جنگجوی پیشین افغان: فقط برای پول به سوریه رفتم
۱۳۹۶ آبان ۲, سه‌شنبه
اخیراَ سازمان دیدبان حقوق بشر در گزارشی گفت که مردان و جوانان افغان که برخی شان حتی ۱۴ ساله اند در بدل وعده پول و اقامت قانونی ایران برای دفاع از متحد این کشور، بشار اسد در سوریه می‌جنگند.
به گزارش دیدبان حقوق بشر، از سال ۲۰۱۳ به این سو افغان‌ها به شمول آن‌هایی که بدون اسناد قانونی در ایران زندگی می‌کنند، به واحد جنگجویان موسوم به «فاطمیون» در سوریه پیوسته است.
یک جنگجوی سابق به نام مستعار شمس که نخواست نام اصلی‌اش ذکر شود، در کابل به خبرگزاری فرانس پرس گفت: «برای من فقط پول مطرح بود.»
این جوان ۲۵ ساله از گروه قومی هزاره در سال ۲۰۱۶ دو بار به سوریه رفت و در جنگی اشتراک کرد که حالا در ششمین سال خود قرار دارد. او گفت: «هر کسی را که من دیدم به خاطر پول و ویزای ورود آزاد به ایران (به جنگ سوریه) می‌رفت. من هرگز کسی را ندیدم که به دلایل مذهبی به این جنگ رفته باشد.»
بعد از خروج ماموریت نظامی نیروهای امریکایی در افغانستان در اواخر سال ۲۰۱۴، وضعیت اقتصادی افغانستان خراب شد و بیکاری افزایش یافت که در نهایت منجر به افزایش مهاجرت‌ها شد. دیدبان حقوق بشر تخمین زده است که حدود سه میلیون افغان در ایران زندگی می‌کنند.
دیدبان حقوق بشر گفته است که استخدام کنندگان ایرانی برای واحد فاطمیون از میان شیعیان بی‌امید و بی‌چاره مردم را به مقصد جنگیدن در کنار نیروهای اسد استخدام کرده اند.
شمس گفته است: «من آنجا (ایران) رفتم چونکه بیکار بودم و این راهی بود تا برای خانواده ام پول پیدا کنم. هدفم یافتن یک کار در ایران بود. هیچ برنامه‌ای برای رفتن به سوریه نداشتم، اما بعد از چند ماه بیکاری، تصمیم گرفتم بروم.»
این جنگجوی سابق افزوده است: «آن‌ها ما را تشویق می‌کردند و می‌گفتند شمار مبارزان آزادی هستید و اگر زنده به ایران برگشتید، می‌توانید اجازه اقامت ۱۰ ساله در ایران بگیرید. اما هدف اصلی من، پیدا کردن پول بود.»
شمس توضیح داد که به این افغان‌ها یک و نیم میلیون تومان (۴۵۰ دالر) در هنگام ثبت نام در واحد فاطمیون داده می‌شد. بعد از آن، به گفته او ماهانه سه میلیون تومان داده می‌شد.
ماموریت نخست شمس در جنوری ۲۰۱۶ برای دو ماه حفاظت از یک سربازخانه در دمشق پایخت سوریه بود. او بار دوم در سپتمبر همان سال به شهر حلب فرستاده شد و بعد از آموزش استفاده از سلاح توسط سپاه پاسداران ایران، برای نخستین بار یک میل کلاشینکوف به او داده شد.
شمس توضیح می‌دهد که در وضعیت دشواری در جنگ میان افراد «دولت اسلامی» یا داعش و جبهه النصره گیر مانده بود: «در حلب ما با یک کمین مواجه شدیم. از ۱۰۰ جنگجو، ما تقریباَ همه آن‌ها را از دست دادیم. تنها ۱۵ نفر زنده ماندیم.»
این جنگجوی سابق گفت: «اجساد پس به ایران فرستاده شدند و خانواده‌های شان در افغانستان بدن جسد و یا قبر، مراسم تشییع جنازه در مساجد برگزار کردند.»
علی الفونه، عضو مرکز تحقیقاتی «شورای اتلانتیک» در واشنگتن تخمین می‌زند که بعد از سپتمبر ۲۰۱۳ بیش از ۷۶۰ افغان در جنگ سوریه کشته شده اند.
یک افغان دیگر که در سال ۲۰۱۷ به سن ۱۷ سالگی در سوریه جنگیده است، گفت که در واحد فاطمیون تنها افغان‌ها نبودند: «پاکستانی‌ها، عراقی‌ها همه بودند، همه شیعه بودند. ما در میان عرب‌ها بودیم، زبان شان را نمی‌فهمیدیم.»
دیدبان حقوق بشر گفته است که ایرانی‌ها از ارائه کردن آمار دقیق این جنگجویان افغان خودداری می‌کنند، اما تخمین زده می‌شود که ۱۵ هزار افغان عضو فاطمیون باشند.
رمضان بشردوست، عضو پارلمان افغانستان گفت: «آن‌ها توسط حکومت ایران مورد استفاده قرار می‌گیرند. حکومت ایران با آن‌ها مثل برده رفتار می‌کند.» بشر دوست افزود: «رنج، درد و گرسنگی این مردم برای حکومت افغانستان کدام نگرانی بزرگ نیست.»
شمس بعد از اصرار خانواده‌اش به افغانستان برگشت و حالا امیدوار است تا یک دکان باز کند. او قصدی برای سفر دوباره به سوریه ندارد: «من به کسانی که کسب و کاری در اینجا دارند، هرگز توصیه نمی‌کنم که آنجا بروند.»
af/rr (AFP)