آمریکا "توافق هسته‌ای پنهان" با تهران را رد کرد
۱۳۹۲ دی ۲۵, چهارشنبه
موافقان طرح تشدید تحریم‌ها علیه ایران روز سه‌شنبه (۱۵ ژانویه/ ۲۵ دی – به وقت محلی) در گفت‌وگو با خبرنگاران مدعی شدند که دولت باراک اوباما با تهران در مورد آینده برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی به یک "توافق جانبی پنهان" رسیده است.
در بیانیه مشترک جان مک‌کین و لیندسی گراهام، سناتورهای جمهوری‌خواه آمده است: «ما از دولت اوباما می‌خواهیم هر چه سریع‌تر این موضوع را روشن و ترتیبی اتخاذ کند که نمایندگان کنگره بی‌درنگ و به‌طور کامل در جریان دیپلماسی هسته‌ای با ایران قرار بگیرند».
اما کاخ سفید می‌گوید که توافق پنهانی با ایران وجود ندارد و تلاش بر این است که اسناد توافق ژنو هر چه سریع‌تر آماده انتشار شوند. خبرگزاری رویترز در این مورد به نقل از جی کارنی، سخنگوی کاخ سفید نوشت: «ما اسناد را در اختیار کنگره و افکار عمومی قرار خواهیم داد، منتها در حال حاضر باید با طرف‌های مذاکره در مورد زمان و چگونگی انتشار اسناد همکاری کنیم. ما امیدواریم که هر چه سریع‌تر بتوانیم اسناد را منتشر کنیم».
موضوع محرمانه‌ماندن محتوی گفت‌وگوهای ژنو پیش از این در ایران هم خبرساز شده بود. برخی از جناح‌های سیاسی با استناد به این موضوع مذاکره‌کنندگان ایرانی را به "امتیازدهی به غرب" و "گذشتن از حقوق هسته‌ای ایران" متهم می‌کردند.
این در حالی است که اولی هاینونن، رئیس سابق بازرسان آژانس بین المللی‌انرژی اتمی، به خبرنگاران گفته که از عدم انتشار فوری اسناد توافق ژنو شگفت‌زده نشده و این موضوع پیش از این هم سابقه داشته است. به گفته هاینونن، توافق‌نامه‌ای که در سال ۱۹۹۴ بین آمریکا و کره شمالی در مورد نیروگاه‌های هسته‌ای کره شمالی تنظیم شد، بخشی به‌عنوان "توافق‌نامه‌های ویژه" داشت که هرگز به صورت رسمی در اختیار عموم قرار نگرفت.
سربازرس پیشین آژانس بین‌المللی انرژی اتمی می‌گوید که اسناد توافق آذرماه با ایران در ژنو احتمالا دو بخش دارند؛ یک بخش تعهدات ایران در مورد نصب تجهیزات و سانتریفوژها و بخش دیگر زمان‌بندی تحدید تحریم‌ها.
سنای آمریکا فعلا رأی‌گیری نخواهد کرد
همزمان ۵۹ سناتور از ۱۰۰ نماینده مجلس سنای آمریکا، از جمله ۱۶ سناتور هم‌حزبی باراک اوباما، از طرح تحریم‌های تازه علیه ایران پشتیبانی می‌کنند. رابرت منندز، سناتور دمکرات و رئیس کمیته روابط خارجی سنای آمریکا، پشتیبان اصلی طرح یادشده است. این طرح که موجب بروز اختلاف بین دولت و برخی از نمایندگان مجلس سنا شده، با هدف قطع فروش نفت ایران طی دو سال تهیه شده است. این طرح همچنین اختیارات دولت آمریکا برای تحدید تحریم‌ها علیه ایران را کاهش می‌دهد.
رهبر اکثریت دمکرات در سنای آمریکا روز سه‌شنبه گفت که فعلا قصد ندارد مجوز رأی‌گیری در مورد طرح تشدید تحریم‌ها علیه برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی را صادر کند. به گفته هری رید، ۱۰ نماینده که ریاست کمیته‌های مختلف سنا را بر عهده دارند، مخالفت خود با طرح یادشده را به اطلاع او رسانده‌اند. او به خبرنگاران گفت: «بگذارید منتظر نتیجه بمانیم. روند قانون‌گذاری در حال طی‌شدن است. من تصمیم دارم تا جایی که می‌توانم داوری منصف باقی بمانم».
از سوی دیگر میچ مک‌کانل، نماینده پرنفوذ جمهوری‌خواه در مجلس سنا، به خبرنگاران گفت که معتقد است طرح یادشده باید به رأی گذاشته شود. به زعم او، هواداران طرح تشدید تحریم‌ها ممکن است بتوانند موافقت ۶۷ نماینده – بیش از دو سوم نمایندگان – برای رأی‌گیری در مورد طرح یادشده را جلب کنند. در چنین صورتی رئیس جمهور نمی‌تواند طرح مصوب را وتو کند.
رئیس جمهوری آمریکا می‌گوید تصویب طرح‌هایی از این دست تلاش‌های بین‌المللی برای حل دیپلماتیک بحران هسته‌ای غرب با ایران را به خطر می‌اندازد. اوباما اعلام کرده که طرح یادشده را در صورت تصویب وتو خواهد کرد.
بر اساس توافق ژنو، در مهلت شش‌ماهه اجرای این توافق نباید تحریم تازه‌ای علیه برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی تصویب شود. در روزهای اخیر اعلام شد که گام اجرایی نخست در راستای توافق‌نامه ژنو روز سی‌ام دی (۲۰ ژانویه) برداشته خواهد شد. انتشار این خبر موضع جناح‌هایی را تقویت کرد که مخالف تشدید تحریم‌ها علیه ایران در این برهه زمانی هستند.