واکنش تند معاون رئيس جمهور افغانستان به طرح صلح امریکا
۱۳۹۹ اسفند ۱۸, دوشنبه
انتونی بلینکن، وزیر امور خارجه ایالات متحده امریکا، نامه‌ای برای رئيس جمهور افغانستان فرستاده و در آن از این طرح نیز نام برده است. شماری از رسانه‌ها لحن این نامه را غیرمعمول عنوان کرده اند.
امرالله صالح، معاون اول ریاست جمهوری افغانستان در سالیاد وفات مارشال محمد قسیم فهیم معاون اسبق ریاست جمهوری افغانستان به این نامه و طرح پیشنهادی ایالات متحده امریکا واکنش شدید نشان داد.
او گفت: «رابطه ما با امریکا بنیادی و استوار به احترام متقابل است و هر لحظه‌ای که درک کنیم که احترام منافع وجود ندارد ما ملت خود را در جریان می‌گذاریم. با توجه به نوع رابطه‌ای که داریم و از دید مالی ضعیف استیم، اما یکی از ویژگی این ملت این است که هیچگاه فقر باعث نشده که ما عزت خود را به سازش بگیریم.»
این مقام حکومت افغانستان تاکید کرد که ایالات متحده امریکا می‌تواند تنها در مورد سرنوشت سربازان باقی مانده امریکایی در افغانستان تصمیم بگیرد، نه سرنوشت ۳۵ میلیون افغان: «ما نیاز به صلح را درک می‌کنیم... اما صلح آمرانه و تسلیمی را هرگز.»
صالح گفت که با هئیت ایالات متحده امریکا زیر رهبری خلیلزاد دو روز ملاقات داشتند و در نخستین روز این مذاکرات «یک خط غیر قابل سازش» را با این هیئت شریک ساختند مبنی به این که تحت هیچ شرایطی حق رای از مردم افغانستان سلب نشود.
او گفت که اگر طالبان به اصل انتخابات توافق کنند، بحث در مورد تاریخ برگزاری آن ممکن است: «ما سر مسایل اصلی معامله نمی‌کنیم، ولی سر تاریخ انتخابات می‌توانیم حرف بزنیم.»
به گزارش رسانه‌ها در طرح پیشنهادی خلیلزاد برگزاری یک نشست در ترکیه برای امضای توافقنامه صلح نیز در نظر گرفته شده است.
صالح با اشاره به این طرح گفت: «روی این که این نظارت‌شده‌ترین انتخابات تاریخ بشر باشد، ما می‌توانیم گپ بزنیم، اما در [مورد] معامله‌ای در یک اتاق بین ۲۰ نفر باشد که بیایند نسخه انحلال قانون، نظام و دست‌آوردها [را بنویسند] و از همه مهم‌تر حق رای را از توده افغانستان بگیرند، ابداً.»
صالح به یک ماده دیگر این طرح در مورد «ایجاد شورای عالی شریعت» اشاره کرد و تاکید نمود که برایش قابل قبول نیست که «ملاهایی از مدرسه حقانیه پاکستان» بیایند و به مردم سند مسلمانی بدهند.
صالح گفت: «من در پای این سند ننگ ابداً امضا نخواهم کرد.»
عبدالله عبدالله، رئیس شورای عالی مصالحه ملی افغانستان، برخلاف موضع ملایم‌تری گرفت و گفت که حکومت و سیاسیون باید عجله امریکا در روند صلح افغانستان را درک کنند.
او تصریح کرد که افغانستان یک بار دیگر در یک نقطه عطف و آزمون بزرگ قرار گرفته که از یک طرف همه صلح می‌خواهند، ولی از طرف دیگر «استعجالیت‌های وجود دارد که در کنترول ما نیست».
عبدالله عبدالله گفت: «ما از نامه دفاع نمی‌کنیم؛ ولی آیا برای مردم افغانستان صلح یک مساله عاجل نیست؟ اما صلح با عزت و پایدار؛ اصولی که در نامه پیشبینی شده زیاد قابل بحث نیست. بنابراین بزرگان باید تصمیم بگیرند که صلح می‌خواهند یا نه. اگر مساله انتخابات مطرح است باید انتخابات در موقع اش برگزار شود؛ اما در وضعیت امروزی نمی‌توانیم در سه ماه انتخابات برگزار کنیم.»
عجله‌ای که عبدالله به آن اشاره می‌کند، مساله خروج نیروهای امریکایی است. حکومت پیشین ایالات متحده امریکا سال گذشته توافقنامه‌ای را با گروه طالبان امضا کرد که در آن خروج همه نیروهای امریکایی از افغانستان تا اول ماه می امسال درج شده است.
حکومت ایالات متحده امریکا فعلاً بررسی این توافقنامه را زیر کار دارد و در نامه وزیر خارجه امریکا به اشرف غنی نیز ظاهراً هشدارگونه یادآوری شده است که مساله خروج همه نیروها هنوز هم به عنوان یک گزینه روی میز است.
نورالرحمن لیوال، چهره سیاسی که در انتخابات ریاست جمهوری اخیر افغانستان نامزد بود، می‌گوید: «سران حکومت وضعیت را با دستان خودشان خراب کرده اند و هیچ راهی جز قبول این طرح ندارند.»
با وجود انتقادهای مقام‌های حکومتی، شماری از تحلیلگران به این باورند که ایالات متحده امریکا برای بیرون کشیدن نیروهای خود و پایان بخشیدن به طولانی‌ترین جنگ این کشور این طرح را عملی خواهد کرد.
آصف ننگ، آگاه مسایل سیاسی به دویچه وله گفت: «امریکا وفادار به توافقنامه قطر می‌ماند و اما اعتماد امریکا بالای حکومت فعلی سلب شده است و طرح صلح امریکا عملی خواهد شد.»