انتخابات و افت‌ و خیز جنبش دانشجویی

وی همچنین در مورد توافق تمامی بدنه جنبش دانشجویی بر سر شرکت یا عدم شرکت درانتخابات می‌گوید این بستگی به توافق نیروهای سیاسی و چگونگی شرکت آنان در انتخابات دارد.

کحال‌زاده همچنین معنقد است دلیلی بر وفاق تمامی جنبش بر سر یک کاندیدای واحد برای انتخابات ریاست‌جمهوری وجود ندارد.

دویچه‌وله: آقای کحال‌زاده الان تقریبا حدود ده روز از شانزده‌ آذر می‌گذرد. وضعیت دانشگاههای کشور در دوسه روز حوالی شانزده آذر یکمقدار آشفته بود، بخصوص دانشگاه شیراز و همین‌طور دانشگاه تهران. الان بعداز گذشت این ده روز وضعیت دانشگاهها به چه صورتی‌ست؟

هادی کحال‌زاده: به نظر می‌رسد با توجه به نزدیک بودن انتخابات ریاست جمهوری و همچنین عملکرد دولت نهم در دانشگاه طی یک دوره‌ی سه‌ سال و نیمه، امسال سال پرتحول و پرتحرکی در دانشگاهها داشته باشیم و البته هفته‌ای هم که دفتر تحکیم به‌عنوان بزرگداشت شانزده آذر برگزار کرده بود، طبیعی‌ بود که در این هفته ما اوج این تحولات و اوج تحرک را در دانشگاهها ببینیم. اما من فکر می‌کنم که این شرایط ادامه پیدا خواهد کرد، حالا با فراز و فرود‌هایی. چون بعداز یکماه یا تقریبا دو سه هفته‌ی دیگر امتحانات دانشگاه شروع می‌شود و بعدهم ترم جدید و معمولا یکمقداری پیش‌بینی می‌شود که از تب و تاب کاسته بشود. اما در کل با توجه به پیش روی بودن موضوع انتخابات ریاست جمهوری و اهمیت آن و با توجه به عملکرد دولت نهم، فکر می‌کنم که امسال تا خردادماه دانشگاه سال پرجنب و جوشی داشته باشد و این هم کاملا طبیعی‌ست.

این پرجنب‌وجوشی که شما اشاره می‌کنید، قطعا منظورتان از سوی دانشجویان است. آیا فکر می‌کنید هرچه به انتخابات نزدیک شویم، میزان سرکوب از آنسو هم بیشتر می‌شود یا کمتر خواهد شد؟

ما هنوز نمی‌دانیم که استراتژی حاکمیت در مورد دانشگاه در سال معطوف به انتخابات چگونه است و چقدر موضوع مشروعیت انتخابات و حضور دانشگاهها در انتخابات میسر است. معمولا سالهایی که انتخابات است یک‌ مقداری به دلیل این که فضای گفت‌وگو تا حدودی بازتر می‌شود و سقف گفت‌وگوها از سوی فعالین سیاسی هم بالاتر می‌رود، دانشگاه هم چون محل پرسشگری‌ است بنابراین این امکان حداقلی بوجود می‌آید که یک مقداری تحمل حاکمیت نسبت به تحرکات دانشجویی بیشتر بشود. اما من به درستی نمی‌دانم با توجه به فضای امنیتی که ایران دارد، آیا این تمایل وجود دارد که در حد کنترل‌شده‌ای فضا نسبت به سه سال گذشته یکمقداری بازتر بشود یا نه؟

اگر جمهوری اسلامی این تمایل را داشته باشد که با دانشگاه فعالتر برخورد بکند و نیروهای سیاسی هم یک مقداری بخواهند سقف گفت‌وگوهایشان را بیشتر بالاتر ببرند، بالطبع تحرک هم در دانشگاه بیشتر است. البته سرکوب هم قطعا وجود خواهد داشت. ولی من فکر می‌کنم که قاعدتا فضا یکمقداری بازتر خواهد شد و به دلیل این که جو دانشگاه در زمان انتخابات سیاسی‌تر از دوران گذشته است و بدنه‌ی دانشجویی مشارکت بیشتری در مسایل سیاسی می‌کند، سرکوب خیلی پاسخگو نیست و این نکته را هم فکر می‌کنم مقامات امنیتی به‌خوبی به آن واقف‌اند که سرکوب در طی دو سه سال گذشته، و حتا در تمام دوران دانشجویی بعداز انقلاب، خیلی جوابگو نبوده و دانشگاه یک نیروی مردمی‌ست که خیلی زود خودش را پیدا می‌کند، خیلی خوب بازسازی می‌کند و از تجربه‌های کوتاه مدت، خیلی خوب می‌تواند استفاده بکند. بعلاوه نیروهای سیاسی هم در موقع انتخابات توجه بیشتری دارند و اگر دستگیری یا برخوردی بشود، بازتابش در عرصه‌ی عمومی سیاسی خیلی خیلی بیشتر است و پیگیری از سوی نیروهای سیاسی هم بیشتر خواهدبود.

