از استیضاح وزیر آموزش و پرورش تا معلمی که بر دار شد

کمتر از یک ماه به بازگشایی مدارس مانده، خبر جمع‌آوری امضا برای استیضاح وزیر آموزش و پرورش در رسانه‌ها منتشر شد. حمیدرضا حاجی‌بابایی وزیر آموزش و پرورش به دلیل نحوه‌ی برگزاری آزمون استخدامی معلمان و زیر پا گذاشتن قوانین مصوب مجلس قرار است در آستانه سال جدید تحصیلی استیضاح شود.

موسی رضا ثروتی یکی از نمایندگانی که برای استیضاح وزیر آموزش و پرورش امضا جمع می‌کند، در گفت و گو با خبر آنلاین، برخی از دلایل این استیضاح را چنین عنوان کرده: زیر پا گذاشتن قانون اولویت استخدام ۶۰ هزار نیروی حق‌التدریسی و آموزشیاران نهضت سوادآموزی با سابقه کاری ۴ سال، برگزاری آزمون استخدامی با وجود مخالفت مجلس، اعلام استفاده از نیروهای بازنشسته برای تدریس، ادغام دانشگاه جامع علمی کاربردی و آموزشکده‌های فنی و حرفه‌ای و ایجاد سازمان ملی مهارت.

قاسم محمدی نماینده اردبیل نیز در گفت و گو با خبرگزاری ایسنا ادعا کرده که در برگزاری آزمون استخدامی معلمان برخی تبعیض‌ها و اعلام نظرها در نحوه برگزاری و اعلام نتایج اعمال شده است.

وی همچنین گفته برخوردهای مناسبی با معلمان صورت نمی‌گیرد و کرامت انسانی آنها رعایت نمی‌شود.

شیرزاد عبداللهی کارشناس آموزشی اما معتقد است اینها روبناست. او می‌گوید بنا به دلایل اخلاقی، وزیر آموزش و پرورش باید استیضاح شود: «به نظر من استیضاح ایشان باید از نظر اخلاقی شکل گیرد. به خاطر این که ایشان مروج کیش شخصیت و خود محوری هستند و استیضاح اخلاقی ایشان در اولویت است. ایشان در واقع دستگاه آموزش و پرورش را دستگاهی می‌دانند که باید به صورت یک حزب برای وزیر آموزش و پرورش عمل کند. من تشبیه می‌کنم که ایشان آموزش و پرورش را مثل یک دهکده تصور می‌کند که ایشان هم کدخدایش هستند و منتقدین آموزش و پرورش را به رسمیت نمی‌شناسند، مجلس را به رسمیت نمی‌شناسند و هیچ گونه انتقادی به آموزش و پرورش را تحمل نمی‌کنند و تصور می‌کنند که خودشان صحیح‌ترین نظرات را در مورد آموزش و پرورش دارند».

واگذاری مدارس به حوزه علمیه غیرقانونی است

یکی دیگر از بحث‌های داغ آموزشی در آستانه بازگشایی مدارس، خبر واگذاری مدیریت برخی مدارس به حوزه‌های علمیه است. این خبر البته برای اولین بار در آذرماه سال گذشته منتشر شد. خبرگزاری ایلنا در سوم آذرماه سال ۸۸ به نقل از دبير ستاد همکاری‌های حوزه‌های علميه و آموزش و پرورش با اشاره به تصويب آيين نامه واگذاری مدارس خبر داد در چندين استان کشور حوزه‌های علميه مديريت برخی مدارس را بر عهده گرفته‌اند.

علی ذوالعلم با اعلام اين خبر که در حال حاضر بعضی از حوزه‌های علميه در استان‌های کشور و شهر قم، مديريت مدارس کشور را بر عهده گرفته‌اند، افزود: «حوزه‌‌‌های علميه به خصوص در تهران و قم در قالب مجوزی که از آموزش و پرورش گرفته‌اند به مديريت مدارس می‌پردازند و در مجموع مديريت و عملکرد موفقی داشته‌اند».

