غنی: اعتماد به شرکای بین‌المللی یک اشتباه بود
۱۴۰۰ دی ۹, پنجشنبه
اشرف غنی، رئیس جمهور سابق افغانستان، در نخستین مصاحبه خود پس از سقوط کابل، با رادیوی ۴ بی بی سی، از فرار خود در اواسط ماه آگست دفاع کرد. او در این مصاحبه که با جنرال سر نیک کارتر، رئیس پیشین ستاد ارتش بریتانیا انجام شده، اظهار داشت که فرار برنامه‌ریزی نشده بود و او این کار را برای جلوگیری از خونریزی در شهر کابل انجام داد. او گفت: «صبح آن روز، نمی‌دانستم که در اواخر بعد از ظهر از آنجا خواهم رفت.»
غنی می‌گوید رئیس محافظت ریاست جمهوری و حمدالله محب مشاور امنیت ملی در آن زمان به وی اطلاع دادند که گارد ریاست جمهوری از هم پاشیده است. او افزود که اگر مقاومت می‌کرد، همه کشته می‌شدند و هیچکس نمی‌توانست از او دفاع کند: «محب واقعاً ترسیده بود و دو دقیقه بیشتر برایم فرصت نداد.»
غنی تاکید می‌کند که او برنامه داشت تا در آن روز به ولایت خوست برود، اما محب به او گفت که خوست و جلال آباد نیز سقوط کرده اند. رئیس جمهور سابق افغانستان در این مصاحبه گفته، فقط زمانی که هلیکوپترها پرواز کردند مشخص شد که از کشور خارج می‌شوند: "این واقعاً ناگهانی بود."
غنی در ۱۵ آگست پس از محاصره کابل توسط جنگجویان طالبان و تصرف تقریباً همه ولایت‌ها، از کابل به ازبیکستان و از آنجا به امارت متحده عربی رفت.
هرچند طالبان مدعی اند که آنان قصد داخل شدن به کابل را تا زمان به دست آمدن توافق نداشتند، ولی غنی به رادیو ۴ بی بی سی گفت که مشاوران امنیتی کلیدی‌اش به او گفتند که طالبان وعده خود را مبنی بر عدم ورود به کابل زیر پا گذاشته اند.
بسیاری از مردم به شمول شماری از نزدیکان اشرف غنی بیرون شدن او را دلیل عمده فروپاشی نظام و نیروهای مسلح عنوان می‌کنند. غنی در این مصاحبه گفته است: «کارنامه زندگی من نابود شد، ارزش‌هایم لگدمال شد و مرا قربانی کردند.» او اعتماد به شرکای بین المللی را «اشتباه بزرگ» عنوان کرده و می‌گوید که وی را تحت فشار دائمی قرار داده و اختیاراتش را محدود کرده بودند.
اسپنتا: برنامه فرار از مدت‌ها قبل تنظیم شده بود
رنگین دادفر اسپنتا که در زمان ریاست جمهوری حامد کرزی به عنوان وزیر خارجه و مشاور امنیت ملی کار کرده بود، در گفتگو با رادیوی آلمان گفته است که تسلط طالبان به قدرت در افغانستان در ماه آگست برای رهبری کابل غافلگیرکننده نبود، بلکه از مدت‌ها قبل آماده شده بود. اسپنتا در این مصاحبه با دویچلندفونک در مورد چگونگی سقوط و وضعیت زندگی زیر کنترول طالبان صحبت کرده و افزوده است که ماه‌ها قبل نحوه تخلیه رئیس جمهور، همسر و نزدیکانش تمرین شده بود: «همه چیزها آزمایش شده بودند، اینطور نبود که رئیس جمهور شتاب‌زده ارگ را ترک کند.»
اسپنتا اظهار داشته که بسیاری از سیاستمداران و ناظران در کابل می‌دانستند که فروپاشی دولت و جمهوری قریب الوقوع است، اما آنچان که او می‌گوید: «ما انتظار نداشتیم که همه چیز ناگهان با چنین عجله‌ای صورت بگیرد.»
«مصاحبه‌های نوستالژیک راه حل نیست»
اندکی پس از پخش مصاحبه اشرف غنی از سوی بی بی سی، امرالله صالح معاون او در زمان ریاست جمهوری در پیامی در صفحات فیس‌بوک و توییترش نوشت که «مصاحبه‌های نوستالژیک راه حل نیست.» او هرچند منظورش از «مصاحبه‌های نوستالژیک» را مشخص نکرده، اما گفته است که «با صف متحد و فارغ از لایه‌های مصحلت‌گرا و خیال باف به مبارزه خویش ادامه می‌دهیم. (...) اگر قرار بود به مردم خود حساب دهیم به مردم خود حساب خواهیم داد، نه به لندن و واشنگتن.»
غنی همچنین در مصاحبه‌اش اتهام بردن پول نقد با خود را رد کرده و گفته است که حتی می‌شود برای تحقیق در این مورد از دستگاه دروغ سنج استفاده شود. اتهام‌های تائید نشده ای وجود دارد که غنی در روز فرار از کابل میلیون‌ها دالر پول را با خود برده است.