آیا فتح و حماس موفق به تشکیل حکومت مشترک می‌شوند؟

شاید این بار واقعا وضع تغییر کند. یاسر الکردی در باغچه اش در شهر غزه نشسته و خوشبینانه می گوید: «راه دیگری وجود ندارد. این بار باید واقعا به مصالحه دست یابند». 

یاسر قبلا برای حکومت خودگردان فلسطین به عنوان پولیس کار می کرد. از سال ۲۰۰۷ خانه نشین شده است. پولیس دیگری از سوی اداره حماس به جایش گماشته شده است. ده سال پیش که حماس در غزه قدرت را به دست گرفت، اداره خودگردان فلسطین باید کارمندانش را بیرون می کشید. آنها باید از کار استعفا می کردند، اما همچنان معاش دریافت می نمودند.

از آن زمان دو اداره جداگانه در مناطق فلسطینی وجود دارند. حماس در منطقه تحت محاصره نوار غزه حکومت می کند و فتح در مناطق اشغالی اردن غربی. یکجا ساختن این دو اداره یکی از چالش های روند مصالحه بین حماس و فتح است که قرار است با میانجیگری مصر آغاز شود. 

مخمیمر ابو سعاده، دانشمند علوم سیاسی در دانشگاه الزهر در شهر غزه می گوید: «مردم در غزه خسته و ذله هستند. مردم با گام های سمبولیک خوشحال نمی شوند. آنها می خواهند حکومت هرچه سریعتر به مشکلات عاجل شان رسیدگی کند؛ حداقل کمبود برق را حل کند. اما طبعا می خواهند در درازمدت موضوعات سیاسی هم مطرح بحث باشند». 

منافع و اختلافات

دو هفته پیش حماس قصد خود را برای منحل ساختن شورای اداری جنجال برانگیزش اعلام کرد که عملا کار یک حکومت را در نوار غزه پیش می برد. پس از مذاکرات جدی با مصر، حماس نیز انتخابات پارلمانی را تصویب کرد و می خواهد وارد گفتگو با فتح شود.

اخیرا جنجال بین حماس و فتح در منطقه شدت یافته بود. حماس شورای اداری بحث برانگیزش را در ماه می امسال موظف ساخت تا به خاطر آنچه غفلت اداره خودگردان فلسطینی در غزه می خواند، فتح را تحت فشار قرار دهد. سپس یک حکومت سایه در رام الله به میان آمد. محمود عباس رئیس اداره خودگردان فلسطینی نیز از پرداختن قبض های برق مردم در غزه احتناب کرد تا فشار را بر حماس بیشتر کند. مردم در این منطقه باید با چهار یا پنج ساعت برق در روز زندگی می کردند.

معنی "آشتی"

حالا باید همه چیز متفاوت باشد. نبیل شات، یک مشاور نزدیک به محمود عباس رئیس اداره خودگردان فلسطینی گفت: «ما در حال حاضر منتظر اولین گام ها هستیم و می خواهیم نخست وزیر رامی حمدالله از جانب حماس استقبال شود و دروازه همه وزارتخانه ها باز باشد». در روزهای گذشته یحیی سینوار رئیس جدید حماس بارها در مصاحبه هایش گفته که متعهد به روند آشتی می باشد و هیچ تحملی برای کسانی که این روند را اخلال کنند، وجود نخواهد داشت. 

 با این حال ناظران شک دارند که این دو گروه هر دو به یک نظر باشند. سمیع عادل شفیع، یک تحلیلگر سیاسی در شهر غزه گفت: «حماس نسبت به آنهایی که در اردن غربی هستند، گاهی اوقات از کلمه آشتی برداشت دیگری دارد». وی افزود: «در اردن غربی برخی ها از گرفتن کامل اداره های حکومتی در غزه صحبت می کنند، اما در میان حماس هنوز هم به این معنی است که قدرت باید تقسیم شود».

یکی از اساسی ترین مشکلات در مسئله امنیت، نقش جناح مسلح حماس به نام واحد قسام است. این گروه قبلا اعلام کرده که سلاحش را به زمین نمی گذارد. حتی یک جهت گیری استراتژیک سیاسی نیز در این میان به عنوان یک چالش دیده می شود.

تانیا کرامر/ ر.ش