کابینه جدید/ گفتگوبا عبدالحفیظ منصور

معرفی کابینه ای جدید باآن که برخی ها پیش ازآن معتقدبودند شاید سروصداهای کمتررا باخود داشته باشد اما این موضوع ازدید منتقدان وتحلیگران نیزدورنمانده ، بانقد ونظرهای گوناگونی درمورد کل کابینه وبطوراخص درمورد افراد و وزیران نامزد شده برای وزارت ها همراه بوده است. عبدالحفیظ منصورمدیرمسوول هفته نامه ای پیام مجاهد ورقیب انتخاباتی حامدکرزی درانتخابات ریاست جمهورکه همواره نقد وانتقاد های درباره دولت افغانستان داشته ، نقد ونظرهایی نیزدرمورد کابینه داشته است . رادیو صدای آلمان گفت وگویی را باوی انجام داده است که درزیرمی خوانید:

دویچه ویله :آقای منصور؛ به نظرشما تعریف ازیک کابینه کارا وشایسته چیست ؟

منصور : من فکرمی کنم که بهترین کابینه ، کابینه ای است که ازحمایت پارلمان یعنی نماینده های مردم برخور دار باشد؛ تخصصی که مردم آن را نخواهد ، تجربه ای که مردم نسبت به آن سوء ظن داشته باشد، شایستگی که ازنظرمردم مشکوک باشد ، وهرنوع شعاردیگری ؛ من فکرمی کنم که بی معناست . یکی ازتعریف های اساسی حکومت مردمی اینست که کسانی که دررأس بخش اجرایی قرارمی گیرند؛ آنها حمایت اکثریت مردم با خود داشته باشند . گاهی به نام نماینده های پرولتاریا گاهی هم مجریان شریعیت غرای محمدی وحالاهم حرف های به نام تکنوکرات وتخصص ؛ این ها شعارهای سیاسی اند که ازسویی قدرتمندان ، می خواهند بالای مردم اعمال شوند. فکرمی کنم که این تجارب باهرعنوانی که باشد تجربه ناکام است . بهتراست ما حکومتی ازجنس مردم داشته باشیم .

دویچه ویله: اما خیلی ها معترف به این هستند که کارهایی که باید صورت می گرفتند دراین چندسال گذشته صورت نگرفته اند، حتا شماری ازخود دولتمردان نیزبراین نظراند . اما دلیل این را هماهنگ عمل نکردن وتخصص نداشتن وبی تجربه گی برخی ازوزراء می دانند. فکرنمی کنید که این کابینه بادرسی ازتجربه ای گذشته معرفی شده باشد؟

منصور : یک قسمت ازاین سوال را من تایید می کنم که نه تنها کابینه موفق نبوده ، به وظایف ومسوولیت های خود عمل نکرده ، بلکه متاسفانه باگذشت هرروزدولت ما سیرقهقرایی داشته است.

امروز به وضوح می بینیم که هم ازنظرامنیتی وهم ازنظراداری وهم ازلحاظ روابط خارجی دریک حد بدترهستیم نه دریک حد بهتر. نکته ای دیگراینست که کابینه درهمه جای دنیا، آنهایی که اکثریت پارلمانی را می داشته باشند،کابینه را هم می سازند. ما درآمریکابهترین صاحب منصب( افسر) وزیردفاع نداریم . وزیردفاع انگلیس قوماندان کدام میدان جنگ نیست ، همچنان درقسمت صحت عامه بهترین طبیبان در رأس قرارنمی گیرند. وقتی که به دموکراسی می رویم ورقابت سیاسی را مشروع می دانیم وتشویق می کنیم باید نتیجه اش را هم بپذیریم . نتیجه اش اینست که آنهایی که اکثریت را دارند باید نماینده های خودرا درکابینه ببرند. ازوزیرپایین ترکه معیینان هستند آنها بخش تخصصی هستند ، مدیران بخش تخصصی هستند که آنها باید لیاقت وکاردانی آن را باید داشته باشند.

دویچه ویله : فکرنمی کنید این وظیفه ای رییس جمهوراست که کابینه اش را یک کابینه ای هماهنگ باخودش معرفی بکند؟

منصور : بخشی ازاین مساله صدق می کند واین اشکالات درقسمت ساختاردولت وجود دارد. ازهمین جاست که من یکی ازکسانی درلویه جرگه تصویب قانون اساسی طرفداریک نظام پارلمانی بودم که درآن نخست وزیروجود می داشت اما ازجانب دولت نادیده گرفته شد ، حتا دست های ازبیرون هم دراین مورد وارد شد ویک نظام را ساختند که امروزواقعاً یک مقدارمشکل دارد.اما نکته ای دیگراینست که درقانون اساسی ، معرفی وزیران را جزء صلاحیت رییس جمهوردانسته نه تعیین آنرا . آنها (رییس جمهور) کسانی را معرفی می کنند اما تایید ش بدست نمایندگان مردم است.

عقیده من اینست که سوء برداشتی درمورد ایتلاف هنوزوجود دارد وجناب رییس صاحب دولت افغانستان دراین مورد تاجایی که من فکرمی کنم بایک سوء برداشت مواجه است وپیوسته می گوید که من حکومت ایتلافی نمی سازم. درهمه ای دنیا، همه ای افراد علاقه دارند که ازیک قدرت بی حد وحصر برخوردارباشند، همه ای دوستان ورفیقان خودرا برسرقدرت بیاورند وهرچه دلشان می خواهد بکنند .

