علاوه کرد که پکینگ حاضر است طرف های علاقمند به انجام این پروژه ها را تمویل کند.

چین میلیاردها دالر قرضه در اختیار ازبکستان گذاشته است. رستم عظیموف، نماینده ارشد نخست وزیر ازبکستان گفت که دو بانک دولتی چین بیش از پنج میلیارد دالر به شکل قرضه در اختیار بخش پروژه های صنعتی گذاشته اند.

ازبکستان در ماه آگست سال روان از طریق لوله های دو هزار کیلومتری که منشای آن در ترکمنستان می باشد، گاز طبیعی به چین انتقال می دهد.