بیت المقدس با سه دین بزرگ ابراهیمی چه پیوندی دارد؟

هیچ شهر پر جمعیت دیگری به پیمانه بیت المقدس تا این حد تاریخ پر از دگرگونی ها نداشته است. این شهر همواره دستخوش تغییرات قدرت سیاسی بوده است.

یهودی ها بیت المقدس را محل معابد شان و همچنان پایتخت اسرائیل باستان می دانند. مسیحیان این شهر را با مصلوب ساختن و همچنان رستاخیز عیسی مسیح، نکاتی که هسته ایمان شان را تشکیل می دهند، مرتبط می دانند. مسلمانان به اساس روایات اسلامی می گویند که پیامبر اسلام در یکی از شب های معراج به بیت المقدس رفته بود. این شهر، پس از مکه و مدینه، سومین شهر مقدس مسلمانان است.

مهمترین معابد سه دین بزرگ ابراهیمی در بیت المقدس قرار ذیل اند: مسجد الاقصی، که در مکان معبد سلیمان، اولین قبله مسلمانان قرار دارد؛ کلیسای مقبره مقدس، که به آن کلیسای رستاخیز نیز می گویند، از مقدس ترین مکان های مذهبی مسیحیان است؛ و دیوار ندبه که مقدس ترین مکان مذهبی یهودیان است.

در سال ۱۹۴۷ سازمان ملل متحد در یک تصمیم خود موقف "بین المللی" را برای بیت المقدس قایل شد که تا امروز از لحاظ حقوق بین الملل معتبر است. اما نه اسرائیلی ها و نه هم فلسطینی ها آن را قبول دارند.

کنست، یا پارلمان اسرائیل، در سال ۱۹۸۰ بیت المقدس را "پایتخت جاودانی اسرائیل" عنوان کرد، ولی در سطح بین المللی مورد تأئید و حمایت قرار نگرفت. در روند صلح میان اسرائیلیان و فلسطینی ها، که از سال ۱۹۹۳ به این طرف همواره با بن بست مواجه می شود، مشخص ساختن موقف نهایی بیت المقدس یک مشکل اساسی بوده و پیهم کنار زده می شود.

سفارتخانه ها کشور های مختلف، به جز از ایالات متحده امریکا و گواتیمالا، در شهر تل ابیب مستقر اند. برازیل در دسامبر گذشته اعلام کرد که سفارتخانه اش را به بیت المقدس منتقل می سازد. آسترالیا در پایان سال ۲۰۱۸، در صورت تحقق طرح "راه حل دو دولت"، بیت المقدس غربی را به عنوان پایتخت اسرائیل به رسمیت شناخت. روسیه و چین نیز در موضعگیری مشابه شان بیت المقدس شرقی را پایتخت دولت آینده فلسطین خواندند.

دونالد ترامپ رئیس جمهور ایالات متحده امریکا در طرح خود برای حل معضله خاور میانه، بیت المقدس را پایتخت غیر قابل تجزیه اسرائیل خواند. این طرح را اداره خودگردان فلسطین بلافاصله رد کرد. محمود عباس رئیس این اداره در موضعگیری اش در برابر طرح ترامپ قطع هرگونه مناسبات با اسرائیل و ایالات متحده امریکا" را اعلام کرد.

حکومت ترکیه نیز طرح ترامپ را "اشغال خاک فلسطینی ها" خواند. وزارت خارجه در انقره در اعلامیه ای در این رابطه گفت: «فلسطینی ها و سرزمین شان را نمی توان با پول خرید. ما همیشه برادر وار در کنار فلسطینی ها خواهیم ایستاد.»