کرزی:رهبران طالبان جلای وطن کنند

از مدتها بدينسو انتظار کشيده مي شد که حکومت افغانستان چه طرح صلحي دارد. اکنون فکرمي شود که امکان دارد حکومت افغانستان درطرح صلحي که دراخيراين ماه انتشار خواهد يافت، درصورتي که رهبران طالبان ازجنگيدن منصرف شوند، ازآنها تقاضا خواهد کرد که به جلاي وطن بروند. بنابه گزارش « گاردين» ، دراين طرح صلح، آموزشهايي براي « اجتناب از تندروي» وهزاران مشغله وکاربراي آن جنگجوياني که ازخشونت دست بردارند، فراهم مي شود.

تدوين برنامه صلح و ادغام مجدد حکومت افغانستان که براي مدت طولاني اي به تاخير افتاده بود، فقط پيش ازآنکه حامد کرزي رئيس جمهور افغانستان براي مذاکره با بارک اوباما رئيس جمهور ايالات متحده امريکا به واشنگتن برود، آماده شده است.احتمال دارد اين موضوع در راس دستورمذاکرات قرار بگيرد.

اين طرح قرار است دراخيراين ماه درهمايشي به نام «جرگه ملي مشورتي صلح» که درآن نمايندگان همه مناطق افغانستان شرکت مي کنند، ارائه شود.درصورتي که اين طرح مورد موافقت قرارگيرد، امکان آن به وجود مي آيد که 160 مليون دالري که جامعه بين المللي براي بيرون کشيدن جنگجويان خرده پا ازجنگ اختصاص داده است، کارسازي شود. درسند متذکره به چنين جنگجوياني « برادران آزرده » گفته مي شود. دراين مفهوم يک بخش اساسي شورشياني جاگزين مي باشند که که با انگيزه هاي قوي ايدئولوژيک يا عقيدتي به شورشگري روي نياورده اند.

دراين طرح بسيارکم درمورد آن رهبران طالبان که عليه حکومت کرزي مي جنگند، صحبت شده است.درگزارش گفته مي شود که رهبران شورشيان امکان دارد« بصورت بالقوه درکشورسومي به حالت جلاي وطن قرار گيرند».

درگذشته عربستان سعودي براي اين منظور درنظرگرفته شده بود. گمانه زنيهاي زيادي وجود داشته اند که اين جلاي وطن امکان دارد شامل حال رهبرگروه مسلح حزب اسلامي نيز شود که درماه مارچ يک هيئت مذاکره براي صلح به کابل فرستاد تا با حامد کرزي رئيس جمهور افغانستان مذاکره کند.

کشورهاي غربي احتمالاً ازاين همه تفصيل درموردشواري صلحي با چنين سطح عالي خشنود خواهد شد، تا بتواند رشته امور را از دست اداره قبلي صلح ، که بسياربدنام ودرهم وبرهم بود، دردست خود گيرد. چه کساني که درآنجا آمده بودند ، دوباره سلاح برداشتند.

با اينهم دپلوماتها درمورد ظرفيت حکومت افغانستان براي پياد کردن اين برنامه دچارشک وترديد اند. چه اينکارمتضمن فعاليتهاي بسيارپيچيده اي درمورد حدود4000 قريه مي باشد که همه درگير شورشگري مي باشند. يک دپلومات گفته است:« براي جامعه بين المللي پول کدام مشکلي نيست، آنها اين پول را به هرکي لازم باشد مي پردازند. اين احساس دست مي دهد که کساني درجناح نظامي وجود دارند که بخش زياد کار را انجام مي دهند وبعداً بدان شکل افغاني مي دهند».

شوراي عالي و هيئت اجرايي آن آن درراس جلب وجذب آن جنگجوياني قرار مي داشته باشند که مي خواهند زندگي صلح آميزي داشته باشند. درقدم اول آنها( جنگجويان) درمراکز « بيرون کشيدن ازحالت جنگي» قرار داده مي شوند. اينکار يک دوره « سرد سازي» ( آرامش) 90 روزه را دربرمي گيرد. درطي اين مدت نيازهاي آنها ارزيابي مي شود و امنيت شخصي شان تامين مي گردد.

درصورتي که آنهاموافقت کنند که سلاحهاي شان را به زمين بگذارند و روابط شان را با القاعده قطع کنند، ازهمه جرايمي که مرتکب شده اند، مورد عفو قرار مي گيرند. به آنها يک کارت داراي مشخصات حياتي منحصربه فرد آنها ( کارت بيومتريک) داده مي شود که به نام «کارت ادغام مجدد» ياد مي شود. بعداً به آنها يک «مينو» يا ليست انتخاب شغل ووظيفه داده مي شود که اين شامل آموزش حرفه اي در رشته هايي چون قالين بافي و خياطي مي باشد.

همچنان به آنها اين امکان داده مي شود درآن نوع آموزشهاي « تندروي زدايي» شرکت کنند که درعربستان سعودي به اجرا درآمده است.هرچند اين گزارش به پيچيدگي چنين برنامه اي وفقدان « تجربه لازم» درافغانستان واحتمالاً ضرورت به اعزام افراد « بسيار تندرو» به عربستان سعودي وسايرکشورها جهت معالجه اعتراف مي کند.

