«شانس گفتگو با طالبان افزایش یافته است»

آزادی پنج تن از طالبان در بدل آزادی یک سرباز امریکایی، در واشنگتن با انتقاد شدید روبرو شده است. اما آنند گوپال کارشناس امور افغانستان در "بنیاد امریکای جدید" در واشنگتن به این باور است که این تبادل اسیران دورنمای صلح را بهبود می بخشد. دویچه وله در مورد این مسأله مصاحبه ای را با آنند گوپال انجام داد.

دویچه وله:چاک هیگل وزیر دفاع ایالات متحدۀ امریکا در سفر روز یک شنبه اش به افغانستان گفت که آزادی بووه برگدال سرباز امریکایی، نقطۀ اوج دورۀ مأموریت وی به عنوان وزیر دفاع است. چرا این تبادل اسیران برای هیگل و اوباما تا این حد مهم است؟

آنند گوپال:برگدال، یگانه اسیر جنگی در جنگ سیزده ساله در افغانستان است. این یگانه مشکل باقیمانده بخش نظامی بود که باید حل می شد. شما می دانید که ایالات متحدۀ امریکا یک اصل دارد که هیچ سرباز خود را ترک نمی کند.

در مجموع این را می توان یک اقدام اعتمادسازی برای مذاکرات احتمالی صلح با طالبان دید. طالبان از چند سال به این طرف تبادل اسیران را تقاضا می کردند، یعنی خواستار مبادلۀ برگدال در برابر پنج زندانی گوانتانامو بودند. حالا این اقدام را می توان یک گام راهگشا پنداشت، که شانس برای مذاکرات صلح را بهتر می سازد.

دویچه وله:این تصمیم که پنج عضو ارشد گروه طالبان آزاد گردند، با انتقاد شدید جمهوریخواهان امریکا روبرو شد. سناتور مک کین آنها را تروریست های سرسخت عنوان کرد. آیا به نظر شما این تصمیم روی امنیت ملی ایالات متحدۀ امریکا اثرگذار است؟

آنندگوپال:نخیر، من چنین فکر نمی کنم. این پنج عضو طالبان به قطر می روند. تأریخچۀ این پنج تن نیز جالب است. همۀ آنها برای تسلیم شدن و پیوستن به صفوف مقابل تلاش کرده اند؛ اگر آن ها زندانی نمی شدند. یکی از این زندانی ها به طور مثال به قومی تعلق دارد که رئیس جمهور حامد کرزی نیز از همان قوم است. او می خواست به حکومت افغانستان بپیوندد، اما پاکستان او را بازداشت کرد، به امریکاییان تسلیم داد و آن ها او را به گوانتانامو فرستادند. یکی دیگر آن ها عضو حکومت افغانستان بود. او قبلاً یک عضو فعال طالبان بود و بعداً در حکومت کرزی کار می کرد. اما به دلیل اطلاعات غلط جنگ سالاران، او بازداشت گردید و به گوانتانامو برده شد. این افراد خطرناک نیستند. اما چیزی که آنها واقعاً کرده می توانند، این است که در نهایت شانس یک پیمان (صلح) را بالا ببرند.

دویچه وله:حکومت قطر به عنوان میانجی میان ایالات متحدۀ امریکا و طالبان فعالیت کرد. آیا ایالات متحدۀ امریکا پس از این مذاکرات هنوز هم ادعا کرده می تواند که با تروریست ها مذاکره نمی کند؟

آنند گوپال:سخن اینجاست که طالبان هرگز (رسماً) به عنوان یک سازمان تروریستی شناخته نشده اند. آن ها از سوی ایالات متحدۀ امریکا یک سازمان تروریستی نامیده شده اند. برخی از اعضای منفرد طالبان در فهرست سیاه سازمان ملل متحد قرار دارند. اما به عنوان یک گروه، طالبان یک سازمان تروریستی نیستند.

دویچه وله:جمهوریخواهان ایالات متحده، رئیس جمهور اوباما را متهم ساختند که خلاف قانون عمل کرده است، زیرا او در برابر کانگرس، پیش از تسلیمدهی زندانیان به قطر، گویا یک مهلت 30 روزه را مد نظر نگرفته است. نظر شما در این مورد چیست؟

آنند گوپال:شاید آنها واقعاً حق بجانب باشند. شاید این مسأله به یک جنجال سیاسی در واشنگتن منجر شود، البته نه به پیمانۀ بنغازی، بلکه کمتر از آن.

دویچه وله:در رابطه با گفتۀ پیشتر شما: آیا این معامله با طالبان دری را برای مذاکرات بیشتر باز خواهد کرد؟

آنند گوپال:بلی، همین طور است. این را می توان به عنوان یک تدبیر در راه اعتمادسازی دید. هردوجانب چیزی را که نسبتاً سهل تر است به طرف مقابل خود واگذار می کنند. به این ترتیب اعتماد ایجاد می شود تا در نهایت مذاکراتی ادامه داده شوند که از دو سال به این طرف متوقف گردیده است.

دویچه وله:آیا به نظر شما ایالات متحدۀ امریکا در روند آشتی میان افغان ها سهم بگیرد، و یا بهتر است خود را کنار بکشد؟

آنند گوپال:طالبان گفته اند که علاقمند مذاکره با حکومت افغانستان نیستند. آن ها اذعان کرده اند که سازمان ملل متحد طرف اصلی مذاکره در این منازعه است و مذاکره تنها با حکومت کابل ثمر بخش نیست.

آنند گوپال در گذشته خبرنگار "وال ستریت ژورنال" در کابل بود.