رهبران شورشيان کانگو دردادگاه بين المللي جزا

لوبنگا که 48 سال دارد ، بايد به خاطر سربازگيري قريب به 30000 کودک درجنگهاي اِتوري ايالات شرقي کانگوي دموکراتيک بين سال 2002 و 2003 پاسخ بگويد. اين کودکان مجبورساخته شده اند که دست به قتل ، تجاوزجنسي ، غارتگري وتبهکاري بزنند.دادگاه بين المللي جزا، موارد نسل کشي، جرايم جنگي و جنايت عليه انسانيت را مورد دادرسي قرارمي دهد. اين محکمه هنگامي دايرمي گردد که مجازات عامل جرم درسطح ملي ممکن نبايد.

درحالي که دادگاه بين المللي جزا يکي ازجنگسالاران بزرگ کانگو را که تاهمين هفته گذشته با لشکرش عليه حکومت مرکزي مي جنگيد، درپاي ميز محاکمه مي کشاند، درافغانستان متهمان به جنايات جنگي ازطريق به اصطلاح قانوني همديگر رامي بخشند ودرملاء عام ورسانه هاي گروهي ازاعمال گذشته شان دفاع مي کنند. ناگفته پيداست که هيچ محاکمهء متهمان به جنايات جنگي وجنايات ضدبشريت نبايد به تشديد جنگ وخونريزي بيانجامد ، بلکه برعکس بايد صلح وبهروزي را تامين بکند. اما صلح بدون عدالت نيزامري است که تاکنون درهيچ گوشه ء دنيا اتفاق نيفتاده است.

رهبر شورشيان کانگو دردادگاه بين المللي جزا

واژه کوچک "تاريخي"، به روزدوشنبه چنان ورد زبان همه شد که ازمدعيان گرفته تا ناظران محاکمه ووکلا، درارتباط با نام قربانيان ازآن به تکراريادمي کردند. درتاريخ مسائل حقوقي اين نخستين بار است که دريک دادگاه بين المللي درپهلوي دادستان يا سارنوال، به خود قربانيان نيز اجازه داده مي شود که عليه متهمان اقامه دعوا بکنند.93 تن ازسربازان کودک قبلي ويا والدين ايشان دردادگاه بين المللي جزا مدعي شده اند که هنگامي که اين پسران ودختران ، نه ، ده ودوازده ساله بوده اند، توسط توماس لوبنگا ومليشه هاي وي بحيث قاتلان تربيت شده اند.

تِروه دِياکيسه، قاضي کانگويي براين نظراست که ، براي اين کودکان که بخش اعظم شان دچار ضربات روحي گرديده اند، به خاطرآوردن دوباره اين حوادث دردناک است، درعين زمان اينها بسيارممنون اند که حرفهاي آنها دردن هاگ شنيده مي شود. قاضي نامبرده مي گويد:

" شايد روزي جنگ درکانگو پايان يابد، اما براي آن کودکاني که به اين جنگ فرستاده شده اند، اين جنگ وکابوس آن هرگز پايان نمي يابد. آنها هميشه طنين سلاحهاي ماشيندار را درگوشهاي شان خواهند شنيد".

براي پارام پره زنگ ، عضو سازمان حقوق بشري موسوم "ديده بان حقوق بشر"، مشارکت فعالانه قربانيان جنگهاي داخلي درکانگو دراين محاکمه، داراي اهميت خارق العاده اي است.وي مي گويد:

" اين براي آن مهم است که محکمه در دن هاگ ، يعني هزاران کيلو متر دورترازمحل وقوع جنايت قرار دارد.اين امر مي تواند به ايجاد پيوند بين آنچه اينجا اتفاق مي افتد و رنج واندوه قربانيان کانگو يي کمک کند. آنها مي توانند صداي شان را بلند بکنند و دريک محاکمه مشارکت ورزند که درنهايت به آنها مي انديشد".