موسسات عظيمي جهت طراحي براي يافتن کارومشغله نيز ايجاد مي شوند.يک هيئت انجنيري وساختماني تمرکز خود را برشاخه ساختماني « مبتني برکارانساني» مانند ايجاد شاهراه هاي ملي درافغانستان وسايرپروژه هاي زيرساختي ديگر قرار خواهد داد. علاوه براين پيش بيني شده است که تيمهايي ازجنگجويان پيشين طالبان براي مقابله با حالات عاجل واضطراري مانند سرازيرشدن سيلابها ولغزش زمينها توظيف خواهند شد. يک گزينه ديگر که بسيارمورد مناقشه مي باشد، شموليت شورشيان پيشين در ارتش وپليس افغانستان مي باشد.

سفارتهاي غربي وناتو ازماهها بدينسو بيصبرانه مي خواستند که حکومت افغانستان چنين ستراتژي ادغام را تدوين کند. چنين ستراتژي اي يک بخش مهم طرح ضد شورشگري اي مي باشد که توسط ستنلي مک کريستل فرمانده امريکايي نيروهاي ناتو درافغانستان در دست اجرا است.

ازجانب ديگر، مکرراً گزارش شده است که کرزي از مخالفت ايالات متحده امريکا براي به راه انداختن مذاکرات صلح درسطح عالي با رهبران شورشيان بسيار ناراض مي باشد.

با آنکه هردوجانب، ايالات متحده امريکا ومقامات افغانستان مي گويند که تنها عدم توافق درمورد زمان مذاکرات است. درعين زمان ناراضي بودن بريتانياي کبيرنيز مطرح است که مي خواهد درسطح عالي سياسي با طالبان توافقاتي بوجود آيد. با اينهم هردو جانب مصمم اند که نبايد کدام گذشت چشمگيري صورت گيرد.

درهفته گذشته ، احمدولي کرزي برادر اندر بسياربا نفوذ رئيس جمهور افغانستان به « گاردين» گفته است:درصورتي که جنگجويان طالبان تسليم شوند وبه صلح روي آورند، حکومت افغانستان هرگز طالبان را در قدرت شريک نمي سازد و هم به تقاضاي آنها براي تغيير قانون اساسي دربدل رو آوردن به صلح تسليم نمي شود. احمدولي کرزي که درخانه اش واقع درقندهار صحبت مي کرد گفته است:« اينکه مي گويند ارزگان ، قندهار وهلمند را به آنها بدهند؟! قانون اساسي را تغييربدهيد؟! به هيچ صورت ( ممکن نيست).آنها نيروي شکست خورده اند، درحال فراراند، پنهان مي شوند، آنها شکست خورده اند».

اين ملاحظات ( احمدولي کرزي) بيانگر آن اظهارات يک دستيارارشد رئيس جمهور است که گفته بود: کرزي کدام علاقه اي به يک معامله بزرگ با حرکت طالبان من حيث المجموع ندارد. بلکه مي خواهد با افراد عليحده اي جهت « درز انداختن و تضعيف شورشگري» مذاکره کند. فکرمي شود پيشنهاد اينکه از پناهگاههاي شان درپاکستان به وطن برگردند و بدون اينکه ازکشته شدن توسط ناتو ترس داشته باشند، زندگي کنند، براي ترغيب آنها به تسليم شدن کافي است. اين درحالي است که « مات والدمن» تحليلگر « هاروارد» براين نظراست که طالبان تنها درصورتي راضي خواهند بود که دستگاه سياسي کنوني افغانستان دچار تغييرات چشمگيري شود. تحليلگر متذکره براين نظراست که :« ازمباحثاتم با قوماندانهاي طالبان اين نکته روشن شده است که طالبان با اين انگيزه جنگ مي کنند که سياستهاي ويرانگري اعمال مي شود، ازقدرت سوء استفاده مي شود و برداشت شان اينست که تجاوز نظامي صورت گرفته است. تا زماني که اين اسباب مورد توجه قرار نگيرند، جنگ ادامه مي يابد».

طرح صلح

- سربازان عادي طالبان توسط واليها وولسوالها تشويق خواهند شد که دوباره به جامعه ادغام شوند. يک دوره 90 روزه « سرد شدن» يا آرامش لازم است تا تصميم گرفته شود که به آنها چگونه کمک شود.

- (شورشيان ) قول مي دهند که عليه حکومت نجنگند وازالقاعده ببرند. مقامات افغانستان ازآنها مشخصات حياتي منحصربه فردشان ( مشخصات بيومتري) به شمول نشان انگشت و اسکن عنبيه چشم آنها را ثبت مي کند.

- حکومت افغانستان جهت کمک کردن به جنگجويان سابق تا به خودشان کمک کنند، به آنها آموزشهاي حرفه اي دررشته هايي چون خياطي وترميم آلات برقي مي دهد.

- براي ادغام مجدد شورشيان به جامعه، هزاران کارومشغله دربخش ساختماني وزراعتي ايجاد مي شود. ديگران به نيروهاي پليس محلي ويا ارتش مي پيوندند.

- اين برنامه درگام نخست درولايتهاي قندهار، هلمند، هرات، بادغيس، ننگرهار، قندز وبغلان به اجر درآورده مي شود. اين برنامه در220 ولسوالي و 4000 قريه پياده مي شود.

- آن رهبران شورشيان که با حکومت آشتي مي کنند، شايد ازليست سياه ملل متحد درمورد تروريستان بيرون کشيده شوند وامکان دارد به آنها پيشنهاد شود که «درکشورسومي جلاي وطن بکنند».

گاردين / رسول رحيم

ويراستار: سيدروح الله ياسر