ائتلاف دولتی در پاکستان برهم خورد

جنبش متحده‌ی قومی، یعنی دومین حزب بزرگ ائتلاف دولتی پاکستان، روز یکشنبه (۲ ژانویه) از دولت خارج شد. بدین‌سان، احزاب موتلفه‌ی تشکیل‌دهنده‌ی دولت، اکثریت آرا را در مجلس ملی پاکستان از دست دادند.

اکنون اگر اپوزیسیون پاکستان با یک رای عدم اعتماد در برابر دولت موفق شود، برگزاری انتخابات زودهنگام محتمل خواهد بود.

یوسف‌رضا گیلانی، نخست‌وزیر پاکستان اعلام کرد که بحرانی وجود ندارد و دولت ائتلافی ساقط نخواهد شد، ولی ناظران سیاسی معتقدند که یافتن موتلفان تازه کار دشواری خواهد بود. با این همه، برگزاری انتخابات زودهنگام نیز امری قطعی نیست.

ائتلاف دولتی به رهبری حزب مردم پاکستان، تاکنون ۱۸۱ کرسی از ۳۴۲ کرسی پارلمان را در اختیار داشت و این به معنی اکثریتی با ۹ کرسی بیشتر بود. جنبش متحده‌ی قومی (MQM)، یعنی حزبی که دولت را ترک کرده، در پارلمان ۲۵ نماینده دارد.

علت کناره‌گیری: افزایش بهای بنزین

این حزب علت کناره‌گیری خود از ائتلاف دولتی را افزایش بهای بنزین از سوی دولت اعلام کرد و گفت حاضر نیست مسئولیت چنین تصمیمی را بپذیرد. بهای بنزین در پاکستان از آغاز سال تازه‌ی میلادی بطور چشمگیری افزایش یافت.

جنبش متحده‌ی قومی هفته‌ی گذشته دو وزیر خود را نیز از کابینه‌ی دولتی خارج کرد. این حزب علت این اقدام را ناتوانی دولت گیلانی در بهبود اوضاع امنیتی پاکستان اعلام کرده است. حوزه‌ی نفوذ جنبش متحده‌ی قومی، بویژه کلانشهر کراچی است که از مراکز مهم اقتصادی پاکستان به شمار می‌رود.

تحلیلگران سیاسی اگر چه تشدید بحران سیاسی بلاواسطه در پاکستان را نامحتمل می‌دانند، ولی معتقدند که دولت گیلانی تا پایان دوره‌ی قانونی خود در سال ۲۰۱۳ دوام نخواهد آورد. با این همه، انتخابات زودهنگام نیز محتمل‌ترین سناریو نخواهد بود.

به نظر می‌رسد که جنبش متحده‌ی قومی تلاش می‌کند در قبال گرفتن امتیازاتی از گیلانی، از وی همچنان مورد به مورد پشتیبانی کند. ساغر احمد، رهبر این حزب به خبرگزاری رویترز گفت که حزبش هنوز تصمیم نگرفته از رای عدم اعتماد به دولت گیلانی حمایت کند.

به گفته‌ی احمد، جنبش متحده‌ی قومی قصد ندارد دولت را دچار بی‌ثباتی کند، ولی اگر خواسته‌های این حزب برآورده نشود، درباره‌ی گام‌های بعدی تصمیم خواهد گرفت.

اتحادی پیچیده

ایالات متحده‌ی آمریکا، پاکستان را متحدی مهم در پیکار علیه اسلام‌گرایان افراطی ارزیابی می‌کند. ولی مناسبات میان این دو کشور در حال حاضر پیچیده است. واشنگتن از دولت پاکستان انتظار دارد که در پیکار علیه افراطیون در خاک خود قاطعیت بیشتری نشان دهد. ولی از آنجا که این انتظار تا کنون برآورده نشده، آمریکا بارها در پاکستان به حملات هوایی دست زده است.

عملیات نظامی بویژه در منطقه‌ی شمال وزیرستان انجام می‌گیرد که با افغانستان هم‌مرز است. این اقدامات نظامی، بر مناسبات میان دو کشور سنگینی می‌کند. به گفته‌ی سازمان امنیت پاکستان، روز شنبه (۱ ژانویه) در این منطقه ۱۵ اسلام‌گرای افراطی بر اثر حمله‌ی هوایی کشته شدند.

خطر وخامت اوضاع اقتصادی

بحران دولت در پاکستان می‌تواند اوضاع اقتصادی این کشور را نیز وخیم‌تر سازد. به گفته‌ی کارشناسان اقتصادی پاکستان، دیگر نامحتمل است که دولت بتواند برای اعتلای اقتصادی، تصمیمات سخت ضروری برای اصلاحات اتخاذ کند.

پاکستان اخیرا از صندوق بین‌المللی پول قول مساعد برای اخذ وامی بالغ بر ۱۱ میلیارد دلار دریافت کرد. در مقابل این کشور وعده داده است که به اصلاحات گسترده‌ای دست زند.

به گفته‌ی کارشناسان اقتصادی، به دلیل تاخیر در اصلاح نظام مالیاتی، کسری بودجه‌ی پاکستان در سال ۲۰۱۱ هفت درصد بازده اقتصادی افزایش خواهد یافت؛ در صورتی که کسری توافق شده ۷ / ۴ درصد است.

BM/SA