متهم چهل ساله ازقبيلهء هيما براين نظربوده است که هرخانواده ازقبيله هيما ، بايد يک فرزند ش را براي جنگ خونين عليه قبيله متخاصم ليندو اختصاص بدهد.به صدها پسر ودختر به عمرپايين ترازپانزده سالگي بدين ترتيب مجبورساخته شده اند که بکشند ، غارت کنند وتجاوزبنمايند. قاضي ارجنتيني اين محکمه، درسخنراني افتتاحيه خود گفته است که اينها مجرم نه ، بلکه خود قرباني بوده اند. مورينو اوکامپو مي گويد:

" سربازان دختر، که برخي ازآنها تازه دوازده سال عمرداشته اند، به حيث آشپيز وجنگجو، به حيث عمله تنظيفات و جاسوس وبه حيث کشيک چي و برده جهت سوء استفاده هاي جنسي به کارگرفته شده ا ند. دريک لحظه آنها بايد سلاح انتقال مي دادند، درلحظه ديگربايد به قوماندان شيرتعارف مي کردند وبعد ازجانب آمران شان مورد تجاوزجنسي قرارمي گرفته اند".

مارينو اوکامپو گفته است : ما بدون هرگونه ترديدي مي دانيم که توماس لوبنگا به مثابه رئيس به اصطلاح " اتحاديه ميهن پرستان کانگويي" ، براي سربازگيري و بدرفتاري با اين کودکان مسوول بوده است.

متهم که سه سال درانتظار چنين محاکمه اي بوده است، ازبي گناهي خود دم زده و براين اظهارش ايستادگي مي کند که به مثابه يک سياستمدار وي کدام نفوذي دربخش رفتارواحدهاي شبه نظامي نداشته است.

ديروزسه شنبه هنگامي که محاکمه آغازيافت، سه تن ازوکلاي مدافع لوبنگا فرصت يافتند تا دربرابراتهاماتي که عليه وي نسبت داده شده اند، موضع گيري نمايند. دادستان يا سارنوال نخواست سايراتهامات جنايي را عليه وي علاوه نمايد. مارينو اوکامپو اميدواراست که محاکمه کوتاه باشد و نتيجه آن درجريان همين سال معلوم شود.

اصولاً اين محاکمه قرار بود يک ونيم سال پيش آغازگردد. اما اداره دادرسي يا سارنوالي درارائه اسناد مهم غفلت نشان داد واين مي توانست درآن هنگام محاکمه را برهم زند. قضات يک درخواست وکلاي مدافع لوبنگا را براي رهايي وي رد کرده اند.

به روز سه شنبه هنگامي دادگاه بين المللي جزا به وکلاي مدافع توماس لوبنگا فرصت داد تا مواضع شان را دربرابر اتهامات نسبتي به وي ابرازدارند، وکلاي توماس لوبنگا رهبرمليشه ها اتهامات جنايات جنگي عليه وي را تقبيح کرده ومحاکمه را غيرمنصفانه خواندند. آنها دادستان يا سارنوال دادگاه بين المللي جزا را متهم ساختند که با کتمان رويدادها ، قواعد دادگاه بين المللي جنايي را پامال نموده است.

کاترين مبايل مشاوردفاعي لوبنگا دردومين روزمحاکمه مدعي شده است که " چگونه ما مي توانيم تحت چنين شرايطي يک محاکمه منصفانه داشته باشيم ...دفتردادستاني يا سارنوالي درکل قواعد را پامال نموده است . اوضاع توأم با پيشدواري بوده وبه زيان دفاع از( لوبنگا) مي باشد".

گروههاي حقوق بشرمي گويند که جنگهاي بين اقوام درمنطقه اتوري واقع درجمهوري دموکراتيک کانگو ازسال 1999 بدينسو موجب کشته شدن 60000 نفرگرديده وصدها هزارانسان ديگر را آواره ساخته است.

درصورت دعواي دادستان يا سارنوال آمده است که نقش لوبنگا دراين منازعه چنان بوده است تا کنترول خود را براين منطقه که سرشارازمعدنها طلا است حفظ نموده وتوسعه دهد. وي مدعي است که مليشه ها اطفال قريب به يازده ساله را ازخانه ها ، مکاتب و ميدانهاي فوتبال ربوده وآنها را به آموزشگاههاي نظامي ، جايي که آنها مورد لت وکوب قرارمي گرفته اند، انتقال مي داده اند.دختراني که دربين اينها بوده اند مورد تجاوزات جنسي قرارمي گرفته اند.

قراراست امروزچهارشنبه، هشت تن ازسربازان کودک پيشين به حيث شهود دراين دادگاه جهاني قصه زندگي ورنجهاي شان را بيان بدارند. بنا به اظهار لويس مورينو اوکامپو، رئيس دادرسان يا سارنوالها، آنها خواهند گفت که چگونه ازخانواده هاي شان جدا ساخته شدند ودر اردوگاههاي آموزشي به حيث آدم کشان فرمانبردارتربيت شده اند.