اقتصاد روسیه زیر فشار کاهش بهای نفت
۱۳۹۳ شهریور ۲۵, سه‌شنبه
بنا بر گزارش خبرگزاری‌ها الکساندر نواک، وزیر نفت روسیه، قرار است به منظور تنظیم سیاستی مشترک برای جلوگیری از افت بیشتر بهای نفت در نشست سازمان کشورهای صادر کننده‌ی نفت (اوپک) شرکت کند. این گرد‌هم‌آیی روز سه‌شنبه (۲۳ سپتامبر) در وین برگزار می‌شود.
با این‌حال سخن‌گوی وزارت نفت روسیه روز دوشنبه (۱۵ سپتامبر) اعلام کرد که حضور الکساندر نواک در نشست اوپک از مدت‌ها پیش برنامه‌ریزی شده و هم‌آهنگ ساختن سیاست مشترکی برای مقابله با کاهش قیمت نفت در دستور کار آن قرار ندارد. این در حالی است که منابع نزدیک به دولت روسیه می‌گویند که وزارت نفت این کشور مدت‌هاست درباره‌ی اتخاذ سیاستی مشترک با اعضای اوپک در حال بحث است.
رابطه‌ی روسیه و کشورهای عضو سازمان اوپک در گذشته، همواره با دشواری‌های بسیاری همراه بوده است و تلاش برای نزدیکی به یک‌دیگر و اتخاذ سیاست‌های نفتی مشترک تاکنون به نتایج مثبتی نیانجامیده است.
گفته می‌شود که وزیران نفت کشورهای عرب عضو اوپک در محدوده خلیج فارس (کویت، قطر، عربستان سعودی و امارات متحده عربی) تا زمانی که بهای نفت به کمتر از ۸۵ دلار سقوط نکرده، دلیلی برای کاهش میزان استخراج و صدور نفت خود نمی‌بینند.
بیشتر بخوانید: چرا با وجود بحران‌های منطقه قیمت نفت بالا نمی‌رود؟
از سوی دیگر افت بهای "طلای سیاه" در جهان یک بار دیگر به بحث درباره‌ی میزان تولید نفت عربستان سعودی دامن زده است. این کشور که یک پنجم کل ذخایر نفتی جهان را دارا است، در حال حاضر یکی از بزرگترین صادرکنندگان فرآورده‌های نفتی در دنیا است. عربستان در سال ۲۰۱۲، بیش از ۱۱ میلیون بشکه در روز فرآورده‌های نفتی تولید کرده است. از این میزان بیش از ۹ میلیون بشکه در روز نفت خام بوده است.
تاثیرات منفی افت قیمت نفت بر اقتصاد روسیه
بهای کنونی هر بشکه نفت در بازارهای بین‌المللی برای نخستین بار از ماه ژوئن سال ۲۰۱۳، به زیر ۱۰۰ دلار رسیده است. این رقم در مقایسه با قیمت این ماده در ماه ژوئن ۲۰۱۲، حدود ۱۳ درصد کاهش نشان می‌دهد.
بنا بر تازه‌ترین آمارهای رسمی، بیش از ۴۰ درصد درآمد دولت روسیه از فروش نفت تامین می‌شود. در بودجه‌ی سالانه‌ی ۲۰۱۴ این کشور، درآمدهای حاصله از صدور نفت بر اساس بهای بشکه‌ای ۱۰۴ دلار تخمین زده شده است.
از سوی دیگر پیامدهای منفی تحریم‌های آمریکا و اتحادیه‌ی اروپا علیه روسیه، به‌تدریج رخ می‌کنند. از هنگامی‌که این کشور در ماه مارس ۲۰۱۴، شبه‌جزیره‌ی کریمه اوکراین را به قلمرو خود ملحق کرد٬ مجازات‌های اقتصادی بسیاری از سوی غرب علیه مسکو به مرحله‌ی اجرا گذاشته شد.
کارشناسان معتقدند که هر چند تحریم‌های مربوط به محدوده‌ی انرژی از سوی آمریکا و اتحادیه‌ی اروپا علیه روسیه بر میزان صدور نفت این کشور تاثیر تعیین‌کننده‌ای بر جای نگذاشته٬ با این‌حال محروم شدن از فن‌آوری‌های کمپانی‌هایی نظیر اگزون‌موبیل و بریتیش پترولیوم با پیامدهای منفی همراه بوده است.
از سوی دیگر پیش‌بینی می‌شود که ممنوعیت فروش کالا و خدمات کمپانی‌های آمریکایی به شرکت‌های فعال در حوزه‌ی انرژی روسیه برای اجرای عملیات اکتشاف در آب‌های عمیق و دیگر فعالیت‌های مرتبط با استخراج انرژی، بر تولید روزانه‌ی شرکت‌های بزرگی نظیر گازپروم٬ گازپروم نفت٬ لوک‌اوی و دیگر شرکت‌ها تاثیر بگذارد.
دلایل افت قیمت نفت
بنا بر ارزیابی کارشناسان نفتی، پایین آمدن بهای نفت در حال حاضر به دلیل عرضه‌ی زیاد و تقاضای اندک این کالا در بازارهای بین‌المللی است. افزایش عرضه و تولید نفت از سوی ایالات متحده آمریکا با روش بحث‌برانگیز "فراکینگ" (حفاری زمین تا عمق چند هزار متری و حفاری لایه سنگ‌های رسی حاوی نفت و گاز تا چند کیلومتر به صورت افقی) در "اشباع" بازار بی‌تاثیر نبوده است. کارشناسان معتقدند که افت بهای نفت در سال‌های آینده، همچنان ادامه خواهد داشت.