دو دهه مداخله نظامی امریکا؛ آیا طالبان دوباره برمی‌گردند؟
۱۳۹۹ مهر ۱۶, چهارشنبه
پس از حملات یازدهم سپتمبر ۲۰۰۱ در امریکا که بیش از سه هزار کشته برجای گذاشتند، طالبان به تقاضای ایالات متحده امریکا برای تسلیم دهی رهبران القاعده خودداری کردند و سرانجام به تاریخ هفتم ماه اکتوبر همان سال امریکا به افغانستان حمله نظامی کرد.
حکومت طالبان به زودی سقوط کرد و در سال های اول حضور نیروهای بین المللی وضعیت امنیتی افغانستان بهتر بود، تا این که طالبان دوباره تجدید قوا کرده و حملات خود را شدت بخشیدند. این گروه حالا در قوی‌ترین موقعیت در ۱۹ سال اخیر قرار دارد.
اکنون با گذشت حدود دو دهه از فروپاشی رژیم "امارت اسلامی"، طالبان در تلاش بازگشت به قدرت اند. این گروه در ماه فبروری توافقنامه ای برای خروج نیروهای خارجی با واشنگتن امضا کرد و در حال حاضر با دولت افغانستان در حال مذاکره می باشد.
مرتبط: ترامپ: افغانستان مثل «لابراتواری برای تروریست‌ها» است
بسیاری افغان ها از این نگرانند که طالبان نسبت به تاریک ترین زمان حکومت خود که زنان را به اتهام زنا سنگسار می‌کردند، به گروه‌های اقلیت دینی و مذهبی حمله می‌نمودند و دختران را از رفتن به مکتب محروم می‌کردند، تغییر زیادی نکرده اند.
کتایون احمدی، مادری ۲۶ ساله و ساکن کابل گفت: «من رژیم طالبان را مانند یک کابوس به یاد می‌آورم و برای آینده خودم و دخترم نگرانم.» او به یاد می‌آورد که طالبان انگشت ها و دستان مردم را در جاده های کابل به دلیل ارتکاب جرایم خفیف قطع می کردند.
عملیات نظامی سال ۲۰۰۱ نیروهای امریکایی در افغانستان پیشرفت های زیادی را برای جوانان، به ویژه بانوان افغانستان به ارمغان آورد و یک قانون اساسی در افغانستان نافذ شد که برخی آزادی ها از جمله حق تحصیل را تضمین می نماید. اما تاکنون در مذاکرات صلح در دوحه که ماه گذشته آغاز شد، طالبان در مورد موضوعاتی مانند حقوق زنان یا آزادی بیان زیاد صحبت نکرده اند.
مرتبط: مذاکره‌کنندگان حکومت و طالبان خبر توافق روی طرزالعمل را رد کردند
فرزاد فرنود، همسر کتایون، به عنوان محقق در انستیتوت مطالعات استراتژیک افغانستان کار می کند. وی گفت که افزایش خشونت طالبان پس از امضای توافقنامه بین این گروه و واشنگتن نشان می دهد که این گروه تغییری نکرده است. فرنود افزود: «آیا این باعث ایجاد امید برای افغان ها می شود؟ نه، اینطور نیست.» وی در دوران نوجوانی شاهد سنگسار یک زن توسط طالبان بود و به یاد دارد که طالبان در استدیویم فوتبال کابل مردم را اعدام می کردند و شلاق می زدند.
هنگامی که طالبان موسیقی و سرگرمی را ممنوع نمودند، خانواده وی مجبور شدند آنتن تلویزیون سیاه و سفید خود را در میان شاخ و برگ درخت پنهان کنند. فرنود اضافه کرد: «تمام دستاوردهایی که ما در ۱۸ سال گذشته به دست آورده ایم در دوران طالبان وجود نداشت.»
طالبان در بیانیه ای که روز سه شنبه منتشر کرد، ادعا كرده كه امریكا در سال ۲۰۰۱ درخواست آنها برای دیپلوماسی را "مغرورانه" رد كرده و در عوض "حمله وحشیانه" انجام داد. این گروه در اعلامیه اش گفته که اگر در آن زمان به خواست آنها توجه می شد، «امریكا، متحدان و ائتلاف شان به ارتکاب جرایم جنگی، بدنامی و زیان‌های جانی و مالی مواجه نمی‌شدند.»
ضیا الرحمن، شورشی سابق طالبان که چهار سال با نیروهای خارجی و نیروهای دولت افغانستان جنگیده، به خبرگزاری فرانسه گفت که طالبان برای "استقرار یک نظام اسلامی" تلاش می کنند؛ هرچند که قانون اساسی فعلی این کشور به اسلام ارجحیت داده است. وی افزود: «ما مشكلی نداریم كه دختران تحصیل كنند یا زنان کار کنند؛ اما آنها باید حجاب داشته باشند.»
مرتبط: "آنچه جریان دارد افسانه‌ای برای دل خوش کردن ماست نه صلح"
جنگ امریكا در افغانستان برای این ابرقدرت به یک جنگ دشوار تبدیل شده و بیش از یک تریلیون دالر از خزانه این كشور هزینه برداشته و منجر به كشته شدن حدود ۲۴۰۰ سرباز امریکایی گردیده است؛ جنگی كه پنتاگون یا وزارت دفاع امریکا آن را یک "بن بست" توصیف كرده است.
حالا در دوحه پایتخت قطر، طالبان و دولت افغانستان وارد مذاکراتی شده اند که ممکن است سال ها ادامه یابد. هردو جانب در تلاش هستند که پیش از تعیین آجندا روی یک طرزالعمل به توافق برسند.
برخی از قانونگذاران امریکایی گفته اند که با هرگونه توافقی که نتواند از زنان و اقلیت ها محافظت کند، مخالفت خواهند کرد؛ اما حکومت دونالد ترامپ رئیس جمهور امریکا تأکید کرده که نمی خواهد در نتیجه مذاکراتی که "متعلق به افغانستان" است، دخالتی داشته باشد.
جاوید رحمانی، یک کارمند امنیتی ۳۸ ساله در کابل گفت که این سیاست جدید امریكا منجر به تسلط طالبان بر افغانستان خواهد شد. وی افزود: «این مذاکرات صلح نیست، بلکه معامله ای برای تحویل حکومت بعدی به طالبان است.» رحمانی اضافه کرد که مردم افغانستان "در مقایسه با دوران سیاه طالبان، با هر آنچه که فعلاً دارند، خوشحال هستند".
Rsh/Af (AFP)