خانم مهران کهن‌پور مدیر یک دبیرستان دخترانه در تهران می‌گوید این روش در کشورهای اروپایی هم وجود دارد و در آنجا نیز برخی مدراس به کلیسا واگذار می‌شوند. او می‌گوید: «در جوامع غربی هم به‌هرحال یکسری مدارس هست که تحت نظام کلیسا هستند. البته این‌ها بحث‌هایی است که به حاکمیت دینی برمی‌گردد یعنی کشورهایی که حاکمیت دینی دارند، معمولاً ترجیح می‌دهند که نظام تربیتی کشور تا حدی با آموزش دینی همراه باشد و یک هماهنگی بین نظام تعلیم و تربیت و نظام دینی‌شان داشته باشند».

شیرزاد عبداللهی اما معتقد است این کار غیر قانونی است. او می‌گوید: «آموزش و پرورش نمی‌تواند مدارسش را به حوزه‌ی علمیه یا هر جای دیگری واگذار کند. البته حوزه‌های علمیه می‌توانند مدارسی را با هزینه‌ی خودشان تأسیس کنند و برنامه‌های آموزش و پرورش را در آنجا اجرا کنند. کما اینکه سازمان تبلیغات اسلامی هم همین کار را انجام داده است».

آقای عبداللهی معتقد است اینگونه خبرها بیشتر جنبه تبلیغی دارد و به خاطر بهره‌برداری‌های سیاسی مطرح می‌شود. به نظر وی این طرح عملی نخواهد شد.

"سند تحول آموزش و پرورش" و حذف دوره راهنمایی

حاجی‌بابایی وزیر آموزش و پرورش در مرداد ماه امسال خبر از امضای سند تحول در آموزش و پرورش داد. وی گفت این سند توسط رئیس‌جمهور به امضا رسیده و با اجرای آن تحولات بنیادین در آموزش و پرورش رخ خواهد داد.

یکی از این تغییرات بنیادین گویا حذف دوره راهنمایی است. وزیر آموزش و پرورش حذف دوره راهنمایی را نتیجه تحقیقاتی چهارساله عنوان کرده و گفته است که در اکثر کشورهای دنیا این دوره راهنمایی وجود ندارد.

خانم کهن‌پور دبیر سابق و مدیر فعلی یک دبیرستان می‌گوید دلایل دولت برای این کار را نمی‌داند، ضمن اینکه به نظر او وجود دوره راهنمایی به خصوص برای دختران بسیار سودمند است: «از کلاس پنجم به بعد به‌خصوص برای دختران، سن بلوغ‌شان است و این دوره راهنمایی است که دوره‌ی مستقل و مجزایی است و از نظر بحث اخلاقی دانش‌آموزان، بحث بلوغ‌شان، بحث رشد و جامعه‌پذیری‌شان بد نیست که جدا هستند و می‌شود دقیق‌تر روی آنها کار کرد. به نظر من بد نیست، ولی این که واقعاً براساس چه مبانی علمی، آموزشی و تربیتی به این جمع‌بندی رسیده‌اند که این دوره را حذف کنند، هنوز اعلام نشده است».

شیرزاد عبداللهی می‌گوید اینها فقط شعار است. به عقیده‌ی وی اصولا تحول بنیادین در آموزش و پرورش امکان‌پذیر نیست و حذف دوره راهنمایی نیز تنها به این دلیل است که شعار تغییر بنیادینشان را عملی کرده باشند. او می‌گوید: «این‌ها یک موضوعی به نام تحول نظام آموزشی دارند و شعارش را هم داده‌اند. الان دنبال این هستند که ثابت کنند این را اجرا کرده‌اند. الان آموزش و پرورش اعلام کرده که نظام آموزشی ما قرار است به "شش شش" تبدیل شود و این بخشی از آن تحول بنیادین است که در آموزش و پرورش صورت گرفته است. در حالی که اصولاً در نظام آموزشی، تحول بنیادین غیرممکن است و بیش‌تر باید دنبال تغییرات تدریجی باشیم که نظام آموزشی را اصلاح کند».

