ضمانت کنندگان پناهجویان در آلمان با چالش بزرگ مواجه اند

کریستیان اوسترهاوس معتقد بود که با ضمانت پناهجویان سوریایی کار درستی را انجام می دهد، با وجودی که همسرش او را هشدار داده بود. او فکر نمی کرد که مشکلی پیش بیاید. حالا اما شهرداری از او می خواهد که مصارف این پناهجویان را بعد از قبولی نیز به عهده بگیرد. آیا اداره مهاجرت نپذیرفته بود که تضمین کنندگان فقط تا پذیرفته شدن تقاضای پناهندگی این افراد مسئول تامین معیشت آنها هستند؟
اوسترهاوس در آن زمان بلافاصله دو تضمین نامه را امضا کرده بود. یکی برای ضمانت یک کودک سوریایی و یکی هم برای یک نوجوان سوریایی. او می گوید: «ما هزینه پروازها را پرداختیم، آپارتمان برای این پناهجویان پیدا کردیم و تلاش کردیم که این انسان ها چیزی برای خوردن داشته باشند.»
تنها در بن ۴۵۰ مددکار ضمانت پناهجویان را کرده بودند. در مجموع در سراسر آلمان، بیش از هفت هزار آلمانی که ضمانت پناهجویان را کرده بودند، در ماه های اخیر نامه های ناخوشایندی را از مراکز کاریابی و همچنین شهرداری ها و حکومت های محلی دریافت کرده اند. در این نامه ها از آنها خواسته شده است پولی را که برای تامین معیشت این پناهجویان مصرف شده، پرداخت کنند. اوسترهاوسن ۶۱ ساله این برخورد مقامات را بی مفهوم عنوان می کند. 
اوسترهاوس در طول زندگی اش در بخش کمک به جامعه مدنی و همکاری های توسعه ای فعالیت کرده است. او یک دوسیه خاکستری رنگ را بیرون می کشد که در آن همه اسناد مربوط به قضایای ضمانت پناهجویان شامل است. آخرین سند از تاریخ ۲۰ جون سال ۲۰۱۸ است. این نامه از اداره کاریابی بن است که از او تقریبا ۷۲۳۹ یورو می خواهد و در این نامه همچنین آمده است که ممکن است این مبلغ بیشتر شود.  

 
تغییر قانون، منشاء مشکل

مبنای این تصمیم اداره کاریابی بن، تغییر قانون در سال ۲۰۱۶ است: در آن زمان، ائتلاف بزرگ قوانین مربوط به مهاجرت را تشدید کرد. در بند ۶۸ قانون اقامت آمده است که "فردی که پناهجویی را ضمانت می کند، این ضمانت با تغییر وضعیت اقامت پناهجو، به پایان نمی رسد." بر اساس این قانون تعهداتی که در قبال یک پناهجو قبل از ۶ آگست سال ۲۰۱۶  صورت گرفته است، پس از سه سال و دیگران پس از پنج سال به پایان خواهد رسید.
در ماه جنوری سال ۲۰۱۷ این قانون توسط محکمه اداری فدرال در لایپزیگ تأیید شد. با این حال، در اپریل سال ۲۰۱۸، وزارت فدرال امور اجتماعی و کار اعلام کرد که تا تصمیم نهایی توسط محکمه اداری فدرال، نباید مصارف پناهجویان ضمانت شده به مقامات دولتی بازپرداخت شود. اگر چه ادارات کاریابی آلمان همچنان به ارسال نامه ها مبنی بر بازپرداخت ها ادامه می دهند، اما نیاز نیست که پول ها تا اطلاع بعدی به ادارات پرداخته شود.
اوسترهاوس می گوید با معلوماتی که در حاضر از مساله پیدا کرده است، از کارش پشیمان نیست و این کار را باز هم انجام خواهد داد. او می گوید: «من افتخار می کنم که همه چیز را برای کمک به پناهجویان سوریایی انجام داده ایم، از این طریق ما در ادغام پناهجویان در آلمان کمک کرده ایم.» اما کریستیان اوسترهاوسن تا حدی اعتبارش به قوه قضاییه آلمان را از دست داده است. 

