فراریان جنگ غزنی: شهر را بوی جسد گرفته است
۱۳۹۷ مرداد ۲۲, دوشنبه
در داخل شهر غزنی این روزها چه می‌گذرد؟ مردم و حتی رسانه‌ها اطلاعات جامع و دقیق ندارند، چون هم ارتباطات مخابراتی با این شهر قطع است و هم خبرنگاران نمی‌توانند در وضعیت جنگی حوادث را به صورت جامع پوشش دهند.
ما برای این که تصویری از وضعیت غزنی ارائه کنیم، سراغ باشندگان این ولایت و کسانی را گرفته ایم که به تازگی این شهر را ترک کرده و به کابل پناه جسته اند.
براساس اظهارات ساکنان غزنی، تخمیناَ حدود ۱۵ درصد شهر در کنترول نیروهای دولتی است و طالبان بر ۸۵ درصد شهر تسلط دارند.
حاجی صیف الله که روز یک شنبه از محله شاه امیر محمد خان شهر غزنی فرار کرده است، به دویچه وله گفت: «من با چشم خود حدود ۳۵ نفر را دیدم که مرمی خورده و کشته شده بودند. من یک بایسکل سوار را دیدم که مرمی خورد و بر روی سرک افتاد. وضعیت طوری بود که نتوانستم به او کمک کنم.»
این باشنده غزنی می‌گوید بیشترین تلفات را نیروهای دولتی داشته اند، ولی افراد ملکی و طالبان نیز در این جنگ تلفات داده‌اند: «تابوت‌ها در شفاخانه بسیار زیاد است. در آنجا جای نمانده و بوی اجساد به حدی زیاد است که از سرک پیش شفاخانه گذشتن مشکل است.»
حکومت افغانستان می‌گوید نقاط استراتژیک غزنی را در دست دارد ولی نجات یافتگان می‌گویند که به جز ساختمان‌های ولایت، قوماندانی امنیه و ریاست امنیت ملی، همه مناطق شهر در کنترول طالبان است و هلیکوپترهایی که بر فراز شهر گردش می‌کنند، حمله‌ای علیه طالبان انجام نمی‌دهند.
یاسان یاسان یک نجات یافته دیگر می‌گوید: «جنگ چنان شدید بود که به مردم مجال نمی‌داد، کسانی که در خانه‌های شان زخمی شده بودند، زخمی‌های شان را به شفاخانه‌ها انتقال دهند.»
یاسان می‌افزاید: «وقتی از کنار جاده شفاخانه می‌گذشتیم تمام شهر را بوی اجساد گرفته بود و وضعیت بسیار نگران کننده بود.»
یاسان گفت که جای امنی در غزنی وجود ندارد: «جنگ وقتی در منطقه ما در پلان ۲ شدیدتر شد ما تصمیم گرفتیم به جای امن‌تری برویم. واقعا نمی‌دانستیم کجا برویم. خانه یکی از دوستان ما به خواجه علی رفتیم ولی وقتی آنجا رسیدیم وضعیت از منطقه ما هم بدتر بود. زیرا پلان ۲ تحت تصرف دولت و منطقه خواجه علی در دست طالبان بود.»
وضعیت گیرماندگان جنگ
کسانی که از جنگ غزنی فرار کرده می‌گویند گیرماندگان در شهر غزنی در وضعیت بدی بسر می‌برند، آب در بسیاری مناطق وجود ندارد و مواد غذایی مردم هم در حال تمام شدن است.
حاجی صیف الله گفت: «مردم آب ندارند. کسی که برای یک بشکه آب بیرون شده مرمی خورده. وضعیت اینگونه است.» او افزود که احتمال تلف شدن گیرماندگان به خصوص کودکان به دلیل کمبود آب و غذا وجود دارد: «اگر امشب برای مردم آب و نان نرسد، ممکن است که اطفال جان شان را از دست دهند و تلفات بیشتر شود.»
