1. پرش به گزارش
  2. پرش به منوی اصلی
  3. پرش به دیگر صفحات دویچه وله

آلمان: حضور زنان در دانشگاه‌ها تا پایان جنگ جهانی دوم

۱۳۸۶ اسفند ۹, پنجشنبه

با آغاز دوران نازی، امکانات تحصیلات عالی برای زنان کمتر شد. نازی‌ها علاقه‌ای به زنان تحصیل‌کرده نداشتند و آنها را به تدریج از محافل علمی بیرون کردند. از سال ۱۹۳۶ به بعد دیگر هیچ زنی اجازه قضاوت و وکالت را به دست نیاورد.

https://p.dw.com/p/DFPp
برابری حقوق زن ومرد در آلمان بدون مبارزات زنانی چون آگوسته اشمیت (سمت چپ) و لوئیزه اوتو پترز میسر نمی‌شدعکس: picture-alliance / dpa

در سال ۱۸۹۶ پس از مبارزاتی طولانی، اولین قدم برای شرکت زنان در امور علمی - دانشگاهی برداشته شد و آنان اجازه یافتند در رشته هایی مثل پزشکی و علوم نظری در دانشگاه‌ها به تحصیل بپردازند.

با آغاز جمهوری وایمار در آلمان در سال ۱۹۱۹ ، قوانین دوران امپراطوری به دست فراموشی سپرده شدند و شمار دانشجویان زن در این کشور به تدریج افزایش یافت. در قانون اساسی، زنان حقوقی برابر مردان یافته بودند و می‌توانستند چون مردان در دانشگاه‌ها به تحصیل در رشته‌ی دلخواه خود بپردازند. دانش‌آموزان دختری که تازه دیپلم متوسطه گرفته بودند، باشور و شوق فراوان به انتخاب رشته در دانشگاه‌ها می پرداختند.

ایرمگارد بروزیکه، یکی از این دیپلمه های آن دوران، می‌گوید:

«من در بهار سال ۱۹۲۵ دیپلمم را گرفتم و بعد به شهر هاله رفتم تا در دانشگاه آنجا تحصیل کنم. معلم ما که خیلی دوستش داشتم و به او احترام می‌گذاشتم، مرا تشویق کرد که به دانشگاه بروم. چون خودش در هاله زندگی می کرد، من هم این شهر را برای تحصیل انتخاب کردم.»

در سال ۱۹۲۸ اتحادیه ی زنان دانشگاهی آلمان اعلام کرد که یک چهارم دانشجویان دختر در دوران تعطیلات دانشگاهی، به کار در کارخانه‌ها می‌پردازند تا کمکی برای هزینه‌ی تحصیلی خود داشته باشند.

بروزیکه به حافظه‌اش رجوع می‌کند:

«در ماربورگ دانشجوها این امکان را داشتند که از ساعت ۱۲ ظهر تا ۲ بعدازظهر به پخش غذا کمک کنند. ما از دوشنبه تا جمعه، هر روز دو ساعت کار می کردیم و در عوض می توانستیم خودمان هم غذای مجانی بخوریم.»

Alice Salomon
آلیسه سالومون اقتصاد، تاریخ و فلسفه خواند و در سال ۱۹۰۶ رساله‌ی دکترای خود را در باره‌ی "دستمزد نابرابر برای زنان و مردان" به پایان رساند

در پایان دوران جمهوری وایمار، شمار دانشجویان دختر نسبت به دانشجویان پسر، بیش از ۲۰ درصد بود. بیش از ۱۰ هزار دختر دانشجو در سال‌های ۱۹۱۹ تا ۱۹۳۳ موفق به اخذ مدرک دکترا شدند. حدود ۶۰ زن نیز توانستند خود را تا حد محققان کشور ارتقا دهند.

آگاته لاش، یکی از این زنان بود که در سال ۱۹۲۶ به درجه ی پروفسوری در رشته‌ی زبان شناسی در دانشگاه شهر هامبورگ رسید و نخستین مدرس زن در دانشگاه‌های آلمان شد.

اما با آغاز دوران نازی به تدریج سیاست تعلیمات دانشگاهی برای زنان کم و کمتر شد. نازی‌ها علاقه‌ای به زنان تحصیل‌کرده نداشتند و آنها را به تدریج از محافل علمی خارج ساختند. زنان پزشکی که شوهرهای آنها درآمد کافی داشتند، اجازه‌ی طبابت خود را از دست دادند. مزایای کارمندان ِ با درجات بالای دانشگاهی ، بسیار کمتر از گذشته شد.

از سال ۱۹۳۶ به بعد دیگر هیچ زن حقوق‌دانی اجازه ی قضاوت و وکالت را به دست نیاورد و اجازه کار کسانی که در قبل چنین اجازه‌ای داشتند، ملغی شد. هم‌چنین به دانشگاه‌ها دستور داده شد، میزان دانشجویان دختر را تا ۱۰ درصد کاهش دهند و شمار دانشجویان یهودی نیز باید تا یک درصد کاهش می یافت.

رادیو دویچه وله / Christine von Sodan