دروس جدید، اسلامی‌تر شدن بیشتر

خرداد ماه امسال سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی اعلام کرد که فرهنگ حجاب و عفاف را به شکل جداگانه در کتابهای کمک آموزشی دانش آموزان و راهنمای معلمان دنبال می‌کند.

هم‌زمان مدیرکل امور بانوان وزارت آموزش و پروش نیز یکی از وظایف بیست و چندگانه آموزش و پرورش در بحث حجاب و عفاف را، گنجاندن این موضوع از دیدگاه آیات و روایات همراه با تبیین ضرورت و فلسفه آن در کتابهای درسی برای دانش آموزان دانست.

۲۳ شهریورماه امسال نیز خبرگزاری ایلنا خبر از ورود یک کتاب درسی جدید برای مقاطع راهنمایی و دبیرستان با نام "تربیت سیاسی" داد.

به گزارش ایلنا موضوعاتی که در این کتاب جدید تدریس خواهد شد شامل جريان شناسی سياسی، احزاب و گروه‌ها، فرقه‌شناسی شامل وهابيت، بهائيت، شيطان پرستی، ولايت فقيه، مهدويت، ناتوی فرهنگی و... است.

با گذشت بیش از سی سال از وقوع انقلاب اسلامی و حاکم شدن یک حکومت دینی در ایران، این پرسش پیش می‌آید که چرا اکنون این اصرار بر اسلامی‌تر شدن آموزش و پرورش وجود دارد.

شیرزاد عبداللهی کارشناس آموزشی می‌گوید دولت احمدی‌نژاد سعی دارد که دولت‌های قبلی را از نظر سیاسی نفی کند و به همین دلیل این طور وانمود می‌کنند که دولت‌های قبلی به مسائل اسلامی، به مسأله‌ی حجاب، به مسأله‌ی تربیت سیاسی توجه نداشتند و این دولت می‌خواهد این مسأله را مطرح کند.

در عین حال وی معتقد است اصولا مدارس باید از مسائل سیاسی دور نگه داشته شوند: «به نظر من مهم‌ترین کار این است که مدرسه را به‌عنوان منطقةالفراغ سیاسی، یعنی منطقه‌ای که هم دولت و هم احزاب سیاسی نسبت به آنجا بی‌طرف باشند، در نظر گیرند. البته نظراتی هم هست که دولت باید جهت‌گیری سیاسی داشته باشد. اما الان نظر غالب این است که دولت‌ها از نظر سیاسی در آموزش و پرورش بی‌طرف باشند. به دلیل این که بچه‌هایی که در آموزش و پرورش هستند، زیر هجده سال هستند و زیر هجده سال کودک محسوب می‌شود و تبلیغات سیاسی به منزله‌ی شست‌وشوی مغزی و تلقین به حساب می‌آید».

اول مهر: شش معلم دربند و یک معلم بر دار

گذشته از تمامی مسائل عملی و نظری‌ای که مدارس ایران امسال با آنها روبرو هستند، سال تحصیلی ۸۹-۹۰ در حالی آغاز می‌شود که حداقل شش معلم در زندان هستند: عبدالله مومنی، علی اکبر باغانی، هاشم خواستار، محمد داوری، رسول بداغی و اسماعیل عبدی معلمانی هستند که برخی تنها به دلیل خواست‌های صنفی و برخی دیگر به دلیل شرکت در تجمعات پس از انتخابات همچنان در زندان هستند.

سال تحصیلی جدید، امسال برای دانش‌آموزان روستای کوله‌ساره‌ی شهرستان کامیاران نیز حال و هوای دیگری دارد. فزراد کمانگر معلم مدرسه‌ی این روستا روز ۱۹ اردیبهشت ماه امسال به اتهام فعالیت‌های سیاسی اعدام شد.

میترا شجاعی

تحریریه: فرید وحیدی