یاسان نیز گفت که مردم همه در فکر فرار از شهر غزنی هستند، ولی نمی‌دانند به کجا بروند زیرا همه جا جنگ است: «همه فقط در فکر این بودند که چگونه به منطقه امن‌تر بروند، ولی نمی‌دانستند که کجا امن است. چون تماس‌ها قطع بود.»
این نجات یافته افزود که ادویه در شفاخانه تمام شده و دیگر امکان تداوی زخمی‌ها وجود ندارد: «دیروز [مسئولان شفاخانه] گفتند که اگر ادویه برای ما نرسد ما نمی‌توانیم به زخمی‌ها رسیدگی کنیم.» به گفته یاسان بیشتر تلفات متوجه نیروهای دولتی است و در بین کشته‌شده‌ها و زخمی‌ها افراد ملکی نیز زیاد است چون در خانه‌های مردم راکت و گلوله اصابت می‌کند.
ساکنان شهر غزنی می‌گویند طالبان تمام بلندمنزل‌ها در داخل شهر را تصرف کرده و سلاح‌های مجهزی را بر بام‌ها نصب کرده اند، به این دلیل مردم و نیروهای امنیتی نمی‌توانند در داخل شهر گشت و گذار کنند. به گفته ساکنان غزنی بیشتر بار جنگ را سربازان امنیت ملی به دوش می‌کشند در حالی که اردوی ملی نقشی در جنگ ندارند و تنها از قرارگاه‌های شان دفاع می‌کنند.
حاجی صیف الله گفت تصرف دوباره شهر توسط دولت بسیار مشکل است زیرا طالبان در خانه‌های مردم جابجا شده و نیروهای دولتی را زیر نظر دارند: «طالبان در هوتل سلطان محمود جابجا شده و سلاح‌های دوربین‌دار را در آن جابجا کرده و نیروهای دولتی حرکت کرده نمی‌توانند. اردوی ملی هیچ جنگ نکرد و از قرارگاه‌های خود بیرون نشد.»
مریم مهتر، دیگر فرد فراری از غزنی، به دویچه وله گفت درگیری در شهر به حدی شدید است که مردم توان بیرون شدن و مجال فرار ندارند: «در ۲۴ ساعت اگر یک ساعت آرام باشد، دیگر کلا صدای فیر و راکت است. آرامی نیست در آنجا. تمام تاسیسات تیل فروشی‌ها و چوب فروشی‌ها آتش زده شده است. چیزی بنام آرامش وجود ندارد.»
چور و چپاول
براساس اظهارات نجات یافتگان غزنی، طالبان ادارات دولتی، ساختمان رسانه‌ها، آنتن‌های مخابرات و دانشگاه‌ها را آتش زده و زمینه چور و چپاول برای دزدان و معتادان در داخل شهر فراهم شده است. نجات یافتگان می‌گویند طالبان پس از تصرف ادارات دولتی وسایل قیمتی را با خود می‌برند و سپس نوبت دزدان و معتادان می‌رسد تا سهم خود را بردارند.
این نگرانی نیز وجود دارد که دزدان در روزهای آینده مارکیت‌ها، صرافی‌ها و دکان‌های شهر را نیز بدزدند زیرا در حال حاضر هیچ نیروی تنفیذ قانون در شهر غزنی حاکم نیست.
حاجی صیف الله گفت با آن که از شهر خارج شده ولی به شدت نگران خانه و دکانش در شهر غزنی است: «دیروز از خانه بیرون شدیم. همه فامیل ما گریه کردیم. هیچ اعتبار نیست. میزائیل و راکت می‌زنند. مردم در وحشت هستند.»
نجات یافتگان شهر غزنی گفتند در صورتی که حکومت به زدوی اقدام نکند، غزنی شاهد فاجعه بزرگی خواهد بود زیرا زمینه تداوی زخمی‌ها وجود ندارد و مردم با کمبود آب و غذا مواجه اند.
ح. همراز، کابل