واکنش‌ها به اعلام نتایج ابتدایی انتخابات پارلمانی حوزه کابل

در حالی که انتظار می‌رفت جوانان تحصیلکرده با برنامه‌های منظم این‌بار به پارلمان افغانستان راه یابند؛ ولی نتایج ابتدایی نشان می‌دهد که بیشتر کرسی‌های پارلمان را تاجران و سرمایه‌دارانی بدست آورده‌اند که مبالغ هنگفتی را در مبارزات انتخاباتی مصرف کرده‌اند.

ولایت کابل در پارلمان افغانستان ۳۳ کرسی دارد. از این میان ۹ زن و ۲۴ مرد به پارلمان راه یافته‌اند. زنان برنده، در آخر لیست کمیسیون انتخابات قرار دارند و به دلیل تبعیض مثبتی که در قانون اساسی و قانون  انتخابات برای زنان مدنظر گرفته شده‌، این تعداد زنان براساس سهمیه شان به پارلمان راه یافته اند.

البته این نتیجه ابتدایی است و ممکن است در نتیجه رسیدگی به شکایات توسط کمیسیون شکایات انتخاباتی، تغییراتی در آن وارد شود.

حفیظ الله ذکی، روزنامه نگار و آگاه مسایل سیاسی می‌گوید در انتخابات پارلمانی تقلب و معاملات پولی پیش از اعلام نتایج به حدی بود که اعتبار این روند را نزد مردم صدمه زد: «از ابتدا پیش بینی می‌شد که نتایج انتخابات مانند خود انتخابات نمی‌تواند انتظارات مردم را براورده بسازد.»

به دنبال نشر نتایج ابتدایی انتخابات پارلمانی در کابل، شماری از کاربران شبکه‌های مجازی به آن واکنش نشان دادند. برخی از کاربران نوشته‌اند که بهتر بود به جای انتخابات، کمیسیون انتخابات نمایندگان تاجران و سرمایه داران را بدون مصارف هنگفت و سرگردانی‌ها مردم، به پارلمان می‌فرستاد.

تعدادی از نامزدانی که نام شان در لیست ابتدایی برندگان قرار ندارد، کمیسیون انتخابات را به فساد و اخذ رشوت متهم می‌کنند. زمرک پادخوابی، یک تن از نامزدانی که در انتخابات پیروز نشده است گفت: «از ۱۰ دالر گرفته تا ۲۵۰ دالر یک رای خریداری و استفاده شده است.» اما کمیسیون انتخابات گفته است که نتایج ابتدایی بازتاب دهنده آرای مردم است.

میرویس سلام، نامزد معترض از حوزه کوچی‌ها نیز می‌گوید که آرای واقعی مردم تعیین کننده نبوده است:‌«شواهدی نزد من موجود است که کسی دو و نیم تا سه هزار رای داشته، ولی حالا در سیستم کمیسیون انتخابات به بیش از شش هزار رای افزایش یافته است. این جای شرم است.»

برخی‌ها در شبکه‌های مجازی از «نیمه پر گیلاس» سخن گفته و تاکید کرده‌اند که نتایج انتخابات نشان می‌دهد که مردم به جای پسران رهبران سیاسی به زنانی که در رسانه‌ها توانایی‌های شان را ثابت کرده‌، رای داده اند.

«ناکامی بانک‌های رای»

براساس نتایج ابتدایی، به استثنای پسر عبدالرب رسول سیاف، هیچ یک از فرزندان رهبران سیاسی و جهادی که به بانک رای شهرت دارند، به پارلمان راه نیافته‌اند. در انتخابات پارلمانی، فرزندان گلبدین حکمتیار، کریم خلیلی و محمد محقق و شماری دیگر از چهره‌های مطرح سیاسی در حوزه کابل نامزد بودند؛ اما هیچ یک از آن‌ها رای کافی به دست نیاورده‌و در فهرست ابتدایی نیستند.

حفیظ الله ذکی می‌گوید مردم این بار نشان دادند که دیگر وابسته به «بانک‌های رای» نیستند: «یک تعداد کسانی که قبلا خود را بانک رای مردم تلقی می‌کردند و رای خود را تضمین شده می‌دانستند، این بار با آرای بسیار کم شکست خوردند.»

برخی‌ها در صفحات مجازی کمپاین «رای من کجاست» را به راه انداخته و تاکید کرده اند که رای مردم در انتخابات پارلمانی تعیین کننده نبوده است؛ در حالی که این کمپاین منتقدان خود را نیز دارد. چنانچه شماری از فعالان شبکه‌های مجازی گفته اند که بیشتر مردم در انتخابات پارلمانی رای خود را به «پول و پلو» فروختند و به همین نتیجه انتخابات همان است که پیش بینی می‌شد.

پیش از اعلام نتایج ابتدایی کابل، مقامات حکومتی از کمیسیون انتخابات به شدت انتقاد کردند. داکتر عبدالله عبدالله رئیس اجراییه حکومت گفته است که اگر نفوس افغانستان به اندازه چین می‌بود، نتایج انتخابات تا روز قیامت هم اعلام نمی‌شد. سرور دانش معاون دوم رئیس جمهور غنی گفته است که ضعف و ناکارامدی رهبری کمیسیون سبب «سرافکندگی» مردم افغانستان شده است.

ح. همراز/ کابل