بحث ایتلاف که امرپذیرفته شده ومعمول دردنیا ودرسیاست دنیا است ؛ ازروی پذیرش واقعیت ها وناگزیری ها است . من فکرمی کنم که امروز دریک مرحله ای رسیدیم که جناب رییس صاحب دولت ما باید یاد بگیرد این موضوع را که دیگرتن بدهد به نمایندگان مردم افغانستان وبا پافشاری ومعرفی کردن افراد مورد نظرخود توقع این را نداشته باشد که آنها رای اعتماد بگیرند. شاید عده ای رای اعتماد بگیرند اما عده ای رای اعتماد نگیرند . این آمادگی لازم را داشته باشد که این واقعیت را باید درک بکند.

دویچه ویله : یک موضوع دیگری که خیلی مورد بحث است وخیلی ها روی آن تاکید می کنند ؛ تقسیم وزارت خانه ها براساس اقوام است . به نظرشما آیا این بهترنیست که شایسته های ازهرقوم باشند وشایسته هارا ازهرقومی برگزینند حالا هرکی که باشد. این به نفع کل افغانستان نخواهد بود؟

منصور : قطعاً نظرشما درست وصایب است . اوضاع سیاسی درهرکشوری ازجمله درافغانستان، متحول است . چهارسال قبل که طالبان آمدند یک حکومت تک قومی را ساختند بحث گرفتن حقوق وامتیازات قومی مطرح بود واین یک ضرورت لازم بود ومانمی توانستیم چهارسال پیش غیرازاین فکری بکنیم ، وراهی دیگری نبود. واین یک مقدمه ای لازم بود که مایک حکومت مشترک وحداقل ممثل اقوام درافغانستان داشته باشیم . اما اکنون که پارلمان آمد یکی ازتحولات را که دراوضاع سیاسی افغانستان فعلاً بوجود آورده تشکیل پارلمان واینست که اکنون بیشترقضایا را سیاسی کرده ، گروه های سیاسی دردرون پارلمان ساخته شده ، جناح اکثریت ،جناح اقلیت طرفداردولت وگروه اقتدارگرا ، این ها فعلاً براساس یک طرزفکردسته بندی شده اند نه براساس قومیت های خاص. مثلاً درگروه اکثریت ازهرقوم ازهرسمت افرادی وجود دارند. آنها برای رهبری افغانستان آجندا های به سطح عام کشوردارند. این خودش درست این معنی را در درون خود دارد که شایسته های هرقوم بدون درنظرگیری سایرتعلقات ومسایل آنها انشاء الله که بروی صحنه می آیند و این یک تحول مثبت است.

دویچه ویله : به عنوان آخرین سوال می خواستم بپرسم که ؛ مشکلات دولت افغانستان بسیارزیاد است ازیک سوباید دل احزاب بی شمارکه باسلیقه ها ودیدگاه های مختلف درافغانستان وجود دارند باید دل آنهارا بدست بیاورد وازسویی هم همگام با جامعه جهانی باید حرکت کند. چگونه ممکن است وچگونه می شد این کار را عملی کرد؟

منصور : ازیک طرف باید متوجه باشیم که درجریان انتخابات پارلمانی یک عده ازاحزاب که جدیداً تاسیس شده بودند وعمدتاً درتایید ومشورت وتحریک وتمویل کشورهای غربی ساخته شده بودند؛ حدود چهل – چهل وپنج سازمان ، اینها مثل اینست که آب قطع شده باشد وماهی ها مرده باشند ، فعلاً ماآن سازمان هارا دیگرنداریم ودغدغه ای هم وجود نداردکه خواسته های آنهارا درنظربگیرند .

اما جناحهای که اکثریت دارند درهمه ای دنیا اکثریت پارلمانی حکومت را می سازند ، قهراً می سازند ، این را بخواهیم نخواهیم همین طوراست . نکته ای که بسیاراساسی است وشما اشاره داشتید ؛ درنظرگیری خواسته های جامعه جهانی که عده ای ازآنها درافغانستان حضورنظامی دارند ، حضورقاطع سیاسی دارند وکمک های قابل توجهی به افغانستان می کنند . این یک واقعیت انکارناپذیراست . اما چیزی را که من دراین نکته می خواهم بگویم این که ، باآمدن پارلمان من تصورمی کنم ، من فکرمی کنم و واقعیت هم همین است که دیگراودست باز که کشورهای دوست ما قبل ازاین درافغانستان داشتند ، کسانی را ، مجرمینی را می بردند ، ازکسانی حمایت می کردند، بعضی ها را به دلخواه خود به زندان های مختلف می بردند ، ازکسانی تایید وکسانی را تردید وتهدید می کردند ، محکمه های به نام عدالت انتقالی وحقوق بشروناقضین حقوق بشر، چیزهای به دلخواه خود می ساختند وافغانستان را کاملاً یک کشوربی در و بی دروازه پنداشته بودند، فکرمی کنم که پارلمان امروز به آنجا رسیده که یک چیزهای را روشن بکند. خطوطی را به نام حاکمیت ملی ترسیم بکند و وظایف ومسوولیت های دوستان ما که در افغانستان هستند ومسوولیت های که افغانستان ودولتمردان افغانستان با او روبرو هستند ، آنها را نشاندهی بکند وآرام آرام برویم به طرف تحکیم پایه های حاکمیت ملی درافغانستان.

دویچه ویله : یک جهان تشکرازشما.