کمیسیون حقوق بشر: خشونت دلیل اصلی فرار زنان از خانه است

این گزارش که توسط دفتر ساحوی کابل کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان تهیه شده نشان می‌دهد که در جریان سال ۱۳۹۶ در سراسر افغانستان ۵۲۶ زن از خانه فرار کرده‌اند. بیشتر زنانی که از خانه فرار کرده اند، به خانه‌های امن پناه برده و برخی از آن‌ها در نتیجه وساطت کمیسیون، دوباره به خانه‌های شان برگشته‌اند.

داکتر سیما سمر رئیس کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان روز سه شنبه هنگام ارایه این گزارش‌ گفت که از جمله این تعداد در سال گذشته، ۴۳ زن به دلیل خشونت‌های فامیلی و ۳۲ تن به دلیل فشارهای فامیلی فرار کرده اند.

داکتر سمر تاکید کرد کمیسیون هیچگاه فرار از منزل را تشویق نمی‌کند؛ ولی قضایای ثبت شده نشان می‌دهند که خشونت‌های خانوادگی دلیل اصلی فرار از منزل است، زیرا زنان در شرایطی قرار می‌گیرند که بدون فرار راه دیگری برای نجات از وضعیت شان ندارند.

براساس این گزارش، ۲۱ زن به دلیل خشونت‌های روانی مجبور به فرار از منزل شده‌ و ۱۰ تن از دختران جوان به دلیل این که فریب خورده، منزل شان را ترک کرده‌اند.

نگاه منفی جامعه

جامعه افغانستان به دلیل باورهای سنتی دیدگاه بسیار منفی نسبت به فرار زنان دارد اما گزارش کمیسیون مستقل حقوق بشر نشان می‌دهد آن عده از زنانی که از خانه فرار کرده‌ اند، خلاف میل و رفتار شان مجبور شده‌اند تا تن به فرار بدهند.

در این گزارش آمده است که زنان و دختران قربانی، برای نجات از شرایط سخت زندگی و خشونت‌های پیهم به صورت ناخواسته و خلاف میل باطنی شان منزل را ترک می‌کنند.

چنانچه رهایی از خشونت خانوادگی دلیل ۳۴ تن از زنانی است که از خانه فرار کرده‌اند. ۳۱ تن دیگر برای تفریق و یا طلاق فرار کرده و ۲۲ تن دیگر نیز به قصد ازدواج فرار کرده‌اند. رئیس کمیسیون مستقل حقوق بشر اما گفت که به دلیل سنت‌های معمول، خانواده‌ها بعضا به دختران شان اجازه ازدواج براساس خواست خود شان را نمی‌دهند که در مواردی منجر به فرار از منزل می‌شود.

گزارش این کمیسیون حاکی از آن است که ۲۱ تن از زنانی که از خانه فرار کرده‌اند، هیچ هدفی نداشته‌اند.

اقدامات کمیسیون

روش کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان برای حل این قضایا میانجیگری و رفتار قانونمند با قربانیان فرار از منزل است. داکتر سمر گفت که ۵۵ تن از زنانی که از خانه فرار کرده‌اند با وساطت کمیسیون دوباره به خانه برگشته‌اند. البته قبل از این که این زنان به خانواده‌های شان سپرده شوند، کمیسیون از خانواده‌های شان ضمانت می‌گیرد تا آنان بار دیگر مورد خشونت قرار نگیرند و با آنان به صورت محترمانه و انسانی در خانواده رفتار شود.

رئیس کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان گفت: «بعضی از ضمانت‌ها گرفته شده و در نتیجه میانجی‌گر فامیل وعده داده که دوباره خشونت نمی‌کنند و ۵۵ نفر این‌ها دوباره به خانواده‌های شان برگشته‌اند. ۱۲ نفر متاسفانه مورد مجازات قرار گرفته و اتهام شان زنا بوده است.»

در گزارش دفتر ساحوی حقوق بشر در کابل آمده است که براساس قوانین داخلی افغانستان، در صورتی که فرار از منزل به قصد ازدواج باشد و با رضایت زن انجام شود، جرم نیست ولی در برخی موارد این زنان مورد پیگرد قرار گرفته‌اند.

ح. همراز