کووید۱۹ حتی با علایم خفیف میتواند آسیب جدی به مغز وارد کند
۱۳۹۹ تیر ۲۶, پنجشنبهنشانههای بیشماری وجود دارند که ویروس سارس کو وی ۲ نه تنها بر ریهها و جهاز تنفسی بلکه بر دیگر اعضای بدن نیز حمله میکند. این ویروس میتواند آسیبهای جدی بر قلب، رگهای خون، عصب، گرده و جلد وارد کند.
عصبشناسان بریتانیایی جزئیات تکاندهندهای از آسیبهای این ویروس بر اعضای بدن را در مجله مغز (Brain) نشر کرده اند. در این تحقیق علمی آمده است که ویروس جدید کرونا حتی در صورتی که علایم آن در فرد بیمار خفیف باشد و یا فرد مبتلا در حال بهبودی باشد، میتواند آسیب جدی به مغز وارد کند. غالباً این آسیبها بسیار دیر تشخیص میشوند یا اصلاً کشف نمیگردند.
عصبشناسان کالج دانشگاهی لندن در ۹ بیمار کووید۱۹ التهاب حاد منتشره مغزی را تشخیص کرده اند. این بیماری التهابی بر پوشههای میلین عصب و طناب نخاعی تاثیر منفی وارد کرده و باعث دگرگونی ویرانکننده در سیستم مرکزی عصب میشود.
درجههای متفاوت آسیب
از ۴۳ بیمار کووید۱۹ که در این تحقیق مورد بررسی قرار گرفته اند، ۱۲ تن از التهاب سیستم عصبی مرکزی، ۱۰ تن از نوعی اختلال مغزی به نام «انسفالوپاتی» همراه با آشفتگی روانی، هشت تن از سکته و هشت تن دیگر از مشکلات عصبی پیرامونی که اکثراً سندروم «گیلن باره» تشخیص شده است، رنج میبرده اند. این سندروم واکنش سیستم ایمنی بدن است که به عصبها حمله میکند، منجر به فلج شدن آنها میشود و در پنج درصد واقعات مرگبار است. از جمله این بیماران یک خانم ۵۹ ساله در نتیجه همین بیماری جان باخته است.
داکتر مایکل زندی، نویسنده برجسته این تحقیق و مشاور در شفاخانههای کالج دانشگاهی لندن میگوید که دانشمندان تا حالا هرگز ویروسی را ندیده اند که مانند ویروس کنونی کرونا به مغز حمله کند. نکته غیرمعمول این است که این ویروس حتی در بیمارانی که علایم خفیف کووید۱۹ را دارند نیز صدمه رسانیده و آسیب جدی به مغزآنان وارد میکند.
آسیبهایی که ناشناخته میمانند
این تحقیقات تاییدکننده این ترس است که کووید۱۹ در برخی بیماران مشکلات صحی درازمدت ایجاد میکند. بسیاری بیماران مدتها بعد از بهبود یافتن نیز از نفستنگی و خستگی رنج میبرند. برخی بیماران بهبود یافته دیگر از کرختی، ضعف و مشکلات حافظه شکایت دارند.
التهاب حاد منتشره مغزی از نظر بیولوژیکی شباهتهای زیادی با بیماری التهابی «ام اس» (multiple sclerosis) دارد، با این تفاوت که شدیدتر است و انسانها غالباً یک بار به آن دچار میشوند. داکتر مایکل زندی توضیح میدهد که برخی مبتلایان به این بیماری التهاب مغزی دچار معیوبیت طولانیمدت میشوند، و برخی دیگر به خوبی بهبود مییابند.
داکتر زندی میگوید که گستره کامل بیماریهای مغزی و عوارض جانبی ویروس جدید کرونا ممکن است تاهنوز شناخته نشده باشد، به خاطر این که بسیاری بیماران در شفاخانهها به حدی مریض اند که فعلاً معاینه شان از طریق اسکن مغز و دیگر روشها ممکن نیست.
این داکتر میگوید: «ما میخواهیم که توجه داکتران را در سراسر جهان به این عوارض ویروس کرونا جلب کنیم.» به گفته او، داکتران و کارمندان صحی در مورد آن بیماران کووید۱۹ که علایم مشکلات حافظه، خستگی، کرختی و ضعف دارند، حتماً با یک داکتر عصبی مشورت کنند.
الکساندر فرویند/ ع. ف.