1. پرش به گزارش
  2. پرش به منوی اصلی
  3. پرش به دیگر صفحات دویچه وله

آیا "حدود الهی" نوجوانان را در برابر تعرض جنسی حفظ می‌کند؟

۱۳۹۷ خرداد ۹, چهارشنبه

آیت‌الله خامنه‌ای در واکنش به موجی که رسوایی یک تعرض جنسی در مدرسه‌ای در تهران به پا کرد فرمان "اجرای حدود الهی" را برای فرد خاطی داد. آیا فرمان از بالای سر قوه قضاییه چیزی را تغییر می‌دهد؟

https://p.dw.com/p/2yei7

شبکه‌های اجتماعی مملو از ویدیو‌های مربوط به رسوایی جنسی در مدرسه‌ای در غرب تهران است، مدرسه‌ای که عده‌ای از دانش‌آموزان قربانی سوءاستفاده جنسی معاون انضباطی شده‌اند؛ مادر و پدر‌های خشمگینی که می‌خواهند معاون انضباطی مجازات شود و معاون انضباطی که با عجز و لابه سعی می‌کند میزان جرم خود را "تخفیف" دهد.

ماجرا آنقدر بالا گرفت که آیت‌الله خامنه‌ای هم که در موارد مشابه سکوت اختیار می‌کرد، وارد صحنه شد و خواستار محاکمه و "اجرای حدود الهی" برای این "جنایت" شد. 

رهبر جمهوری اسلامی که همین دو روز پیش (دوشنبه ۲۸ مه/ ۷ خرداد) گفته بود "مدیریت" قوه قضاییه با رهبری نیست، این بار ترجیح داد وارد ماجرا شود.

اما این کار او در شبکه‌های اجتماعی بازتاب متفاوتی پیدا کرد. بسیاری از مسئولان پرسیدند اگر قرار است این بار متهم محاکمه و احیانا به شدیدترین وجه مجازات‌ شود، تکلیف متهمان دیگری که اتهام‌شان دست کمی از این مورد ندارد، از جمله مورد سعید طوسی چیست؟

محمد گندم‌نژاد طوسی معروف به سعید طوسی معلم کلاس‌های درس قرآن و از قاریان نزدیک به بیت آیت‌الله خامنه‌ای متهم به برقراری "ارتباطات ناسالم با نوجوانان" شده بود، اما از اتهام کودک آزاری تبرئه شد. بعدها محمود صادقی نماینده تهران در مجلس از "اعمال نفوذ بیت رهبری" در پرونده سعید طوسی و تبرئه او خبر داد. 

خلاء‌های قانونی و "اخلاقیات" دست و پاگیر

آیا در قانون مجازات اسلامی جرمی تحت عنوان "تجاوز جنسی" یا "خشونت جنسی" به طور کلی و به طور ویژه برای کودکان و نوجوانان تعریف شده است؟ اگر شده، این قوانین چه نواقصی دارند؟ تکلیف قانون حمایت از حقوق کودک و نوجوان چه شده است؟

شهیندخت مولاوردی، دستیار رئیس جمهور روز چهارشنبه ۹ خرداد (۳۰ مه) خواست که هرچه سریع‌تر "قانون حمایت از حقوق کودک و نوجوان" تصویب شود. او به خبرنگاران گفت: «این لایحه چند مجلس و دولت را پشت سر گذاشته اما هنوز به قانون تبدیل نشده است چون قوانین موجود و فعلی ما از بازدارندگی لازم در مقابل آزار جنسی برخوردار نیستند؛ نه آزار جنسی تعریف شده و نه مجازاتی برای آن مشخص شده است.»

اما گذشته از قوانین، نقش آموزش، آگاهی دادن و آماده ساختن کودک، نوجوان و مادر و پدرها در جلوگیری از سوءاستفاده جنسی چیست؟ آیا "حجب و حیا" و "اخلاقیات" حاکم بر بخش بزرگی از جامعه خود بستری برای رشد تعرض جنسی در خفا نیست؟  محدودیت‌های مضاعف جمهوری اسلامی در حفظ تابویی به نام روابط جنسی چطور؟ 

شهین‌دخت مولاوردی در سخنان‌ امروز خود گفت که سیستم آموزشی ایران به مجموعه‌ای از تدابیر بازدارنده و آموزشی نیاز دارد تا به دانش‌آموزان، معلمان و خانواده‌ها آگاهی‌های لازم را بدهد. مجموعه‌ای که جای آن در مدارس خالی است. 

آن‌چه در این موارد نادیده گرفته می‌شود بازپروری متهمان است. متهم اگر از افراد با نفوذ باشد، چه بسا که "تبرئه" شود. اگر ماجرا مانند این مورد آخر به شدت رسانه‌ای شود، ممکن است سر متهم با یک فرمان بالای دار رود. اما در تمام این موارد جای بازدارندگی و پیش‌گیری خالی است. 

دستیار حسن روحانی، رئیس جمهوری در این مورد نیز به نکته درستی اشاره کرد. خانم مولاوردی گفت: «مجموعه‌ای از تدابیر بازدارنده، آموزشی و بازپروری را نیاز داریم زیرا بسیاری از کسانی که مجرم و متهم در چنین جرایمی هستند، نیازمند بازپروری هستند تا به جامعه بازگرددند و بازاجتماعی شوند.»

دویچه‌وله فارسی در باره قوانین موجود در جمهوری اسلامی برای رسیدگی به اتهامات تجاوز و تعرض جنسی با نعمت احمدی، حقوقدان و وکیل دادگستری گفت‌وگو کرده است.