کودکان بیشتر از همه از فاجعه‌های طبیعی آسیب می‌بینند
۱۳۹۷ آبان ۲۹, سه‌شنبه
زلزله یی با قدرت ۷.۸ درجه در مقایس ریشتر در ماه اپریل سال ۲۰۱۶ منطقه شمال غربی اکوادور را به شدت تکان داد. بسیاری از مردم این منطقه دیگر چانسی برای ادامه زندگی نداشتند. بیش از ۶۶۰ نفر کشته و۸۰ هزار نفر خانه و کاشانه و دار و ندارشان را از دست دادند. ۵۶۰ مکتب نیز به گونه نسبی یا کاملا ویران شدند.
این وضعیت بیشتر اطفال را متاثر کرد. بسیاری از اطفال والدین شان را از دست دادند و در ابتدا کاملا تنها و بی سرپناه بودند. گرچه کمک های اضطراری سرازیر شدند، اما برای مراقبت گسترده از کودکان زمان زیادی نیاز بود. سازمان امدادی «پلان انترنشنل» تا سال ۲۰۱۷ به ۳۹ هزار و ۹۰۰ کودک کمک عاجل فراهم کرد.
مثال اکوادور نشان می دهد که چگونه کودکان در فجایع طبیعی آسیب پذیرند. بنابراین "گزارش خطرات جهانی ۲۰۱۸" که از سوی "انجمن انکشافی کمک می کند" و دانشگاه "رور" در بوخوم منتشر شد، به کودکان اختصاص داده شد.
پیتر موکه، مدیر عامل "انجمن انکشافی کمک می کند" در گفتگو با دویچه وله گفت: «کودکان به خصوص در زمان بروز حوادث و فاجعه های طبیعی به شدت متاثر می شوند و نسبت به بزرگسالان بیشتر آسیب پذیرند، چون که از لحاظ جسمی ضعیف ترند.» به گفته او، از لحاظ قانونی نیز کودکان اغلبا کمتر نسبت به بزرگسالان حفاظت می شوند. او افزود: «کودکان کمتر می توانند حق شان را بخواهند، گرچه این حق از سوی کنوانسیون حقوق اطفال به آنها داده شده است. به خصوص بعد از بروز فاجعه های طبیعی وضعیت برای کودکان دشوار می شود.»
سونامی سال ۲۰۱۱ در جنوب شرق آسیا نشان داد که تا چه اندازه کودکان می توانند از حوادث طبیعی متاثر شوند. این رویداد ۲ هزار و۸۰۰ کودک را یتم و بی سرپرست کرد. همچنین زمین لرزه سال ۲۰۱۰ در هائیتی نیز میزان آسیب پذیری کودکان را نشان داد. بعد از این فاجعه حدود ۷ هزار و۳۰۰ کودک بی پناه توسط قاچاقچیان کشوره مسایه جمهوری دومینیکن ربوده شدند. بعد از طوفان موسوم به "نرگس" در میانمار در سال ۲۰۰۸ صدها کودک مجبور به خدمتکاری و مزدوری در خانه ها شدند.
گزارش خطرات جهانی ۲۰۱۸ به تحولات غم انگیز در بعضی از مناطق اشاره می کند که ترکیبی از جنگ، درگیری، مشکلات و یا حتی فجایع طبیعی ویرانگر است.
در ضمن این گزارش گفته است نه تنها فاجعه های طبیعی مانند خشک سالی، زلزله و طوفان، بلکه عوامل اجتماعی نیز در بررسی خطرات جهانی در نظر گرفته شده اند.
کشورهای در معرض خطر و کشورهای امن
در این گزارش آمده است که هر جامعه ای می تواند مستقیم یا غیرمستقیم با اقدامات پیشگیرانه تاثیر خطرات طبیعی را کاهش دهد، مثلا تا حدودی با رعایت قوانین ساخت و ساز، ادارات نیرومند مبارزه با حوادث، تا حد ممکن پایین آوردن میزان فقر مفرط و کاهش دادن نابرابری اجتماعی. اما همه کشورها این امکانات را در اختیار ندارند. بر اساس معیارهای شاخص خطرات جهانی وانواتو، تونگا و فلیپین از آسیب پذیرترین کشورها و قطر، مالتا و عربستان سعودی از امن ترین کشورها محسوب می شوند. آلمان در رتبه ۱۷ کشورهایی با کمترین خطرات قرار دارد.
یکی از کشورهایی که در آن کودکان به شدت در رنج به سر می برند، یمن است. در این کشور از حدود چهار سال پیش تا کنون جنگ داخلی جریان دارد. این جنگ به خصوص غیر نظامیان را متاثر کرده است. چند میلیون نفر در داخل این کشور آواره شده اند. آنها نه تنها از خشونت های نظامی بلکه از خشکسالی های درازمدت نیز رنج می برند. درعراق نیز وضعیت دشوار است.
موکه می گوید: «این کشورها هرگز توانایی آن را ندارند که در وضعیت جنگی در برابر رخدادهای طبیعی اقدامات مناسب انجام دهند.» او افزود: «بسیاری از کودکان در یک محیط کاملا مخروبه و یا در کمپ پناهجویان زندگی می کنند، جایی که شرایط برای آموزش و یا به دست آوردن مراقبت های صحی بسیار دشوار است.»
درخواست حمایت بیشتر از کودکان
تعهد برای حمایت از کودکان در جریان و یا بعد از بروز فجایع طبیعی مهم است. دومین کنفرانس جهانی برای کاهش فجایع با شعار "جهانی امن برای همه" در سال ۲۰۰۵ در کوبه جاپان برگزار شد.
این کنفرانس جهانی چارچوب یک برنامه عمل را تصویب کرد. این برنامه اقداماتی برای حفاظت از کودکان مانند شبکه های امن اجتماعی و برنامه های بازسازی از جمله مراقبت های روانی و اجتماعی را به عنوان یک اولویت در نظر گرفت. این برنامه ها باید کودکان را برای مقابله با پیامدهای روانی ناشی از فاجعه های طبیعی کمک کند. با وجودی که این کاری عادی نبود، اما محرکی برای توسعه مستمر حقوق کودکان بعد از فجایع بود.
به گفته پیتر موکه به همین دلیل نویسندگان این تحقیق خواستار گسترش حفاظت از کودکان شدند.آنها گفتند: «ما مشخصا خواستار آن هستیم که در کشورهایی که مکررا از خطرات طبیعی متاثر می شوند، برنامه های عملیاتی برای کودکان در نظر گرفته شود و حتی همکاری مشترک با آنها گسترش یابد.» به طور کلی نویسندگان این گزارش خواستار پیشگیری، سهیم کردن کودکان در برنامه ها و در نظر گرفتن کمک های موقتی برای اطفال شدند.
Knipp, Kersten/Pa/af