شما به مسئله‌ی انتخابات و نزدیکی انتخابات آینده‌ی ریاست جمهوری اشاره کردید. الان جنبش دانشجویی هنوز نتوانسته به یک نظر واحد در مورد اصلا شرکت در انتخابات یا تحریم آن و یا احتمالا کاندیدای احتمالی برسد. بخشی از جنبش دانشجویی روی آقای عبدالله نوری تمرکز کرده‌اند، بخشی روی آقای خاتمی و بخشی هنوز معتقدند که باید تحریم کرد. آیا فکر می‌کنید اصلا لزومی دارد که کل بدنه‌ی جنبش دانشجویی تا زمان انتخابات به یک نظر مشترک برسد یا نه، و فکر می‌کنید اصلا تا آن موقع واقعا می‌شود به این هدف رسید یا خیر؟

من به‌عنوان یک ناظر بیرونی، نه عضو جنبش دانشجویی در دانشگاه، بلکه نسبت به یک نهاد بیرونی به دانشگاه نگاه می‌کنم و فکر می‌کنم تغییر و تکثری که در نیروهای بیرونی وجود دارد بالطبع در دانشگاه هم وجود دارد. اما به نظر می‌رسد که تمرکز روی مسایل صنفی یا مطالبات بیشترشدنی و وضعیت بد معیشتی که در ایران وجود دارد و مشکلات بسیار زیادی که دولت نهم در اقتصاد ایران بوجود آورده، بیماری اقتصادی ایران را حادتر کرده، من وقتی نگاه می‌کنم به اطلاعیه‌ها و بیانیه‌ها و مطالباتی که در دانشگاه مطرح می‌شود، به نظر می‌رسد که دانشگاه بیشتر به سمت مطالبات شدنی‌تر و طرح شعارهای امکانپذیر در ساختار قدرت معطوف است. هرچند که این تکثر و تنوع که شما در نیروهای سیاسی بیرون می‌بینید، به‌خوبی در دانشگاه هم قابل رؤیت است و شما می‌بینید که اگر گذشته یک جریان تحکیم بود و دفتر تحکیم و انجمن‌های اسلامی بودند، علی‌رغم حضور پررنگ انجمن‌های اسلامی، جریانهای مختلف فکری دانشجویی هم در دانشگاه حضور دارند و آنها هم از یک توان بسیج‌کنندگی حداقلی برخورد هستند و بالطبع تنوع و تکثر وجود دارد.

اما پیش‌بینی این که دانشگاه به چه سمتی می‌رود، با توجه به این که اساسا پیش‌بینی انتخابات و تحولات سیاسی در ایران بسیار دشوار است، خیلی امکانپذیر نیست و فکر می‌کنم که بدنه‌ی دانشجویی با توجه به اتفاقی که در هفته‌ی گذشته رخ داد و برگزاری چند برنامه در دانشگاههای مختلف با حضور نمایندگان مختلف نیروهای سیاسی به نظر می‌رسید که بخش قابل توجه دانشگاه به سمت حفظ حداقل تاثیر سیاسی و طرح شعارهای شدنی در انتخابات پیش برود، هرچند که ما تکثر را باید در دانشگاه به رسمیت بشناسیم و نمی‌توانیم بگوییم که دانشگاه در مجموع به یک جمع‌بندی نهایی در مورد انتخابات برسد.

پس یعنی معتقدید لزومی ندارد که بر سر یک کاندیدای واحد به توافق برسید؟

اساسا به نظر نمی‌رسد که دانشگاه نیاز داشته باشد بر سر کاندیدای واحدی به اجماع برسد، کمااینکه ما خیلی هم به نیروهای سیاسی خوشبین نیستیم که بتوانند همه‌ی آنها نسبت به یک کاندیدا به یک اجماع نهایی برسند. اما من فکر می‌کنم دانشگاه در انتخابات پیش‌رو منسجم‌تر از دانشگاه در دوره‌ی قبل عمل خواهد کرد و نسبت به انتخابات گذشته زمینه‌های انسجام بیشتری وجود دارد. با توجه به سرکوب و شرایط بد اقتصادی کشور، من فکر می‌کنم که در بدنه‌ی دانشجویی این امکان وجود دارد که نسبت به گذشته منسجم‌تر عمل کند. هرچند این نیاز نیست. همانطور که گفتم، با توجه به تکثری که در میان نیروهای سیاسی وجود دارد، به هر میزانی که این نیروها به اجماع برسند، من فکر می‌کنم که ما نمودش را در داخل دانشگاه هم به صورت بهتری خواهیم دید. اما همانطور که گفتم، شرایط بد اقتصادی و این که دانشگاه نسبت به نیروهای سیاسی خیلی به توده‌ی جامعه نزدیکتر است، موضوع اقتصاد و شرایط بد معیشتی مردم فکر می‌کنم موضوعی خواهد بود که فعالان دانشجویی و بدنه‌ی دانشجویی را به سمت نزدیکی بیشتر و اتخاذ راهبرد موثرتری سوق بدهد. هرچند برخورد حاکمیت در رد صلاحیت‌ها و این که حاکمیت بخواهد با چه کاندیداهایی در انتخابات کنار بیاید و امکان حضور چه نیروهایی را فراهم بکند، به نظر می‌رسد که آنها هم خیلی موثر باشد. بنابراین مادامی که ما رفتار نیروهای سیاسی و استراتژی حاکمیت را ندانیم، به نظر نمی‌رسد که خیلی بتوانیم در مورد دانشگاه هم اظهارنظر جدی بکنیم.