آخرین تلاش‌ها برای حل بحران مسجد لعل پاکستان
۱۳۸۶ تیر ۱۸, دوشنبه
هشدار پرویز مشرف
یک هفته پس از درگیری‌های خونین اسلام آباد هنوز اوضاع ناآرام است و از پیرامون مسجد لعل صدای رگبار به گوش می‌رسد. امروز دوشنبه اوضاع آرام‌تر به نظر می‌رسد بدون آنکه راه حلی قطعی یافته شده باشد.
پرزیدنت مشرف شامگاه یکشنبه در نشستی فوق‌العاده فرمان حمله سراسری به مسجد را صادر کرده است. او در پیامی رادیو و تلویزیونی به شورشیان مسلمان هشدار داد که خود را تسلیم کنند تا جلوی درگیری‌های خونین‌تر گرفته شود. پرزیدنت گفت:
«آنها باید بیرون بیایند و خود را تسلیم کنند. به آنها هشدار می‌دهم که اگر تسلیم نشوند کشته می‌شوند. ما در این ماجرا به اندازه کافی صبر و خویشتن داری نشان دادیم اما این از عجز و ناتوانی ما نبود. ما قوی هستیم اما نگران جان زنها و بچه‌هایی هستیم که در مسجد گرفتار شده‌اند.»
بامداد دوشنبه گفته شد که نیروهای امنیتی کشور استراتژی دیگری در پیش گرفته و حمله را عقب انداخته است. به نظر مقامات دولتی در مسجد و مدرسه، رهبری شورش اینک به دست گروهی از تندروترین اسلام گرایان افتاده است که از هرگونه سازشی جلوگیری می‌کنند. در این شرایط دولت در برابر تصمیم دشواری قرار گرفته است و در انتظار به سر می‌برد. محمدعلی دورانی وزیر اطلاعات پاکستان می‌گوید:
”ما به شورشیان آخرین مهلت را داده‌ایم که تسلیم شوند و از مسجد بیرون بیایند. اگر با آرامش از مسجد بیرون بیایند دیگر موجبی برای حمله ماموران وجود نخواهد داشت و این برای حفظ جان زنان جوانانی که در مسجد گرفتار شده‌اند بهترین راه‌حل است.“
در آخرین درگیری‌های قهرآمیز که شامگاه شنبه روی داد یک فرمانده ارتش پاکستان کشته شد و همچنین گزارش شده است که در میان طلاب داخل مسجد نیز عده زیادی جان خود را از دست داده‌اند اما از رقم دقیق قربانیان آماری در دست نیست. عبدالرشید غازی سخنگوی طلاب شورشی دیروز، یکشنبه، از صدها کشته سخن گفته است، اما ارتش تعداد قربانیان را خیلی کمتر می‌داند.
با ادامه محاصره مسجد مخالفان مذهبی انتقاد از دولت را شدت داده‌اند. مخالفان از دولت می‌خواهند که هر چه زودتر به این درگیری پایان دهد و اجازه ندهد که خون بیشتری ریخته شود. حسن منور از رهبران اتحاد ضددولتی اسلام گرایان چنین می‌گوید:
«ارتش باید عقب نشینی کند. تا حالا بیش از ۳۰۰ نفر از طلاب مدرسه کشته شده اند. آنها طلاب معمولی بودند و نه تروریست. هیچکس با این گونه حملات ارتش موافق نیست. در پاکستان ارتش مسئول تمام گرفتاری‌ها و بدبختی‌های مردم است.»
روشن نیست که چند نفر هنوز در داخل مسجد حضور دارند. دولت عقیده دارد که عده آنها بیش از ۵۰۰ نفر نیست که شورشیان مسلح از خروج آنها جلوگیری می‌کنند. غازی رهبر شورشیان می‌گوید که در داخل عمارت حدود ۱۸۰۰ نفر به محاصره افتاده اند. اما برخی عقیده دارند که بسیاری از مردم مایلند از مسجد خارج شوند اما عده ای از پیکارجویان خارجی مانع خروج آنها هستند.
آخرین تلاش‌ها برای حل بحران
در تلاش برای پایان دادن به بحران مسجد لعل در اسلام‌آباد پاکستان، گروهی از روحانیون پاکستان روز دوشنبه ۹ ژوئیه با نمایندگان دولت و نیز شورشیان اشغا‌ل‌کننده‌ی مسجد لعل دیدار کردند.
یک مقام بلندپایه سازمان امنیت پاکستان این اقدام روحانیون پاکستان را "آخرین تلاش علما" و نمایندگان مدارس مذهبی برای خاتمه‌ی بحران نامیده است.
یکی از مسئولان سازمان "وفاق‌المدارس"، که هدایت مدارس مذهبی پاکستان را بر عهده دارد گفته است «ما تمام کوشش خود را بکار می‌گیریم تا این بحران به شکل مسالمت‌آمیز حل و فصل گردد.»
"شورای علمای پاکستان"، که تشکیلاتی است مستقل و ماه گذشته برای اسامه بن‌لادن نشان تقدیر فرستاد و او را "سیف‌الاسلام" خواند، نیز به گفته‌ی خودشان، برای کمک به حل این بحران دعوت شده‌اند.
مولانا طاهر اشرفی رئیس "شورای علمای پاکستان" گفته است مقام‌های بلندپایه حکومت نیمه‌شب گذشته آخرین تماس‌ها را برقرار کردند تا عبدالرشید غازی، سرکرده‌ی طلبه‌های سنگر گرفته در مسجد لعل را برای تسلیم متقاعد نمایند.
به گفته‌ی منابع نزدیک به اسلام‌گرایان، حتی از گروه‌های ممنوع‌شده‌ی اسلامی در پاکستان نیز برای اعمال فشار به عبدالرشید غازی کمک خواسته شده است.
مقام‌های امنیتی پاکستان می‌گویند به هیچ‌وجه به این خواست عبدالرشید غازی تن نخواهند که او از مسجد خارج شده و آزادانه راه خود را در پیش بگیرد.
طلبه‌های مدارس مذهبی پاکستان از روز سه‌شنبه، سوم ژوئیه مسجد لعل در اسلام‌آباد، پایتخت پاکستان را به اشغال خود درآورده‌اند. این طلبه‌ها، که عقایدی رادیکال و بنیادگرایانه دارند، خواهان اجرای قوانین شریعت اسلام در سراسر پاکستان هستند. رهبر آنها عبدالرشید غازی حاضر به تسلیم خود به دولت نیست و می‌گوید او و طرفدارانش شهادت را ترجیح می‌دهند.