پومپئو استراتژی ایالات متحده در برابر ایران را اعلام کرد

ایالات متحده امریکا می خواهد بعد از بیرون شدن از توافقنامه اتومی با ایران، فشارهای اقتصادی اش را بر جمهوری اسلامی ایران افزایش دهد. مایک پومپئو وزیر خارجه ایالات متحده امریکا در واشنگتن گفت که تحریم های وضع شده اخیر علیه تهران، فقط یک آغاز است.

پومپئو تهدید کرد که خار تحریم ها بسیار دردناک خواهد بود و در صورتی که تهران کوتاه نیاید، واشنگتن "قوی ترین تحریم ها در تاریخ" را علیه این کشور وضع خواهد کرد.

پومپئو در نخستین سخنرانی بزرگ اش بعد از آغاز کارش به عنوان وزیر خارجه ایالات متحده امریکا، گفت: "ما فشار مالی بی مانندی را بر رژیم ایران اعمال خواهیم کرد. رهبری تهران نباید هیچ شکی بر جدیت ما داشته باشد."

او خطاب به اروپایی ها گفت که شرکت هایی که با ایران "معاملات ممنوعه" انجام می دهند، "مورد مواخذه قرار خواهند گرفت."

دونالد ترامپ رئیس جمهور ایالات متحده امریکا در ۸ مارچ به صورت یکجانبه، بیرون شدن کشورش را از توافقنامه اتومی ایران اعلام کرد که در سال ۲۰۱۵ در ویانا تصویب شده بود. او همزمان تحریم های اقتصادی علیه ایران را دوباره اجرایی کرد.

در توافقنامه اتومی سال ۲۰۱۵ جامعه جهانی خود را ملزم کرد که تحریم ها علیه جمهوری اسلامی ایران را لغو می کند. در عوض باید ایران غنی سازی یورانیم به هدف دست یافتن به سلاح اتومی را متوقف کند.

ترامپ خواستار یک توافقنامه وسیع و همه جانبه با ایران شده است.اما دیگر دولت های امضا کننده توافقنامه اتومی، فرانسه، بریتانیا، آلمان، روسیه و چین می خواهند به توافقنامه اتومی سال ۲۰۱۵ پابند بمانند.

فهرست خواست های ۱۲ گانه

پومپئو در واشنگتن فهرستی از ۱۲ خواست را معرفی کرده است. از دید ناظران در این فهرست بعضی از مطالبات هم هستند که عملی ساختن آن از جانب ایران بسیار غیر محتمل به نظر می رسد.

وزیر خارجه ایالات متحده امریکا در باره سیاست اتومی توضیح داد: "ما باید مطمئن سازیم که ایران هرگز نتواند در مسیر دستیابی به سلاح اتومی قدم بگذارد."

او افزود که تهران باید غنی سازی یورانیم را متوقف سازد. این در حالی است که توافقنامه اتومی سال ۲۰۱۵ غنی سازی یورانیم را با محدودیت شدید اجازه می دهد. افزون برآن باید ایران رفتن بازرسان را در تمام نقاط کشور بدون محدویت تضمین کند.

به گفته پومپئو، سرانجام باید ایران نتایج همه تلاش های پیشین اش را برای ساختن سلاح اتومی در میان بگذارد. وزیر خارجه ایالات متحده امریکا افزود که توافقنامه اتومی ویانا برای همه جوانب و برای تمام جهان بد بوده است. حالا امریکا اهدافش را خارج از این توافقنامه تعقیب می کند.

پومپئو همزمان از ایران خواست که حمایت اش را از ملیشه های شیعی حوثی در یمن و طالبان در افغانستان به زودی متوقف کند. او تاکید کرد که تهران باید نیروهای نظامی اش را از سوریه بیرون کند و به حمایت از ملیشه حزب الله در لبنان پایان دهد.

پومپئو ادامه داد که افزون بر آن ایران باید به تهدید اسرائیل پایان دهد و همه شهروندان امریکایی را که در ایران مفقود و یا به دلایل نادرست دستگیر شده اند، آزاد کند.

وزیر خارجه ایالات متحده امریکا همزمان سهولت هایی را برای ایران در چشمرس قرار داد، در صورتی که این کشور «تغییرات بزرگ تر» از خود نشان دهد. مثلاً در چارچوب یک توافقنامه جدید، ایالات متحده امریکا آماده خواهد بود همه تحریم ها را لغو کند، روابط  کامل دیپلوماتیک و مالی را دوباره برقرار سازد و حتی این کشور را در راستای نوسازی اقتصادی کمک کند.

انتقاد از سخنان پومپئو

اندکی قبل از این سخنان، هایکو ماس، وزیر خارجه آلمان بار دیگر از توافقنامه اتومی ایران دفاع کرد. او در حاشیه دیدار وزرای خارجه ۲۰ کشور صنعتی (جی ۲۰) در بوینس آیرس گفت که این توافقنامه "امنیت بیشتر" فراهم می کند.

فدریکا موگرینی مسئول امور خارجی اتحادیه اروپا از سخنان پومپئو به روشنی انتقاد کرد و گفت: "این سخنان وزیر خارجه پومپئو نشان نمی دهد که خروج از توافقنامه اتومی چگونه از منطقه در برابر خطر مجهز شدن به سلاح های هسته یی محافظت کرده است یا خواهد کرد."

افزون بر آن از دید موگرینی، وزیر خارجه امریکا نتوانسته است روشن سازد که بیرون شدن از توافقنامه "ما را در یک موقعیت بهتر قرار می دهد تا بر شیوه برخورد ایران در حوزه های خارج از توافقنامه اتومی تحت تاثیر قرار دهد."

حسن روحانی رئیس جمهور ایران در واکنش به سخنان وزیر خارجه امریکا گفت که جهان امروزی نمی پذیرد که امریکا بخواهد برای کل جهان تصمیم بگیرد.

dw/kle/stu (afp, dpa, rtr, ape)/af/hm