تصمیم‌های متفاوت محاکم در ایالت‌های مختلف

لوتار ماهلبورگ وکیلی است که همزمان ۲۰ تن از شهروندان آلمانی را که پناهجویان را ضمانت کرده اند، در برابر محکمه اداری شهر کلن نمایندگی می کند. او تا حال در چهار مورد توانسته است برنده شود و محکمه اداری کلن به نفع شهروندان و علیه شهرداری فیصله کرده است. او می گوید: "این موفقیت به عنوان اولین روزنه امید است. اما هنوز نمی دانیم  که این کابوس واقعا چه زمانی به پایان خواهد رسید." برعکس محاکم هانوور و میندن، محکمه کلن اشاره کرده است که ادارۀ مهاجرت به عنوان مقام صلاحیتدار به اندازه کافی توانمندی بازپرداخت شهروندانی را که ضمانت پناهجویان را کرده اند، مورد بررسی قرار نداده است. و همچنین مشوره دهی کافی صورت نگرفته بود. ماهلبورگ خوشبین است که فیصله محکمه کلن، می تواند سیگنالی خوبی برای دیگر ایالت ها باشد. به این ترتیب ممکن می گردد که هزاران فردی که پناهجویان را ضمانت کرده اند، از پرداخت تعهدات آزاد گردند.
او مشوره می دهد: "اگر امکان پذیر باشد، باید شاهدانی که در زمان ضمانت کردن همراه شهروندان بودند، معرفی گردند. مهمتر از همه، این شاهدان باید بتوانند تأیید کنند که مقامات چیزی غیر از آنچه که در حال حاضر در نامه ها درج شده است، گفته اند و یا اینکه امضاء کننده با امضایش در زیر ضمانت خط، روشن کرده است که مسئولیت او با به رسمیت شناختن پناهندگی پناهجو به پایان می رسد."
لوتار ماهلبورگ اصلا با این امر تفاهم ندارد که افرادی که در جامعه حاضر به کمک اند، در نهایت به دلیل کار خیریه شان مورد مجازات قرار بگیرند. این وکیل چنین نتیجه گیری می کند: «در اینجا، مردم به طور داوطلبانه و با گرفتن ریسک، تلاش کرده اند تا پناهجویان جنگ داخلی را به طور قانونی و نه از مسیر خطرناک و غیر قانونی بحیره مدیترانه به آلمان در یک جای امن بیاورند. اینک وقتی از آنها تقاضا می گردد که سالیان دراز باید مسئولیت مالی پناهجویان را هم به دوش داشته باشند، نهایت تلخ و نا امید کننده است.»

آیا صداقت حماقت است؟

فرید حسن از سوریه که بیش از ۲۰ سال است در آلمان زندگی می کند، به عنوان ضامن، پدر و مادر و دو خواهر و برادرش را به آلمان آورده است. او می گوید: «من به نقطه آخر رسیدم، دیگر توانایی ندارم." فرید حسن که ۵۳ سال دارد، نامه شهرداری بن را نشان می دهد که در آن تقاضا گردیده است که باید ۸۵ هزار یورو بپردازد. او می گوید که "من این مبلغ را از کجا کنم؟ من نمی توانم این را بپردازم."

در سوریه حسن در رشته ادبیات انگلیسی و موسیقی تحصیل کرده است و در آلمان در یک مغازه به عنوان فروشنده کار می کند. درآمد خالص او ۲۰۰۰ یورو در ماه است. از این مبلغ ۸۰۰ یورو برای کرایه خانه می رود و باقی ۱۲۰۰ یورو برای خانواده چهار نفره خودش و دیگر اقارب اش به مصرف می رسد. او می گوید: «قلبم می شکند وقتی که من برای خرید یک چیز عادی و کوچک به اطفالم می گویم که توانایی خرید را نداریم چون کاکایت نیاز شدید دارد. چگونه کودکان من این امر را باید درک کنند؟»
حسن می گوید که بسیاری از خانواده هایی که ضمانت پناهجویان را کرده اند، فعلا در وضعیت بسیار بد و شکنده قرار دارند. او هنوز هم مبارزه می کند و همه درها را به صدا درآورده است. رالف ایگر‌‌، وزیر داخله سابق ایالت نوردراین وستفالن آلمان حتی با حسن از نزدیک دیدن کرد و به او وعده داد که کمک اش می کند، اما تا حال دست آوردی نداشته است.  حسن می گوید: «اگر خانواده من هم از طریق قاچاق از مسیر بالقان به آلمان می آمد، من فعلا هیچ مسئولیت نمی داشتم. اما من احمق شدم که راه قانونی را انتخاب کردم، حالا باید جزایش را ببینم."

nka, af (Pieper)