امکان چشم‌پوشی آمریکا از سپر دفاع موشکی در اروپا

آندره فیودورف، رییس برنامه‌ی سیاسی در شورای سیاست خارجی و دفاعی فدراسیون روسیه، روز پنجشنبه (۱۹ مارس) در روزنامه‌ی روسی "کومرسانت" چاپ مسکو نوشت که دولت تازه‌ی آمریکا به رهبری باراک اوباما، نقشه‌ی ساختن سپر دفاع موشکی در اروپا را بیشتر امری سیاسی می‌داند تا نظامی. به گفته‌ی وی، واشنگتن به مسکو علامت‌هایی می‌دهد که می‌توان آن را "مبادله‌ی تجاری" نامید.

به باور فیودورف، اگر چه میدان بازی چندان بزرگ نیست و به ایران و افغانستان محدود می‌شود، ولی این میدان به هر حال وجود دارد و درست در همین میدان می‌توان به مصالحه‌ای دست یافت که منافع روسیه را نیز حفظ کند.

منطق روشن گفت‌وگو

فیودورف، منطق گفت‌وگو میان مسکو و واشنگتن را کاملا روشن می‌بیند: چشم‌پوشی آمریکا از استقرار سپر دفاع موشکی در اروپا، اجازه خواهد داد که شمار زیادی از مشکلات در مناسبات دوجانبه حل شود.

افزون بر آن، می‌تواند تکانه‌های تازه‌ای برای مذاکرات درباره‌ی خلع‌سلاح اتمی به وجود آید. با این همه، نویسنده خاطر نشان می‌سازد که فرصت زیادی باقی نمانده و هر دو کشور با این خطر روبرو هستند که در پایان در یک خلاء حقوقی گرفتار آیند.

کارشناس روسی، علایق مشترک و از جمله منافع اقتصادی را شالوده‌ی مناسبی برای این مصالحه ارزیابی می‌کند. به باور وی، ایالات متحده‌ی آمریکا اصرار چندانی ندارد، در زمان بحران‌های اقتصادی، میلیاردها دلار صرف دفع خطری احتمالی کند، مادامی که دست‌کم شانس کوچکی وجود دارد تا مسکو را به عنوان شریکی قابل اعتماد در مناقشه بر سر برنامه‌ی اتمی ایران، با خود همراه سازد.

کاهش از حساسیت موضوع

سیاست‌شناس روس نتیجه می‌گیرد که به همین دلیل، دیدار دمتری مدودیف، رییس‌جمهوری روسیه، با همتای آمریکایی‌اش باراک اوباما که به زودی در لندن انجام می‌گیرد، از اهمیت زیادی برخوردار است. در این دیدار می‌تواند تصمیم‌هایی اتخاذ شود که دست‌کم از حساسیت موضوع سپر دفاع موشکی آمریکا در اروپا بکاهد.

یک چنین تصمیمی می‌تواند برای پراگ و ورشو نیز سودمند باشد، زیرا این امکان را فراهم می‌کند که مناقشه‌های سیاسی داخلی در این کشورها فروکش کند، از بحران دولت جلوگیری شود و مناسبات آن‌ها با مسکو بهبود یابد.

به باور کارشناس روس، البته هنوز زود است از پایان پروژه‌ی سپر دفاع موشکی در اروپا سخن بگوییم، زیرا این پروژه از پشتیبانی لابی نیرومندی هم در لهستان و هم در جمهوری چک برخوردار است. ولی رویدادهای اخیر نشان می‌دهد که شانس کوچکی وجود دارد که دو قدرت بزرگ، میدان مین را ترک کنند، جایی که یک گام نسنجیده‌، می‌تواند پیامد منفی بازگشت‌ناپذیری داشته باشد.